Khám phá một số công trình kiến trúc từ thời Pháp thuộc ở Hà Nội – Hội Kiến Trúc Sư Việt Nam

16/02/2023 admin

Dấu ấn kiến trúc thời kỳ Pháp thuộc lưu lại trong lòng thủ đô đã tạo nên một Hà Nội với nét đẹp rất riêng, ấn tượng không chỉ với người dân mà còn với bạn bè quốc tế. Hãy cùng khám phá các công trình kiến trúc Pháp thuộc dưới đây để thấy được một “màu” rất riêng của thủ đô ngàn năm văn hiến.

Nhà thờ Lớn Hà Nội (Nhà thờ Thánh Joseph)

Mang đậm nét nhất những đặc trưng của kiến trúc Gothic châu Âu với bức tường xây cao, có mái vòm và nhiều hành lang cửa số, đã từ lâu, Nhà thờ lớn Thành Phố Hà Nội là nơi lý tưởng mà các đôi uyên ương thường lui tới để chụp ảnh cưới. Với những con chiên ngoan đạo thì đây có lẽ rằng là lễ đường tuyệt vời bởi khoảng trống to lớn
Sau nhà thời thánh tạm bằng gỗ, từ năm 1884 tới 1888, Giáo hội Công giáo thực thi xây nhà thời thánh bằng gạch, tốn phí khoảng chừng 200.000 franc Pháp. Khi đó, Giám mục xin chính quyền sở tại bảo lãnh Pháp cho mở xổ số kiến thiết để quyên góp. Sau hai lần bị phủ nhận, ở đầu cuối ông cũng được chấp thuận đồng ý mở hai đợt xổ số kiến thiết ( đợt một năm 1883, đợt hai năm 1886 ), quyên góp được khoảng chừng 30.000 franc Pháp, cộng với các nguồn hỗ trợ vốn khác, đủ kinh phí đầu tư triển khai xong nhà thời thánh .

Nhà thờ được thiết kế theo phong cách kiến trúc Gothic trung cổ châu Âu, rất thịnh hành trong thế kỷ 12 và thời Phục Hưng ở châu Âu, làm theo mẫu của Nhà thờ Đức Bà Paris với những mái vòm uốn cong, rộng, hướng lên bầu trời. Vật liệu xây dựng chính của nhà thờ là gạch đất nung, tường trát bằng giấy bổi. Nhà thờ có chiều dài 79m, chiều rộng 28,5m và hai tháp chuông cao 64,5m với những trụ đá to nặng bốn góc. Trên đỉnh là cây thánh giá bằng đá.

Phía sảnh trong nhà thời thánh có một cửa đi lớn, hai cửa nhỏ hai bên tháp. Các cửa đi và hàng loạt các hành lang cửa số đều cuốn nhọn theo thẩm mỹ và nghệ thuật Gothic, tích hợp với các cửa cuốn nhọn là những bức tranh Thánh bằng kính màu rất đẹp và hòa giải, tạo ra nguồn ánh sáng tự nhiên bên trong lòng nhà thời thánh. Khu cung thánh được trang trí theo thẩm mỹ và nghệ thuật dân gian truyền thống cuội nguồn, chạm trổ hoa văn bằng gỗ sơn son thiếp vàng rất phức tạp độc lạ. Ở tòa gian chính có tượng thánh Giuse bằng đất sét cao hơn 2 m .
Nhà thờ còn có một bộ chuông Tây, gồm bốn quả chuông nhỏ và một quả chuông boòng lớn, trị giá 20.000 franc Pháp thời đó. Đặc biệt là chiếc đồng hồ đeo tay lớn gắn giữa mặt tiền nhà thời thánh. Đồng hồ có báo khắc, báo giờ, mạng lưới hệ thống chuông báo được link với 5 quả chuông treo trên hai tháp .

