Báo hoa mai – Wikipedia tiếng Việt

02/04/2023 admin

Báo hoa mai (Panthera pardus), thường gọi tắt là báo hoa, (tiếng Anh: Leopard) là một trong năm loài mèo lớn thuộc chi Panthera sinh sống ở châu Phi và châu Á. Chúng dài từ 1 đến gần 2 mét, cân nặng từ 30 đến 90 kg. Con cái thông thường có kích thước bằng khoảng 2/3 con đực. Tuy thân hình tương đối nhỏ so với các loại mèo lớn khác nhưng báo hoa mai là những kẻ săn mồi nguy hiểm đáng sợ.[2] Khả năng rình mò huyền thoại và có thể ăn được bất cứ động vật nào từ có kích cỡ từ bọ hung trở lên đã làm cho chúng trở thành loài Họ Mèo sinh tồn thành công nhất.

Tên thường gọi của báo hoa mai theo tiếng Anh là “leopard” (/ ˈlɛpərd /) là một sự kết hợp trong tiếng Hy Lạp của λέωλέω leōn (“sư tử”) và posς pardos (“con báo đực”). Cái tên này phản ánh sự thật rằng trong thời cổ đại, người ta cho rằng báo hoa mai là con lai của sư tử và báo đốm, và trong một số ngôn ngữ nước ngoài từ leopard có nguồn gốc từ đây; leo là tên Latinh của sư tử, và pard là thuật ngữ cũ có nghĩa báo. Từ Hy Lạp này có liên quan đến tiếng Phạn ा ABLE ु pṛdāku (“con rắn”, “con hổ” hoặc “con báo”), và có lẽ bắt nguồn từ một ngôn ngữ Địa Trung Hải, như tiếng Ai Cập. Tên này được sử dụng lần đầu tiên vào thế kỷ thứ 13. Trên thực tế, “báo” có thể là một vài loài trong họ Mèo có gen tạo ra màu đen hơn là màu nâu vàng, vì thế tạo ra lớp lông đen thuần, ngược lại với những con có màu đốm thông thường. “Báo”, trong một nghĩa khác, đơn giản là những con báo hoa mai lông sẫm (hoặc là dạng màu sẫm của các loài mèo khổng lồ khác). Các tên địa phương khác cho báo hoa mai bao gồm graupanther, panther và một số tên khu vực như tendwa ở Ấn Độ. Thuật ngữ “con báo đen” dùng để chỉ những con báo có gen hắc tố. Một thuật ngữ cho con báo được sử dụng trong tiếng Anh cổ và sau này, nhưng bây giờ rất không phổ biến, là “pard”.

Tên khoa học của báo hoa mai là Panthera pardus. Tên chung Panthera có nguồn gốc từ tiếng Latin thông qua tiếng Hy Lạp πάάθηρ (pánthēr). Thuật ngữ “panther”, được sử dụng lần đầu tiên được ghi lại từ thế kỷ 13, thường dùng để chỉ báo hoa mai và ít thường xuyên hơn là báo sư tử và báo đốm Mỹ. Nguồn gốc thay thế được đề xuất cho Panthera bao gồm một từ ngữ tộc Ấn-Iran có nghĩa là “trắng-vàng” hoặc “nhạt”. Trong tiếng Phạn, từ này có thể được bắt nguồn từ पाण ड pāṇḍara (“con hổ”), từ đó xuất phát từ पुण डडडṇḍṇḍṇḍṇḍṇḍṇḍ. Tên cụ thể pardus có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp (pardos) (“con báo đực”).

Một con báo hoa mai đang chạy

Kể từ khi Carl Linnaeus xuất bản mô tả của ông về một con báo trong tác phẩm Systema Naturae năm 1758, có đến 27 phân loài báo được các nhà tự nhiên học mô tả sau đó từ năm 1794 đến năm 1956. Từ năm 1996, theo phân tích DNA ty thể được thực hiện vào thập kỷ 1990, chỉ có tám phân loài được xem là hợp lệ.[3] Sau đó phân tích chỉ ra một phân loài hợp lệ thứ chín, báo Ả Rập. Do hạn chế lấy mẫu báo châu Phi, con số này có thể đánh giá không đúng mức.[4]

Trước khi có những biến hóa do con người tạo ra trong mấy trăm năm trở lại đây, báo hoa mai đã từng là loài mèo phân chia rộng nhất, hơn cả mèo nhà : Chúng được tìm thấy ở mọi nơi thuộc châu Phi ( ngoại trừ sa mạc Sahara ), cũng như ở Tiểu Á và Trung Đông, Ấn Độ, Pakistan, Trung Quốc, Siberia, phần đông đất liền của khu vực Khu vực Đông Nam Á, những hòn đảo Java, Zanzibar và Sri Lanka. Chín phân loài được IUCN thừa nhận là : [ 4 ] [ 5 ]. Báo hoa mai là một điều quá bất ngờ trong số những thú ăn thịt loại to. Ước tính có khoảng chừng 50.000 báo hoa mai ở khu vực hạ Sahara của châu Phi. Vì năng lực ngụy trang và thói quen lén lút của chúng, chúng hoàn toàn có thể đến rất gần với những khu định cư của con người mà không bị phát hiện. Tuy nhiên sự tàn phá môi trường tự nhiên sống và việc săn trộm đã làm cho một vài nòi báo hoa mai đứng trước rủi ro tiềm ẩn diệt chủng, ví dụ, báo hoa mai Amur, báo hoa mai Anatolia, báo hoa mai Barbary, báo hoa mai Hoa Bắc hay báo hoa mai nam Ả Rập .
Một nghiên cứu và phân tích hình thái đặc tính hộp sọ báo đưa đến hai phân loài hợp lệ thêm : [ 5 ]
Quần thể báo châu Phi dưới đây từng được xem là phân loài cho đến năm 1996 : [ 3 ] [ 4 ]
Phân loài báo nhỏ nhất là báo Ả Rập. Con cái trưởng thành nặng tối thiểu 18 kg ( 40 lb ). [ 6 ] Phân loài lớn, trong đó con đực nặng đến 91 kg ( 201 lb ), là báo Sri Lanka và báo Ba Tư. Khu vực sinh sống của phân loài báo lớn thiếu vắng hổ và sư tử, báo hoa ở phía trên cùng của chuỗi thức ăn không hạn chế cạnh tranh đối đầu từ con mồi lớn. [ 7 ]

