Kiến trúc thượng tầng và đặc điểm của nó là gì?

05/02/2023 admin

Kiến trúc thượng tầng đó là gì? Đặc điểm và những tính chất của kiến trúc thượng tầng như thế nào? Những yếu tố của kiến trúc thượng tầng bao gồm những gì? Để biết thêm thông tin về kiến trúc thượng tầng, hãy đọc bài viết sau đây.

Kiến trúc thượng tầng đó là gì?

Kiến trúc thượng tầng là hàng loạt những quan điểm : chính trị, pháp quyền, đạo đức, triết học, tôn giáo, nghệ thuật và thẩm mỹ … với những thể chế tương ứng : nhà nước, đảng phái, giáo hội, những đoàn thể … và được hình thành trên một hạ tầng nhất định .
Bởi vậy, kiến trúc thượng tầng là những hiện tượng kỳ lạ xã hội, bộc lộ tập trung chuyên sâu đời sống niềm tin của xã hội, đó là bộ mặt niềm tin tư tưởng của hình thái kinh tế tài chính – xã hội. Nó đóng vai trò rất quan trọng cùng những bộ phận khác trong xã hội và hợp thành cơ cấu tổ chức hoàn hảo của hình thái kinh tế-xã hội .

Mỗi yếu tố của kiến trúc thượng tầng sẽ có đặc điểm riêng, có quy luật phát triển riêng, nhưng sẽ không tồn tại tách rời nhau mà tác động qua lại lẫn nhau và đều này sinh ra trên cơ sở hạ tầng, phản ánh cơ sở hạ tầng. Xong không phải tất cả những yếu tố của kiến trúc thượng tầng đều liên hệ như nhau đối với cơ sở hạ tầng của nó có các yếu tố như: Chính trị, pháp luật có quan hệ trực tiếp với cơ sở hạ tầng và có những yếu tố như: Triết học, tôn giáo, nghệ thuật chỉ có quan hệ gián tiếp với nhau.

Trong xã hội sẽ có giai cấp, kiến trúc thượng tầng mang một tính giai cấp. Đó chính là một cuộc đấu tranh về mặt chính trị – tư tưởng của những giai cấp đối kháng, trong đó đặc trưng chính là sự thống trị về mặt chính trị tư tưởng của giai cấp thống trị .
Trong những bộ phận có kiến trúc thượng tầng, Nhà nước ta có một tổ chức triển khai quyền lực tối cao cao nhất giữ vai trò quyết định hành động. Nhờ có Nhà nước mà những giai cấp thống trị mới thực thi sự thống trị của mình về tổng thể những mặt của đời sống xã hội .

kiến trúc thượng tầng

Đặc điểm và tính chất kiến trúc thượng tầng

Các bộ phận khác nhau của kiến trúc thượng tầng đều sinh ra và sẽ có vai trò nhất định trong việc tạo nên một bộ mặt niềm tin, tư tưởng của xã tăng trưởng trên một hạ tầng nhất định, đó là phản ánh hạ tầng. Song không phải toàn bộ những yếu tố của kiến trúc thượng tầng đều tương quan giống như với hạ tầng của nó. Mà trong một xã hội có giai cấp, có tư tưởng chính trị, tư tưởng pháp quyền cùng những tổ chức triển khai tương ứng như chính đảng, nhà nước chính là những bộ phận quan trọng nhất, can đảm và mạnh mẽ nhất và là thành phần chính của kiến trúc thượng tầng, tiêu biểu vượt trội cho một chính sách chính trị, xã hội ấy. Ngoài ra còn có những yếu tố khác trái chiều với những tư tưởng quan điểm, tổ chức triển khai chính trị của những giai cấp bị trị .

kiến trúc thượng tầng

Những yếu tố của kiến trúc thượng tầng

Kiến trúc thượng tầng của mỗi xã hội chính là một kết cấu phức tạp, có thể được phân tích từ những giác độ khác nhau, từ đó cho thấy một mối quan hệ đan xen và chi phối lẫn nhau của chúng. Từ giác độ chung nhất, chúng ta có thể thấy kiến trúc thượng tầng của một xã hội sẽ bao gồm: hệ thống những hình thái ý thức xã hội (hình thái ý thức chính trị, pháp quyền, tôn giáo,…) và những thiết chế chính trị – xã hội tương ứng của chúng (nhà nước, chính đảng, giáo hội,…).