Trung tâm quảng trường phía trước nhà thờ có đài Đức Mẹ bằng kim loại, xung quanh nhà thờ có đường kiệu, bồn hoa, phía sau có hang đá. Hiện nay toàn bộ không gian và cảnh quan nhà thờ bị chen lấn bởi sự phát triển của đô thị, mất đi sự tương xứng với quy mô đồ sộ của nhà thờ

Trải qua hơn 100 năm cùng những thăng trầm của thời hạn và cả cuộc chiến tranh, Nhà thờ Lớn vẫn sống sót và là một TT hoạt động giải trí Công giáo của Thủ đô và các vùng phụ cận. Công trình được xem là kiến trúc nhà thời thánh tiêu biểu vượt trội và là một trong những nhà thời thánh Công giáo đẹp nhất của Thủ đô và cả nước .

Chợ Đồng Xuân 

Chợ Đồng Xuân là một trong những chợ lớn nhất tại TP.HN, Nước Ta ; là chợ lớn nhất trong thành phố cổ Thành Phố Hà Nội. Chợ có lịch sử dân tộc sống sót hàng trăm năm từ thời phong kiến nhà Nguyễn .
Chợ Đồng Xuân nằm trong thành phố cổ, phía tây là phố Đồng Xuân, phía bắc là phố Hàng Khoai, phía nam là phố Cầu Đông, phía đông là ngõ chợ Đồng Xuân .
Cổng chợ nhìn sang phía tây, phía trước là một khoảng chừng trống nhỏ. Phía Bắc có quán Huyền Thiên – sau đổi thành chùa Huyền Thiên. Ngay sát sau chợ là chợ Bắc Qua. Vì vậy nhiều người gọi cả hai là chợ Đồng Xuân – Bắc Qua .
Trong thời hạn thiết kế xây dựng lại thành Thăng Long vào mùa hạ năm Giáp Tí ( 1804 ), Tổng trấn Nguyễn Văn Thành dưới triều đại Nguyễn đã cho đặt ngôi chợ lớn ở cửa chính đông, hay còn gọi là chợ Đồng Xuân ngày này .
Chợ Đồng Xuân tuy nằm trong thành phố cổ nhưng có tuổi đời trẻ hơn rất nhiều so với các phố xung quanh. Trước kia đây là khu đất trống thuộc phường Đồng Xuân, huyện Thọ Xương nằm trước quán Huyền Thiên ( sau đổi thành chùa Huyền Thiên ). Người dân họp chợ trên hai khu đất ở cạnh chùa Cầu Đông ở phố Hàng Đường và cạnh đền Bạch Mã ở phố Hàng Buồm vì hai khu đất đó gần bến sông, tiện cho thuyền đi lại .
Năm 1889, khi những dấu tích cuối của sông Tô Lịch và hồ Thái Cực bị lấp trọn vẹn, người Pháp quy hoạch lại đã giải tỏa hai chợ trên và dồn toàn bộ các hàng quán vào khu đất trống của phường Đồng Xuân, tạo thành chợ Đồng Xuân. Trong năm tiên phong chợ họp ngoài trời, hoặc có che mái lá giống như hai chợ cũ .

Năm 1890 chính quyền Pháp mới bắt đầu xây dựng chợ Đồng Xuân, tạo thành năm vòm cửa và năm nhà cầu dài 52m, cao 19m. Mặt tiền theo kiến trúc Pháp, gồm năm phần hình tam giác có trổ lỗ như tổ ong, lợp mái tôn.

Cùng với Hồ Hoàn Kiếm, Nhà Hát Lớn hay Lăng quản trị Hồ Chí Minh, v.v, chợ đêm Đồng Xuân cũng vinh dự là một trong những khu vực thăm quan cực kỳ nổi tiếng ; lôi cuốn hàng triệu hành khách trong nước lẫn quốc tế đến thăm quan vào mỗi năm .