Một con báo Ba Tư đực với một bộ lôkng không điển hình (ở vườn thú Wilhelma, Đức). Lưu ý rằng các hoa thị lớn tương tự như của báo đốm Mỹ.
Màu da của báo đốm đổi khác theo khí hậu và môi trường tự nhiên sống từ vàng nhạt đến nâu vàng hoặc vàng. Phần lớn báo hoa mai có màu nâu hay nâu vàng nhạt với những đốm đen, nhưng lớp lông của chúng thì rất phong phú. Các đốm có khuynh hướng nhỏ hơn về phía đầu, lớn hơn và có tâm nhạt ở phía thân. Báo đốm sống trong rừng có màu lông tối hơn những thành viên trong thiên nhiên và môi trường sống khô cằn. Các đốm mờ dần về phía dưới bụng trắng và phần bên trong và phần dưới của chân. Những mảng đốm điển hình nổi bật nhất là ở mặt sau, sườn và thân sau. Đốm có hình tròn trụ trong quần thể báo hoa mai Đông Phi, và có khuynh hướng vuông ở Nam Phi và lớn hơn trong quần thể báo châu Á. Bộ lông có xu thế có tông màu xám ở vùng khí hậu lạnh hơn và có màu vàng đậm hơn trong môi trường tự nhiên sống của rừng mưa nhiệt đới gió mùa .Đuôi chóp màu trắng của nó dài khoảng chừng 60 – 100 cm ( 24 – 39 in ), bên dưới màu trắng và có những đốm tạo thành những dải không hoàn hảo về phía đuôi. Lông của chúng thường mềm và dày, đáng quan tâm là ở bụng mềm hơn ở sống lưng. Chúng có xu thế tăng trưởng dài hơn ở vùng khí hậu lạnh hơn. Những sợi lông bảo lãnh sẽ bảo vệ những sợi lông cơ bản là ngắn ( 3-4 milimet ( 0,12 – 0,16 in ) ) ở mặt và đầu, và tăng chiều dài về phía sườn và bụng lên khoảng chừng 25 – 30 mm ( 0,98 – 1,18 in ). Những thành viên vị thành niên có bộ lông xù và Open màu tối do những đốm được sắp xếp chi chít .

Sự độc lạ về sắc tố[sửa|sửa mã nguồn]

Những con báo hoa mai có bộ lông đen cũng được gọi là báo đen. Pseudomelanism ( chủ nghĩa nhiều mẫu mã ) cũng xảy ra ở báo. Hắc tố trong báo hoa mai được di truyền như một đặc thù tương đối lặn so với dạng đốm. Giao phối trong báo đen tạo ra size lứa nhỏ hơn đáng kể so với được tạo ra bởi những cặp thường thì .
Hắc tố ở loài báo hoa mai, còn gọi là báo đen.
Báo đen thông dụng trong rừng mưa xích đạo của bán đảo Mã Lai và rừng mưa nhiệt đới gió mùa trên sườn của 1 số ít ngọn núi châu Phi như núi Kenya. Từ tháng 1 năm 1996 đến tháng 3 năm 2009, báo hoa mai Đông Dương được chụp ảnh tại 16 khu vực trên bán đảo Mã Lai trong nỗ lực lấy mẫu của hơn 1000 đêm bẫy máy ảnh. Trong số 445 bức ảnh của báo hoa mai, có 410 bức đến từ những khu vực nghiên cứu và điều tra ở phía nam eo đất Kra, nơi hình thái phi hắc tố không khi nào được chụp ảnh. Dữ liệu này cho thấy sự cố định và thắt chặt gần của những alen tối trong khu vực. Thời gian dự kiến ​ ​ cho sự cố định và thắt chặt của alen lặn này do sự trôi dạt di truyền một mình giao động từ khoảng chừng 1.100 năm đến khoảng chừng 100.000 năm. Pseudomelanism cũng đã được báo cáo giải trình ở báo .Báo hoa mai có lông màu đỏ rất hiếm khi được báo cáo giải trình. Hình thức này được gọi là báo ‘ dâu tây ‘ do sắc tố của nó, gây ra bởi một điều kiện kèm theo di truyền ít được hiểu là gây ra sự sản xuất quá mức của những sắc tố màu đỏ hoặc sự sản xuất của những sắc tố đen. Một nhìn nhận những tài liệu cho thấy rằng có năm hồ sơ lịch sử dân tộc từ Ấn Độ, và bảy hồ sơ nữa trong hai thập kỷ qua từ Nam Phi, với bức ảnh tiên phong được chụp tại Khu bảo tồn Madikwe của Nam Phi .

Các đặc thù phân biệt[sửa|sửa mã nguồn]

Một con báo hoa mai để lộ hàm răng khi ngáp

Thông thường, những con mèo khổng lồ này hay bị nhầm lẫn với nhau, những con “mèo đốm” này là một ví dụ cụ thể. Báo gấm, Báo đốm Mỹ, báo đốm châu Phi (báo săn) và báo hoa mai thường hay bị nhầm với nhau.

Báo gấm hoàn toàn có thể được phân biệt bằng những ” đám mây ” khuếch tán so với những đốm nhỏ hơn và độc lạ của báo hoa mai, chân dài hơn và đuôi mỏng dính hơn .Báo hoa mai hoàn toàn có thể thuận tiện phân biệt với họ hàng gần là báo đốm Mỹ nếu người ta biết nhìn vào những điểm thiết yếu. Phần lớn báo hoa mai không có đốm trong những hoa thị mà báo đốm Mỹ luôn luôn có. Hơn nữa, báo đốm Mỹ có miếng đệm chân lớn hơn và tròn hơn và hộp sọ lớn hơn. Báo hoa mai Amur và báo hoa mai Hoa Bắc nhiều lúc là ngoại lệ. Báo hoa mai nhỏ hơn và ít rắn chắc hơn báo đốm Mỹ, mặc dầu chúng cứng ngắc hơn báo gêpa. Bên cạnh những bộc lộ hình thức bề ngoài thì báo hoa mai và báo đốm Mỹ còn khác nhau về thói quen sinh sống. Báo đốm Mỹ, đã quen với đời sống trong những rừng mưa nhiệt đới gió mùa, thích sống gần nước, trong khi báo hoa mai thường thì là tránh khí ẩm, và là sống trên cây nhiều hơn .Báo săn, mặc dầu sống lẫn trong khu vực sinh sống của báo hoa mai, cũng rất dễ phân biệt. Báo hoa mai nặng hơn, rắn chắc hơn, có đầu to ( theo tỷ suất với khung hình ), và có những hoa thị hơn là những đốm. Hơn nữa, báo hoa mai thiếu những vệt rách nát trên khuôn mặt đặc trưng của báo săn .

