Tiền pháp định là gì? Cách thức hoạt động, ưu và nhược điểm của tiền pháp định

07/04/2023 admin
Tiền pháp định là mô hình tiền tệ được lưu hành thông dụng nhất lúc bấy giờ. Tuy nghe tên khá lạ lẫm nhưng Nước Ta đồng, Đô la Mỹ hay Nhân dân tệ đều là tiền pháp định cả. Loại hình tiền này được sử dụng thoáng rộng từ thế kỷ 19 như một loại tiền tệ toàn thế giới. Thế nhưng bản thân nó cũng có ưu và điểm yếu kém rõ ràng. Vậy tiền pháp định là gì ? Nó hoạt động giải trí như thế nào và ưu, điểm yếu kém thế nào ? Hãy cùng DNSE khám phá trong bài viết sau .
Tiền pháp định là gì?Tiền pháp định là gì?

Tiền pháp định là gì ?

Tiền pháp định ( Fiat ) còn có tên gọi khác là tiền định danh. Đây là đồng xu tiền được phát hành chính thức bởi Nhà nước. Bản thân loại tiền này không có giá trị mà giá trị của nó được gán bởi nhà nước của mỗi vương quốc. Đồng thời, giá trị này cũng sẽ bị tác động ảnh hưởng bởi nhiều yếu khác nhau, khiến cho nó mất giá hoặc có giá hơn tùy từng thời gian .

Các loại tiền tệ được lưu hành thông dụng lúc bấy giờ đều là tiền pháp định. Ví dụ, tại Nước Ta là Nước Ta Đồng ( VND ), tại Mỹ là đồng Đô La Mỹ ( USD ), … Đây là phương tiện đi lại thanh toán giao dịch chính tại thị trường hiện tại. Tiền pháp định được phát hành dưới 2 hình thức chính là tiền giấy hoặc đồng xu. Trong đó, đồng xu thường thông dụng ở những nước phương Tây hơn .

Loại tiền này xuất hiện đầu tiên tại Trung Quốc khoảng năm 1.000 sau Công nguyên. Sau đó, đồng tiền này được dùng phố biến song song với tiền hàng hóa (là loại tiền lấy hàng hóa – thường là những kim loại quý như bạc, vàng,… làm phương tiện trao đổi).

Tuy nhiên, hiện tại với sự nổi lên của tiền điện tử, nhiều vương quốc đã phối hợp 2 loại tiền tệ này với nhau để phát hành tiền điện tử pháp định. Đây là mô hình tiền được phát hành bởi Nhà nước tương tự như như tiền pháp định nhưng chỉ sống sót dưới dạng điện tử chứ không dưới dạng vật lý. Trung Quốc cũng là tiên phong trong việc phát hành loại tiền này với e-CNY .

Lịch sử của tiền pháp định

Trung Quốc là nơi tiên phong trên quốc tế lưu hành tiền pháp định. Loại tiền này sinh ra vào khoảng chừng thế kỷ thứ 10, hầu hết ở những triều đại Nguyên, Đường, Tống và Minh. Vào thời nhà Đường, ( 618 – 907 ), nhu yếu tiền sắt kẽm kim loại quý vượt quá nguồn cung sẵn có. Do đó, người dân khởi đầu sử dụng giấy như một văn bản thế chấp ngân hàng thay cho vàng hoặc bạc .

Sự thiếu hụt tiền xu trong những năm 1.000 đã buộc mọi người phải đổi từ tiền xu sang tiền giấy. Vào thời nhà Tống (960-1276), có một ngành kinh doanh bùng nổ ở vùng Tứ Xuyên dẫn đến tình trạng thiếu tiền đồng. Các nhà phát hành bắt đầu sử dụng giấy nhằm quy ước giá trị tiền thay cho tiền đồng. Tiền giấy lần đầu trở thành một loại tiền hợp pháp là vào thời nhà Nguyên (1276 – 1367).

Cách hoạt động giải trí của tiền pháp định là gì ?