Những kiến trúc thượng tầng ở Việt Nam hiện nay

kiến trúc thượng tầng

Về kiến trúc thượng tầng ở Việt Nam, Đảng ta đã khẳng định chắc chắn : Lấy chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm mục tiêu cho mọi hành vi của toàn Đảng, của toàn dân ta. Nội dung cốt lõi của chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh chính là tư tưởng về sự giải phóng con người khỏi một chính sách bóc lột thoát khỏi nỗi nhục của mình chính là đi làm thuê bị đánh đập, lương ít .
Bởi vậy, trong sự nghiệp thiết kế xây dựng một chủ nghĩa xã hội của nhân dân ta, việc giáo dục truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin tư tưởng Hồ Chí Minh sẽ trở thành tư tưởng chủ yếu trong đời sống ý thức của xã hội chính là việc làm tiếp tục, liên tục của những cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa trên nghành nghề dịch vụ kiến trúc thượng tầng .
Xây dựng mạng lưới hệ thống chính trị, xã hội chủ nghĩa mang một thực chất của giai cấp công nhân, do Đảng cộng sản chỉ huy và bảo vệ cho nhân dân chính là người chủ thực sự của xã hội. Toàn bộ quyền lực tối cao của xã hội sẽ thuộc về nhân dân triển khai dân chủ xã hội chủ nghĩa bảo vệ phát huy hết mọi năng lực phát minh sáng tạo, tích cực dữ thế chủ động của mọi cá thể .
Trong cương lĩnh kiến thiết xây dựng quốc gia thời kỳ quá độ lên một chủ nghĩa xã hội, Đảng đã ghi rõ : ” thiết kế xây dựng nhà nước xã hội chủ nghĩa, nhà nước của dân, do dân và vì dân, cùng liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và những những tầng lớp tri thức làm nền tảng, do Đảng cộng sản chỉ huy ”. Như vậy, toàn bộ những tổ chức triển khai, cỗ máy tạo thành một mạng lưới hệ thống chính trị – xã hội không sống sót như một mục tiêu tư nhân mà chính là vì ship hàng con người, thực thi cho được quyền lợi và những quyền hạn thuộc về nhân dân lao động .

Mỗi bước phát triển của cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng chính là một bước giải quyết mâu thuẫn giữa chúng. Việc phát triển và củng cố cơ sở hạ tầng điều chỉnh và củng cố những bộ phận của kiến trúc thượng tầng chính là một quá trình diễn ra trong suốt thời kỳ quá độ.

Kiến trúc thượng tầng của xã hội có đối kháng giai cấp mang một tính giai cấp thâm thúy. Tính giai cấp của kiến trúc thượng tầng được biểu lộ ở sự đối địch về quan điểm, tư tưởng và những cuộc đấu tranh về tư tưởng của những giai cấp đối kháng .
Bộ phận có những quyền lực tối cao mạnh nhất của kiến trúc thượng tầng của xã hội có đặc thù đối kháng giai cấp là nhà nước. Đây chính là công cụ của giai cấp thống trị tiêu biểu vượt trội cho xã hội về mặt pháp lý – chính trị .

Kết luận

Trong thời kỳ quá độ từ CNTB lên CNCS, các tàn dư tư tưởng của những giai cấp thống trị bóc lột vẫn còn đang tồn tại trong kiến trúc thượng tầng. Chính vì vậy, trong kiến trúc thượng tầng của các nước xã hội chủ nghĩa ở thời kỳ này vẫn còn sự đấu tranh giữa tư tưởng của xã hội chủ nghĩa với những tàn dư tư tưởng khác. Chỉ đến khi có chủ nghĩa cộng sản, tính giai cấp của giai cấp của giai cấp thượng tầng mới bị xoá bỏ mà thôi.

Alternate Text Gọi ngay