Kích thước và khối lượng[sửa|sửa mã nguồn]

Báo hoa mai có hình dạng lưỡng hình giới tính, con đực to và nặng hơn con cháu. Ngoại hình của chúng khá cơ bắp, với những chi tương đối ngắn và một cái đầu rộng. Con đực tính từ vai cao khoảng chừng 60 – 70 cm ( 24 – 28 in ), trong khi con cháu cao 57 – 64 cm ( 22 – 25 in ). Chiều dài đầu và thân thường từ 90 đến 190 cm ( 35 đến 75 in ). Trong khi con đực nặng từ 37 – 90 kg ( 82-198 lb ) thì con cháu nặng từ 28 – 60 kg ( 62-132 lb ). Các phép đo này biến hóa theo địa lý .Thông thường, báo đốm có kích cỡ lớn hơn ở những khu vực chúng đứng đầu chuỗi thức ăn, không bị hạn chế cạnh tranh đối đầu từ những kẻ săn mồi lớn hơn như sư tử và hổ. Tuy nhiên, theo Alfred Edward Pease, báo hoa mai ở Bắc Phi có size tương tự sư tử. Có một báo cáo giải trình vào năm 1913 về một con báo đốm Algeria có kích cỡ khoảng chừng 8 ft 10 in ( 269 cm ), trước khi bị lột da. Để so sánh, sư tử đực thường dài khoảng chừng 170 – 298 cm ( 5 ft 7 – 9 ft 9 in ) .Trọng lượng tối đa của một con báo hoa mai là khoảng chừng 96 kg ( 212 lb ), được ghi nhận ở Nam Phi. Nó được ghép với một con báo Ấn Độ bị giết ở Himachal Pradesh vào năm năm nay với chiều dài là 262 cm ( 8 ft 7 in ) .

Phân bố và môi trường tự nhiên sống[sửa|sửa mã nguồn]

Báo cái và con của nó ở trảng cỏ Serengeti.
Báo hoa mai có sự phân bổ lớn nhất trong số tổng thể những loài mèo hoang dã, Open thoáng rộng ở châu Phi cũng như miền đông và miền nam châu Á, mặc dầu quần thể đã cho thấy một khuynh hướng giảm dần, và bị chia cắt bên ngoài châu Phi Hạ Sahara. Ở châu Phi Hạ Sahara, loài này vẫn còn rất nhiều và thậm chí còn tăng trưởng mạnh trong môi trường tự nhiên sống nơi những con mèo lớn khác đã biến mất, mặc dầu có nhiều năng lực xảy ra xung đột giữa người và báo do báo thường tiến công gia súc. Các quần thể ở Bắc Phi hoàn toàn có thể đã bị tuyệt chủng. Dữ liệu về phân phối của chúng ở châu Á không đồng điệu. Quần thể ở Tây Nam Á và Trung Á rất nhỏ và phân mảnh ; ở phía đông bắc, chúng đang bị rình rập đe dọa nghiêm trọng. Ở tiểu lục địa Ấn Độ, Khu vực Đông Nam Á và Trung Quốc, báo hoa mai vẫn còn tương đối đa dạng chủng loại. Trong số những loài họ mèo nói chung, số lượng của chúng lớn hơn những loài Panthera khác, những loài mà phần nhiều toàn bộ đều phải đương đầu với những mối chăm sóc bảo tồn cấp tính hơn .Mặc dù số lượng lớn của chúng, loài thú săn đêm và sống trên cây này rất khó nhìn thấy trong tự nhiên. Có thể là khu vực có nhiều nhất là vườn vương quốc Yala ở Sri Lanka, ở đó có tỷ lệ báo hoa mai hoang cao nhất quốc tế, nhưng thậm chí còn ngay cả ở đây thì việc nhìn thấy chúng không phải khi nào cũng có .Báo hoa mai có năng lực thích nghi đặc biệt quan trọng, mặc dầu môi trường tự nhiên sống của chúng hầu hết gắn với những đồng cỏ xavan và rừng nhiệt đới gió mùa. Các quần thể thường tăng trưởng mạnh ở bất kể nơi nào trong khoanh vùng phạm vi của loài nơi đồng cỏ, rừng thưa và rừng ven sông phần đông không bị trộn lẫn. Ở Viễn Đông Nga, chúng sống trong những khu rừng lá kim ôn đới nơi nhiệt độ mùa đông xuống thấp tới − 25 °C ( − 13 °F ). Chúng cũng thích nghi rất tốt trong một số ít khu rừng nhiệt đới gió mùa ẩm nhất quốc tế và cả rìa sa mạc nửa khô cằn .Báo hoa mai ở phía tây và Trung Á tránh những sa mạc và những khu vực có tuyết phủ dài và những khu vực gần TT đô thị. Ở Ấn Độ, quần thể báo đôi lúc sống khá gần những khu định cư của con người và thậm chí còn ở những khu vực bán tăng trưởng. Mặc dù nhiều lúc thích nghi với sự trộn lẫn của con người, báo hoa mai yên cầu quần thể con mồi dồi dào và lớp phủ thực vật thích hợp để săn mồi để sống sót lê dài và do đó hiếm khi nán lại ở những khu vực tăng trưởng mạnh quá lâu. Do tài sống lén lút ngoạn mục của báo hoa mai, mọi người thường không biết rằng những con mèo lớn này đang sống gần nơi ở của họ .