Nhà hát lớn Hà Nội

Nhà hát Lớn Hà Nội là một công trình kiến trúc tại thành phố Hà Nội, Việt Nam, phục vụ biểu diễn nghệ thuật. Nhà hát tọa lạc trên quảng trường Cách mạng tháng Tám, vị trí ở số 1A phố Tràng Tiền, phường Tràng Tiền, quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội,

Công trình được người Pháp thi công kiến thiết xây dựng năm 1901 và triển khai xong năm 1911, theo mẫu Nhà hát Opéra Garnier ở Paris nhưng mang tầm vóc nhỏ hơn và sử dụng các vật tư tương thích với điều kiện kèm theo khí hậu địa phương. Tác phẩm của hai kiến trúc sư Harlay và Broyer mang nhiều sắc tố, đường nét kiến trúc của các nhà hát ở miền Nam nước Pháp, có cách tổ chức triển khai mặt phẳng, khoảng trống trình diễn, cầu thang, lối vào sảnh … giống với các nhà hát ở châu Âu đầu thế kỷ 20 .
Mặc dù là một công trình kiến trúc mang tính chiết trung, được trộn lẫn nhiều phong thái, nhưng Nhà hát Lớn TP.HN vẫn mang đậm hình dáng Tân cổ xưa Pháp, đặc biệt quan trọng ở cấu trúc kiến trúc, kiểu mái hai mảng lợp ngói đá đen cùng các họa tiết trang trí bên trong. Ra đời muộn hơn các nhà hát ở Thành phố Hồ Chí Minh và TP. Hải Phòng nhưng Nhà hát Lớn TP.HN có kiến trúc hoàn hảo nhất và trở thành một hình ảnh quen thuộc, đặc trưng của thành phố Thành Phố Hà Nội .
Nhà hát Lớn TP. Hà Nội nằm trên trung tâm vui chơi quảng trường Cách mạng tháng Tám, nhìn thẳng ra phố Tràng Tiền, vị trí lâu nay vẫn là khu vực sầm uất bậc nhất của thành phố. Công trình có chiều dài 87 mét, bề ngang trung bình 30 mét, phần đỉnh mái cao nhất cao 34 mét so với nền đường, và diện tích quy hoạnh thiết kế xây dựng khoảng chừng 2.600 mét vuông. Bên phải nhà hát, khách sạn Hilton Opera nằm hơi uốn cong, cũng là một công trình do kiến trúc sư người Pháp phong cách thiết kế. Mang những đường nét cổ xưa – như hàng cột cao, bộ mái Mansard … – khách sạn tân tiến Hilton Opera không những không phá vỡ khoảng trống kiến trúc của trung tâm vui chơi quảng trường mà còn giúp tôn thêm vẻ đẹp của nhà hát .
Mặt bằng Nhà hát Lớn Thành Phố Hà Nội được chia thành ba phần tương đối rõ ràng. Không gian tiên phong ngay lối vào là chính sảnh với một cầu thang hình chữ T bằng đá dẫn lên tầng hai. Đây là nơi tiên phong đón khách tới nhà hát, gạch lát nền sử dụng loại đá vân thạch tích hợp với những họa tiết trang trí theo ý thức cổ xưa, đem lại cảm xúc sang chảnh. Hệ thống đèn chùm nhỏ treo trên tường được mạ đồng theo lối cổ, còn đèn chùm phía trên cao được mạ một lớp vàng bằng công nghệ tiên tiến văn minh .
Ở tầng hai, phòng gương là nơi diễn ra các nghi lễ quan trọng, lễ ký kết các văn kiện của nhà nước hay đón rước các nhân vật hạng sang. Căn phòng này còn dành cho các chương trình thẩm mỹ và nghệ thuật thính phòng, các cuộc họp báo hay những hội nghị mang đặc thù nhỏ. Sàn phòng gương được phục chế theo kỹ thuật mosaic với đá mang đến từ Ý. Trên tường, xen giữa các cửa đi lan rộng ra là những tấm gương lớn. Các đèn treo, đèn chùm pha lê cùng bàn và ghế mang phong thái cổ xưa Pháp .