Sau khi đã hiểu rõ tiền pháp định là gì, hãy cùng xem xét tới cách nó hoạt động giải trí nhé. Như đã nói, tiền pháp định không có giá trị nội tại mà được Nhà nước gán giá trị cho. nhà nước và Ngân hàng Nhà nước là đơn vị chức năng trực tiếp trấn áp mạng lưới hệ thống tiền tệ. Họ cũng là bên đưa ra những chủ trương thiết yếu khi khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính xảy ra .
Đồng tiền pháp định được gán giá trị

Đồng tiền pháp định được gán giá trịNguyên tắc hoạt động giải trí của tiền pháp định là dựa trên niềm tin của con người. Sự công nhận của nhà nước đã khiến bản thân đồng xu tiền có giá trị. Và giá trị này được công nhận bởi người dân. Điều này trọn vẹn khác so với loại tiền hàng hóa – thứ có giá trị bởi bản thân nó .

Giá trị của một đồng tiền Fiat được xác định bởi tình hình của nền kinh tế quốc gia. Nếu lạm phát xảy ra, đồng tiền quốc gia đó sẽ bị mất giá so với đồng tiền của quốc gia khác. Tuy nhiên, do bản thân nó không có giá trị nên Chính phủ cũng dễ dàng kiểm soát hơn.

Ưu và điểm yếu kém của tiền pháp định là gì ?

Tính không thay đổi tương đối và dễ trấn áp là một trong những ưu điểm lớn của tiền pháp định. Với đồng xu tiền này, Nhà nước hoàn toàn có thể thuận tiện quản trị nền kinh tế tài chính và kiểm soát và điều chỉnh nguồn cung cho tương thích. Tuy nhiên, những nỗ lực này không phải khi nào cũng thành công xuất sắc. Nhiều chuyên viên cho rằng, thay vì chống chịu với những cú sốc kinh tế tài chính, nhiều lúc đồng xu tiền pháp định còn khiến nó trầm trọng hơn nếu không trấn áp tốt cung tiền .
Do đó, việc sử dụng tiền pháp định sống sót cả ưu và điểm yếu kém .

Ưu điểm

  • Cho phép Nhà nước, Ngân hàng Trung ương kiểm soát tốt nguồn cung tiền, từ đó kiểm soát tình hình tài chính quốc gia.
  • Tốn ít chi phí phát hành, không như vàng hoặc các kim loại quý khác.
  • Việc giao thương quốc tế dễ dàng do có thể linh hoạt chuyển đổi tiền tệ giữa các quốc gia.
  • Được sử dụng rộng rãi.
  • Không phụ thuộc vào dự trữ vàng.

Nhược điểm

  • Nếu không kiểm soát tốt nguồn cung, in quá nhiều có thể gây ra lạm phát. Ví dụ điển hình cho vấn đề này tình huống tại Zimbabwe vào những năm 2000. Để giải quyết các vấn đề trong xã hội và nền kinh tế, Chính phủ nước này đã in một lượng tiền lớn để phát hành ra công chúng. Kết quả là đồng tiền quốc gia tại đây đã bị mất giá nghiêm trọng. Lạm phát của đất nước này đã vào khoảng 230 – 500 tỷ phần trăm trong năm 2008.
  • Do nguồn cung vô hạn nên có thể làm tổn hại tới giá trị đồng tiền hoặc tạo ra bong bóng tiền tệ.
  • Do gắn liền với Chính phủ nên nếu Nhà nước gặp vấn đề thì đồng tiền cũng sụp đổ theo. Ngoài ra, vì nó được kiểm soát bởi Nhà nước nên cũng có phần thiếu minh bạch và dễ bị ảnh hưởng bởi yếu tố con người.

Kết luận

Trên đây là san sẻ của DNSE về tiền pháp định. Mong rằng qua bài viết, những bạn đã hiểu tiền pháp định là gì cũng như ưu và điểm yếu kém của mô hình tiền này. Để update thêm những kỹ năng và kiến thức kinh tế tài chính – sàn chứng khoán mê hoặc, hãy ghé thăm DNSE liên tục nhé !

Alternate Text Gọi ngay