Sinh thái học[sửa|sửa mã nguồn]

Một con báo hoa đang nằm nghỉ trên cây
Báo hoa mai hoạt động giải trí hầu hết từ hoàng hôn đến bình minh và nghỉ ngơi hầu hết thời hạn trong ngày và trong một số ít giờ vào đêm hôm trong bụi cây, giữa những tảng đá hoặc trên cành cây. Báo hoa mai đã được quan sát thấy đã đi bộ từ 1 – 25 km ( 0,62 – 15.53 mi ) trên khoanh vùng phạm vi của chúng vào đêm hôm ; chúng thậm chí còn hoàn toàn có thể đi long dong tới 75 km ( 47 dặm ) nếu bị làm phiền. Ở một số ít vùng, chúng là loài ăn đêm. Trong những khu rừng phía tây châu Phi, chúng đã được quan sát thấy phần đông là đi săn vào ban ngày nhưng là trong lúc chạng vạng, khi con mồi của chúng đã hoạt động giải trí ; quy mô hoạt động giải trí khác nhau giữa những mùa .Báo hoa mai được biết đến với năng lực leo trèo tốt và được quan sát thấy thường nghỉ ngơi trên cành cây vào ban ngày, kéo lê những con mồi mà chúng săn được và mang lên đó, và giấu ở ngọn cây. Chúng là những tay lượn lờ bơi lội cự phách, mặc dầu không thích lượn lờ bơi lội như 1 số ít loài mèo lớn khác, ví dụ điển hình như hổ. Chúng rất nhanh gọn và thường chạy với vận tốc hơn 58 km / h ( 36 dặm / giờ ), mặc dầu hoàn toàn có thể chạy với vận tốc tối đa lên đến 90 km / h nếu địa hình thuận tiện. Chúng nhảy xa hơn 6 m ( 20 ft ) theo chiều ngang và nhảy cao tới 3 m ( 9,8 ft ) theo chiều dọc .

Tập tính xã hội[sửa|sửa mã nguồn]

Giao tiếp trực quan ở báo hoa mai[8]Con cái Open những đốm trắng ở sau tai được sử dụng để tiếp xúc với những con báo khác .[8]Con báo cái cho thấy đốm trắng trên đuôi được sử dụng để tiếp xúc với đàn con khi đi săn hoặc trên cỏ dài .Báo hoa mai sống đơn độc trong chủ quyền lãnh thổ của mình. Những thành viên trưởng thành chỉ link trong mùa giao phối. Con cái liên tục sống với con của nó ngay cả sau khi cai sữa, và đã được quan sát thấy việc san sẻ con mồi với báo con khi chúng không hề bắt được bất kể con mồi nào. Trong vườn vương quốc Kruger, hầu hết báo hoa mai có xu thế giữ cách nhau 1 km ( 0,62 mi ). Con đực nhiều lúc tương tác với những đối tác chiến lược và đàn con của chúng, và đặc biệt quan trọng điều này hoàn toàn có thể lê dài đến hai thế hệ. Các cuộc chạm trán hung hăng rất hiếm, thường số lượng giới hạn trong việc bảo vệ những vùng chủ quyền lãnh thổ khỏi những kẻ xâm nhập. Trong một khu bảo tồn ở Nam Phi, một con báo đực bị thương trong trận chiến chủ quyền lãnh thổ với một thành viên khác để tranh giành một con mồi đã chết. Một vài trường hợp ăn thịt đồng loại đã được báo cáo giải trình .Báo hoa mai tiếp xúc với nhau trên cỏ cao bằng những đốm trắng trên tai và đuôi. Chúng tạo ra một số ít tiếng kêu, gồm có tiếng gầm gừ, tiếng meo meo và tiếng rít. Chuỗi gầm của báo gồm có hầu hết là tiếng lách cách và còn được gọi là ” cưa “, được diễn đạt giống như âm thanh của gỗ xẻ. Đàn con được biết gọi mẹ bằng âm thanh urr-urr .

Con đực chiếm lãnh thổ thường chồng lấn với một vài lãnh thổ nhỏ hơn của con cái, có lẽ là một chiến lược để tăng cường khả năng tiếp cận với con cái. Ở Bờ Biển Ngà, phạm vi lãnh thổ của con cái hoàn toàn bị bao quanh bởi lãnh thổ của những con báo đực. Con cái sống với đàn con trong các lãnh thổ chồng chéo lên nhau, có lẽ là do sự liên kết giữa mẹ và con của chúng. Có thể có một vài lãnh thổ biến động khác, thuộc về các cá thể trẻ. Không rõ liệu các lãnh thổ của con đực có chồng chéo nhiều như con cái hay không. Các cá thể thường cố gắng xua đuổi những kẻ xâm nhập cùng giới tính.

Một nghiên cứu và điều tra về báo hoa mai ở những trang trại ở Namibia cho thấy size của những vùng chủ quyền lãnh thổ không bị tác động ảnh hưởng đáng kể bởi giới tính, quy mô mưa hoặc mùa ; Tóm lại rằng năng lực sẵn có của con mồi trong một khu vực càng cao, tỷ lệ dân số của báo và kích cỡ chủ quyền lãnh thổ càng nhỏ, nhưng những vùng chủ quyền lãnh thổ có xu thế lan rộng ra nếu có sự can thiệp của con người ( đáng quan tâm là cao trong khu vực điều tra và nghiên cứu ). Kích thước chủ quyền lãnh thổ đổi khác theo địa lý và tùy thuộc vào thiên nhiên và môi trường sống và sự sẵn có của con mồi. Ở Serengeti, chúng có kích cỡ nhỏ từ 33-38 km2 ( 13-15 dặm ) so với con đực và 14-16 km2 ( 5,4 – 6,2 dặm vuông ) so với con cái, và lớn tới 451 km2 ( 174 dặm vuông ) so với con đực và 188 km2 ( 73 dặm vuông ) so với con cái ở hướng đông bắc Namibia. Chúng thậm chí còn còn lớn hơn ở những khu vực khô cằn và nhiều đồi núi. Các chủ quyền lãnh thổ được ghi nhận tại vườn vương quốc Bardia của Nepal, 48 km2 ( 19 dặm vuông ) so với con đực và 5-7 km2 ( 1,9 – 2,7 dặm vuông ) so với con cái, nhỏ hơn so với những gì thường thấy ở châu Phi .

Sinh sản và vòng đời[sửa|sửa mã nguồn]

Con cái động dục đang chiến đấu với một con đực muốn giao phốiBáo cái và con của nóTùy thuộc vào khu vực, báo hoa mai hoàn toàn có thể giao phối quanh năm. Ở Mãn Châu và Siberia, chúng giao phối trong tháng 1 và tháng 2. Chu kỳ động dục lê dài khoảng chừng 46 ngày và con cháu thường động đực trong 6-7 ngày. Thời gian mang thai lê dài trong 90 đến 105 ngày. Đàn con thường được sinh ra trong một lứa 2-4 con. Tỷ lệ tử trận của con non được ước tính là 41-50 % trong năm tiên phong .Con cái sinh ra trong một hang động, kẽ hở giữa những tảng đá, cây rỗng hoặc bụi cây để làm hang. Đàn con được sinh ra với đôi mắt còn nhắm, chỉ mở sau bốn đến chín ngày sau khi sinh. Bộ lông của con non có khuynh hướng dài và dày hơn so với con trưởng thành. Xương chậu của chúng cũng có màu xám hơn với những đốm ít xác lập hơn. Khoảng ba tháng tuổi, báo con khởi đầu theo mẹ đi săn. Khi được một tuổi, chúng hoàn toàn có thể tự lo cho mình, nhưng vẫn ở với mẹ trong 18-24 tháng .Tuổi thọ trung bình nổi bật của báo hoa mai là từ 12 đến 17 năm. Con báo hoa mai được ghi nhận sống lâu nhất là một con cháu tên Roxanne sống trong điều kiện kèm theo nuôi nhốt tại Khu bảo tồn Động vật hoang dã McCarthy ở The Acreage, Palm Beach County, Florida. Nó qua đời ngày 8 tháng 8 năm năm trước ở tuổi 24, 2 tháng và 13 ngày. Điều này đã được xác nhận bởi Kỷ lục Guinness quốc tế. Trước đây, con báo được ghi nhận thọ nhất là một con cháu tên là Bertie sống trong điều kiện kèm theo nuôi nhốt tại Sở thú Warsaw. Nó qua đời vào tháng 12 năm 2010 ở tuổi 24. Con báo đực già nhất được ghi nhận làà 9,3 năm. kiojoihohuig

Chế độ ăn[sửa|sửa mã nguồn]

Báo hoa mai phụ thuộc vào hầu hết vào những giác quan nhạy bén của nó là thính giác và thị giác để săn mồi. Lối sống và thức ăn của chúng khác với những loài mèo khổng lồ khác. Chúng có năng lực săn trên cây cũng như trên mặt đất. Chúng hầu hết đi săn vào đêm hôm ở hầu hết những khu vực. Trong những khu rừng phía tây châu Phi và Vườn quốc gia Tsavo, báo hoa mai cũng được quan sát thấy đi săn mồi vào ban ngày .Báo hoa mai là loài động vật hoang dã ăn thịt hoàn toàn có thể săn bắt nhiều chủng loại con mồi hơn bất kể những loài mèo lớn nào khác với kĩ năng săn mồi điêu luyện, chúng hoàn toàn có thể ăn từ những động vật hoang dã nhỏ như côn trùng nhỏ, động vật hoang dã gặm nhấm, cá đến những con thú thậm chí còn to lớn hơn chúng. Báo hoa mai nhìn chung thích săn những con mồi cỡ trung bình với khối lượng khung hình giao động từ 10 – 40 kg ( 22-88 lb ). Các con mồi trong khoanh vùng phạm vi khối lượng này có xu thế sống sót trong môi trường tự nhiên sống sum sê và hình thành những đàn nhỏ. Những con mồi thích những khu vực mở và tăng trưởng những bản năng tự vệ đáng kể ít được báo ưa thích hơn. Hơn 100 con mồi khác nhau đã được ghi lại. Những con báo hoa mai ở châu Phi thường săn linh dương Impala, linh dương Thomson, linh dương hoẵng, linh dương Steenbok, linh dương bụi rậm, lợn nanh sừng châu Phi, cheo cheo nước, linh dương đầu bò xanh, linh dương Sitatunga, linh dương lùn Bates, lợn đất, linh dương Nyala, và linh dương vằn Kudu ; trong khi nai, hươu đốm, mang, linh dương bốn sừng, dê núi sừng ngắn Nilgiri và thậm chí còn là cả bò tót và lợn rừng là con mồi của chúng ở châu Á. Tài leo cây giúp báo hoa săn được cả những loài linh trưởng gồm có khỉ Colobus đen trắng, Cercopithecus, voọc, và ít tiếp tục hơn là khỉ đột và khỉ đầu chó. Các động vật hoang dã có vú nhỏ được săn bắt gồm có chó rừng sống lưng đen, cáo Cape, cầy hương châu Phi, thỏ đồng, nhím, Procavia capensis. Những con mồi lớn như một con hươu cao cổ nặng 550 kg ( 1.210 lb ) hoàn toàn có thể bị báo hoa mai săn đuổi nếu những con thú ăn thịt lớn hơn như sư tử hoặc hổ vắng mặt. Con mồi lớn nhất bị giết bởi một con báo hoa mai được cho là một con nai Taurotragus đực nặng 900 kg ( 2.000 lb ) .Báo hoa mai rình rập con mồi một cách kiên trì và cố gắng nỗ lực tiếp cận càng gần càng tốt, thường là trong khoanh vùng phạm vi 5 m ( 16 ft ) đến tiềm năng, và sau cuối vồ lấy nó và giết chết nó bằng cách làm cho không thở được. Nó giết chết con mồi nhỏ bằng một vết cắn sau gáy, nhưng khi giết con vật lớn thì chúng sẽ cắn vào cổ họng hoặc bóp cổ con mồi. Nó hoàn toàn có thể bắt con mồi lớn nhờ hộp sọ khổng lồ và cơ hàm can đảm và mạnh mẽ, và do đó đủ mạnh để kéo cái xác nặng hơn chính nó lên cây ; người ta từng thấy nó hoàn toàn có thể tha con mồi nặng gấp ba lần nó lên cây, một thành viên đã được nhìn thấy đã lôi một con hươu cao cổ trẻ, nặng gần 125 kg ( 276 lb ), cao 5,7 m ( 19 ft ) lên một cái cây. Con mồi được tàng trữ cách nhau tối đa 2 km ( 6.600 ft ). Con mồi nhỏ thường được báo ăn hết ngay lập tức, trong khi con mồi lớn hơn bị kéo lê hơn vài trăm mét và được giấu bảo đảm an toàn trong cây, bụi rậm hoặc thậm chí còn là hang động để tiêu thụ dần sau đó. Cách thức con mồi được giấu phụ thuộc vào vào địa hình địa phương và sở trường thích nghi cá thể ; trong khi cây được ưa thích ở vườn vương quốc Kruger, bụi cây được ưa thích ở địa hình đồng bằng của Kalahari .Các nghiên cứu và phân tích về loài báo hoa mai ở vườn vương quốc Taï bật mý rằng những loài linh trưởng trừ tinh tinh và vượn gấu là con mồi chính của báo trong ngày. Trong một khu rừng bảo tồn ở miền nam Ấn Độ, những loài được săn lùng bởi báo hoa mai, sói đỏ và linh cẩu vằn chồng chéo đáng kể .
Báo hoa mai săn khỉ
Một nghiên cứu và điều tra tại Khu bảo tồn vạn vật thiên nhiên Ngọa Long ở miền nam Trung Quốc đã chứng tỏ sự biến hóa trong chính sách ăn của báo theo thời hạn ; trong suốt bảy năm, lớp phủ thực vật đã giảm đi và báo hoa mai chuyển thời cơ từ con mồi hầu hết hươu mũ lông sang tiến công Tông Dúi và con mồi nhỏ hơn khác. Một điều tra và nghiên cứu ước tính tỷ suất tiêu thụ trung bình hàng ngày ở mức 3,5 kg ( 7,7 lb ) so với con đực và 2,8 kg ( 6,2 lb ) so với con cái. Một điều tra và nghiên cứu ở miền nam Kalahari cho thấy báo hoa mai cung ứng nhu yếu nước của chúng bằng chất dịch khung hình của con mồi và thực vật mọng nước ; chúng uống nước hai đến ba ngày một lần và ăn không tiếp tục trên những loại cây giàu ẩm như dưa chuột gembok ( Acanthosicyos naudinianus ), dưa hấu ( Citrullus lanatus ) và cỏ chua Kalahari ( Schmidtia kalahariensis ). Một vài trường hợp ăn thịt đồng loại đã được báo cáo giải trình .Những trường hợp báo hoa mai ăn thịt những con gấu con ở châu Á đã được báo cáo giải trình. Những con gấu trúc lớn chưa trưởng thành có khối lượng lên tới 50 kg ( 110 lb ) cũng hoàn toàn có thể dễ bị tiến công bởi báo. Báo hoa mai thậm chí còn săn cả chó nên những người nuôi chó trong những vùng có báo hoa mai thường khôn ngoan giữ chúng trong những cũi để bảo vệ bảo đảm an toàn cho chúng vì báo hoa mai được biết như là những kẻ thèm thịt chó và chuẩn bị sẵn sàng liều lĩnh xông vào nhà dân để giết chó nuôi [ 9 ] .
Báo hoa mai phải tranh giành thức ăn và nơi trú ẩn với những loài săn mồi lớn khác như hổ, sư tử, báo săn, linh cẩu đốm, linh cẩu vằn, linh cẩu nâu, tới năm loài gấu khác nhau và cả chó hoang châu Phi và châu Á. Những con vật này hoàn toàn có thể đánh cắp con mồi của báo, giết chết con non hoặc thậm chí còn giết cả những con báo trưởng thành. Báo hoa mai cùng sống sót bên cạnh những kẻ săn mồi lớn khác bằng cách săn lùng nhiều loại con mồi khác nhau và nỗ lực tránh những khu vực mà những loài thú ăn thịt lớn thường lui tới. Báo hoa mai cũng hoàn toàn có thể dữ thế chủ động rút lui lên cây trước sự tiến công trực tiếp từ những loài thú ăn thịt lớn khác nhưng báo cũng hoàn toàn có thể giết hoặc săn mồi những đối thủ cạnh tranh cạnh tranh đối đầu như chó rừng sống lưng đen, mèo rừng, mèo hoang châu Phi và những con non sư tử, báo săn, linh cẩu và chó hoang .Trong nhiều khu vực sinh sống của chúng ở châu Phi, chúng phải tranh đấu với những loài thú ăn thịt khác như linh cẩu đốm và sư tử để giành con mồi, và không phải là điều không bình thường so với chúng khi chúng bị những con mãnh thú kia xua đuổi khỏi con mồi mà nó vừa kiếm được. Vì thế chúng thường thì sẽ tha con mồi vào chỗ tương đối bảo đảm an toàn ở trên cây vì nếu ăn ở trên mặt đất chúng rất dễ bị những loài mãnh thú khác như sư tử, linh cẩu cướp mất mồi .Phân biệt con mồi xảy ra khi báo hoa mai san sẻ khoanh vùng phạm vi của chúng với hổ. Báo có khuynh hướng bắt con mồi nhỏ hơn, thường dưới 75 kg ( 165 lb ), ở những nơi có hổ. Ở những khu vực mà báo là đối trọng với hổ, sự chung sống được báo cáo giải trình không phải là quy tắc chung, với quần thể báo thường ít hơn ở những nơi có rất nhiều hổ. Mật độ trung bình của báo giảm đáng kể ( từ 9,76 xuống còn 2,07 thành viên trên 100 km2 ) khi tỷ lệ trung bình của hổ tăng ( từ 3,31 thành viên / 100 km2 lên 5,81 thành viên / 100 km2 ) từ năm 2004 – 2005 đến 2007 – 2008 tại vườn vương quốc Rajaji ở Ấn Độ theo sự sơ tán của những nông dân ra khỏi vườn vương quốc. Do bắt đầu, hai loài có sự chồng chéo về chính sách nhà hàng siêu thị cao, và sự ngày càng tăng số lượng hổ khiến quần thể báo giảm mạnh và đổi khác chính sách ăn của báo sang con mồi nhỏ ( từ 9 % đến 36 % ) và con mồi sống trong nhà ( từ 6,8 % đến 31,8 % ) .Trong vườn vương quốc Chitwan của Nepal, hổ Bengal cùng sống sót với báo Ấn Độ vì có nguồn con mồi lớn, một tỷ suất lớn con mồi có size nhỏ hơn và thảm thực vật xum xê sống sót. Tại đây, báo đã giết chết con mồi có khối lượng từ dưới 25 kg ( 55 lb ) đến 100 kg ( 220 lb ) với hầu hết những cuộc săn trong khoanh vùng phạm vi 25 – 50 kg ( 55-110 lb ) ; hổ đã giết chết nhiều con mồi hơn trong khoanh vùng phạm vi khối lượng 50 – 100 kg ( 110 – 220 lb ). Cũng có sự độc lạ về sở trường thích nghi của thiên nhiên và môi trường sống vi mô của thành viên hổ và báo sau hơn năm tháng ( tháng 12 đến tháng 4 ) ; hổ sử dụng đường và ( trừ tháng hai ) những khu vực có rừng liên tục hơn, trong khi báo sử dụng những khu vực rừng đã bị đốt cháy gần đây và những khu vực mở tiếp tục hơn. Thông thường khi một con hổ khởi đầu giết mồi tại những khu vực mà loài báo thường lui tới, báo hoa mai sẽ không còn đến và kiếm ăn ở đó nữa. Trong những khu rừng nhiệt đới gió mùa của vườn vương quốc Nagarhole của Ấn Độ, những con hổ đã chọn con mồi nặng hơn 176 kg ( 388 lb ), trong khi báo chọn con mồi trong khoanh vùng phạm vi 30 – 175 kg ( 66-386 lb ). Trong những khu rừng nhiệt đới gió mùa, không phải khi nào chúng cũng tránh được những con mèo lớn hơn bằng cách săn mồi vào những thời gian khác nhau. Với con mồi tương đối phong phú và đa dạng và sự độc lạ về size của con mồi được chọn, hổ và báo có vẻ như cùng sống sót thành công xuất sắc mà không loại trừ cạnh tranh đối đầu hoặc phân cấp thống trị giữa những loài hoàn toàn có thể thông dụng hơn so với sự sống sót của báo với sư tử trong môi trường tự nhiên hoang dã. Ở những khu vực có quần thể hổ cao, ví dụ điển hình như ở khu vực TT của vườn vương quốc Kanha của Ấn Độ, báo không phải là dân cư thường trú, mà chỉ là trong thời điểm tạm thời. Chúng thông dụng gần những ngôi làng ở ngoại vi của vườn vương quốc và bên ngoài vườn vương quốc .Vào giữa thế kỷ 20, báo hoa mai Đông Bắc Á không Open hoặc rất hiếm khi gặp ở vùng Primorye thuộc vùng Viễn Đông của Nga tại những nơi mà hổ Siberia hay long dong. Các cuộc khảo sát được triển khai vào đầu thế kỷ 21 cho thấy khoanh vùng phạm vi của cả hai loài chồng chéo trong khu vực này, đặc biệt quan trọng là ở những khu vực được bảo vệ nơi tỷ lệ thú móng guốc cao và sự ảnh hưởng tác động của con người thấp .Thỉnh thoảng, cá sấu sông Nile săn báo ở mọi lứa tuổi. Một con báo lớn đã bị một con cá sấu lớn bắt và tiêu thụ trong khi nỗ lực đi săn dọc theo một con sông trong vườn vương quốc Kruger. Cá sấu Mugger được báo cáo giải trình đã giết một con báo trưởng thành ở Ấn Độ. Sư tử đôi lúc thành công xuất sắc trong việc trèo cây và cướp con mồi của báo. Báo cũng được biết là giết hoặc ăn thịt những con sư tử con. Ở hoang mạc Kalahari, báo hoa mai liên tục bị linh cẩu nâu cướp mồi, nếu con báo không hề kéo con mồi lên một cái cây thành công xuất sắc. Những con linh cẩu nâu đơn lẻ đã được quan sát thấy đang rượt và đuổi những con báo đực để cướp mồi của chúng. Những con trăn mốc được báo cáo giải trình là đã tiến công và ăn thịt báo khi một con báo trưởng thành đã được hồi sinh từ dạ dày của một con trăn dài 5,5 m ( 18 ft ) .Hai trường hợp báo hoa mai giết báo săn đã được báo cáo giải trình vào năm năm trước .Ở 1 số ít khu vực ở Châu Phi, những đàn lớn của loài khỉ đầu chó lớn ( bản thân chúng cũng có năng lực là con mồi của báo ) sẽ giết và nhiều lúc ăn thịt báo nếu phát hiện ra chúng. George Schaller viết rằng ông đã nhìn thấy xác của một con báo và khỉ đột, và cả hai đều có vết thương .

Quan hệ với con người[sửa|sửa mã nguồn]

Trong văn hóa truyền thống[sửa|sửa mã nguồn]

Hình vẽ báo hoa mai trong lốt của Ose
Ba con báo trên lá cờ của Shropshire, Anh.
Bình nước Bénin có hình dạng của một con báo
Báo hoa mai đã được con người biết đến trong suốt lịch sử dân tộc, và đặc trưng trong thẩm mỹ và nghệ thuật, thần thoại cổ xưa và văn hóa truyền thống dân gian của nhiều vương quốc nơi chúng từng sinh sống trong lịch sử vẻ vang, như Hy Lạp cổ đại, Ba Tư và La Mã, cũng như một số ít nơi chúng chưa từng sống sót trong nhiều thiên niên kỷ, ví dụ điển hình như nước Anh. Việc sử dụng hình tượng con báo hoa mai ngày này như một hình tượng cho thể thao hoặc huy hiệu học bị hạn chế hơn nhiều ở Châu Phi .

Trong thời vương quốc Benin, con báo thường được hiện diện trên các bản khắc và điêu khắc và được sử dụng để tượng trưng cho sức mạnh của nhà vua hoặc oba kể từ khi con báo được coi là vị vua của rừng rậm. Báo hoa mai cũng được nuôi giữ và trình diễn như linh vật, vật tổ và vật hiến tế cho các vị thần. Là kết quả của mối gắn kết của chúng với các vị vua ở châu Phi, những tấm da báo thường được xem là biểu tượng của cấp bậc quý tộc, các thủ lĩnh sử dụng nó như một phần của vương giả truyền thống.

Trong huy hiệu, ký hiệu con báo thường Open nhất trong những nhóm ba nhưng nó lại không biểu lộ những đốm và lại bộc lộ một chiếc bờm khiến nó trông gần giống với con sư tử và hai con này thường được sử dụng sửa chữa thay thế cho nhau. Các diễn đạt tự nhiên tân tiến hơn ( giống như con báo ) Open trên huy hiệu của một số ít vương quốc châu Phi gồm có Benin, Malawi, Somalia, Cộng hòa Dân chủ Congo và Gabon, sử dụng như một con báo đen. Báo hoa mai thuần hóa cũng đã được ghi nhận một số ít con báo đã được giữ trong một bầy thú được vua John xây dựng tại Tháp Luân Đôn vào thế kỷ 13 ; khoảng chừng năm 1235, ba trong số những con vật này đã được Hoàng đế La Mã thần thánh Frederick II trao cho Henry III .

Thương Mại Dịch Vụ du lịch[sửa|sửa mã nguồn]

Trong những khu vực được bảo vệ của 1 số ít vương quốc, những chương trình du lịch động vật hoang dã hoang dã và mạo hiểm safari phân phối thời cơ quan sát và tiếp cận báo hoa mai trong môi trường tự nhiên sống tự nhiên của chúng. Mặc dù những cơ sở xa xỉ hoàn toàn có thể tự hào rằng trong thực tiễn hoàn toàn có thể nhìn thấy động vật hoang dã hoang dã ở cự ly gần hàng ngày, nhưng sự ngụy trang và xu thế của con báo để che giấu và rình rập con mồi thường khiến cho chúng trở nên hiếm thấy. Trong vườn vương quốc Yala của Sri Lanka, báo hoa mai đã được hành khách xếp hạng là một trong những loài động vật hoang dã ít nhìn thấy nhất trong khu vui chơi giải trí công viên mặc dầu quần thể của chúng tập trung chuyên sâu cao độ trong khu bảo tồn .Ở Nam Phi, safaris được phân phối trong nhiều khu bảo tồn vạn vật thiên nhiên như Khu bảo tồn Sabi. Ở Sri Lanka, những tour du lịch động vật hoang dã hoang dã có sẵn trong Công viên Quốc gia Yala và Wilpattu. Ở Ấn Độ, safaris được phân phối tại những khu vui chơi giải trí công viên vương quốc Madhya Pradesh và Uttarakhand cũng như ở Q. Pali phía tây Rajasthan .

Tấn công con người[sửa|sửa mã nguồn]

Báo hoa mai
Con báo Panar bị bắn hạ bởi Jim Corbett năm 1910 sau khi giết và ăn thịt khoảng 400 người

Hầu hết những con báo hoa mai sẽ chủ động tránh người, nhưng con người đôi khi có thể bị chúng nhắm làm con mồi. Hầu hết những con báo khỏe mạnh thích con mồi hoang dã hơn con người, nhưng những cá thể bị thương, ốm yếu hoặc khan hiếm con mồi thường xuyên có thể săn con người và dần quen với điều đó sau vài lần ăn thịt người. Mặc dù có kích thước thường nhỏ hơn một chút so với con người, một con báo trưởng thành vẫn mạnh mẽ hơn nhiều và đủ khả năng giết chết người dễ dàng như những loài mãnh thú khác. Báo hoa mai với biệt tài lén lút lẩn trốn rất khó để con người kiểm soát và khống chế chúng, dẫn đến hầu như không ai biết loài dã thú này có thể sinh sống gần môi trường sống của con người. Báo hoa mai rất khá hung hãn khi săn người, chúng thậm chí xông vào các ngôi làng, phá cửa để tìm người trong nhà[10], táo tợn hơn cả sư tử và hổ và còn được gọi là Quỷ đốm.

Ở Ấn Độ, do môi trường sống thu hẹp, báo hoa mai thường xuyên đi lạc vào những khu dân cư và tấn công người. Có ghi nhận những ngôi làng hẻo lánh trên dãy Himalaya ở Ấn Độ, khi một con báo ranh mãnh sát hại 12 người trong 2 năm qua, điều đặc biệt là con báo chỉ tấn công những người say rượu, lảo đảo bước về nhà trong bóng tối sau khi tàn cuộc nhậu. Sự ranh mãnh của con vật reo rắc nỗi kinh hoàng đối với người dân trong khu vực[11]. Hai trường hợp cực đoan đã xảy ra ở Ấn Độ: con báo đầu tiên là “Báo hoa mai ở Rudraprayag” được cho là giết chết hơn 125 người và “Báo Panar” được cho là giết 400 người sau khi bị thương bởi những kẻ săn trộm và vì thế không còn khả năng săn các con mồi bình thường. Cả hai con này cuối cùng đã bị giết chết bởi nhà săn thú khổng lồ và nhà bảo tồn nổi tiếng Jim Corbett.

Tác giả và thợ săn nổi tiếng Kenneth Anderson đã có kinh nghiệm đầu tay với nhiều con báo ăn thịt người, và mô tả chúng còn đáng sợ hơn nhiều so với hổ: Mặc dù các ví dụ về những loài động vật như vậy là tương đối hiếm, nhưng khi điều đó xảy ra, nó đã mô tả con báo như một động cơ hủy diệt khá ngang ngửa với người anh em họ hàng lớn hơn nhiều của nó, con hổ. Vì kích thước nhỏ hơn, chúng có thể giấu mình ở những nơi không thể có hổ, nhu cầu về nước của chúng ít hơn rất nhiều, và trong sự quỷ quyệt và táo bạo thực sự, cùng với ý thức tự bảo vệ và biến mất một cách lén lút khi gặp nguy hiểm, hai loài này không hề bằng nhau.[12] và Có một điều gì đó rất đáng sợ trong tiếng gầm gừ giận dữ của một con báo đang rượt đuổi, và tôi đã thấy một đàn voi đang trung thành với một con hổ, quay lại và giẫm đạp một con báo đang đuổi theo.[13].

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Alternate Text Gọi ngay