Không gian tiếp theo của nhà hát là phòng khán giả kích thước 24 x 24 mét với sân khấu lớn, ba tầng ghế, tổng cộng 598 chỗ ngồi. Căn phòng được trang trí cầu kỳ với những hàng cột thức Corinth đỡ một vòm tràn đầy màu sắc bởi những bức bích họa, xen kẽ những hình đắp nổi cùng một đèn chùm pha lê lớn dát vàng. Sàn phòng lát gạch và trải thảm, các ghế ngồi thiết kế theo phong cách cổ điển Pháp thế kỷ 19. Không gian nội thất nhà hát như một sự tổng hòa của các yếu tố ánh sáng, màu sắc và âm thanh. Cuối cùng, phía sau sân khấu là 18 phòng trang điểm dành cho diễn viên, 2 phòng tập, cùng các phòng làm việc, thư viện, phòng họp.

Sau một thời hạn dài bị xuống cấp trầm trọng, công trình lấy lại được vẻ đẹp xưa cũ sau đợt trùng tu từ năm 1995 đến năm 1997, chuẩn bị sẵn sàng cho Hội nghị thượng đỉnh của Cộng đồng Pháp ngữ. Ngày nay, Nhà hát Lớn là một trong những khu vực màn biểu diễn quan trọng bậc nhất ở TP.HN, được những người làm nghệ thuật và thẩm mỹ coi như một “ ngôi đền ” dành cho nghệ thuật và thẩm mỹ cổ xưa. Cũng như nhiều công trình kiến trúc và cả những mô hình văn hóa truyền thống phi vật thể khác, Nhà hát Lớn TP. Hà Nội trở thành dẫn chứng cho một quá trình lịch sử vẻ vang của thành phố, thời kỳ mà các nền văn hóa truyền thống giao thoa lẫn nhau .

Khách sạn Metropole

Mở cửa năm 1901 tại Thành Phố Hà Nội, Grand Métropole Hotel, nay trở thành Sofitel Legend Metropole Hanoi là khách sạn năm sao sang trọng và quý phái mang trong mình dòng chảy của thời hạn. Ngày nay đây là một trong không nhiều công trình kiến trúc quý và hiếm thời thuộc Pháp còn sót lại. Khách sạn có một bề dày lịch sử dân tộc và một truyền thống lịch sử truyền kiếp tiếp đón các vị khách quan trọng, trong đó phải kể đến các đại sứ, nguyên thủ vương quốc và những nhân vật nổi tiếng của giới vui chơi .
Được thiết kế xây dựng năm 1901 bởi 2 nhà đầu tư người Pháp, Sofitel Legend Metropole TP.HN là khách sạn 5 sao tiên phong và đồng thời là khách sạn truyền kiếp nhất ở TP. Hà Nội .
Khách sạn có 364 phòng, được phân chia ở hai tòa nhà. Tòa Metropole Wing lịch sử dân tộc có tuổi đời từ năm 1901 được lấy cảm hứng từ phong thái kiến trúc Pháp cổ điểm xuyết nét đẹp truyền thống lịch sử Nước Ta : sàn lát gỗ, hành lang cửa số có mái che, quạt trần trên nhà cổ, đồ gỗ hàng trăm năm tuổi và đèn trang trí bằng sứ. Tòa Metropole Wing có 106 phòng và 3 Legendary Suites – mang tên những vị khách nổi tiếng đã ghé thăm và lưu trú tại khách sạn : Graham Greene, Charlie Chaplin, Somerset Maugham. Du khách được mời tận thưởng kỳ nghỉ của mình trong những khoảng trống vô cùng độc lạ đậm đà truyền thống và hơi thở lịch sử dân tộc này .
Tòa Opera Wing phong cách tân cổ xưa sở dĩ mang tên Opera bởi nó nằm cách Nhà hát lớn TP. Hà Nội chỉ vài bước chân. Tòa nhà kết tinh những yếu tố lịch sử vẻ vang và văn minh của khách sạn, đồng thời luôn được chăm chút để bảo tồn nét đẹp di sản của khu vực trong khi bổ trợ thêm công nghệ tiên tiến tiên tiến và phát triển .
Toàn bộ 236 phòng và 19 suites ở tòa Opera Wing đều được trang bị nội thất bên trong riêng theo phong cách tân cổ xưa với vật liệu vải tinh xảo và ba màu đỏ, đen, trắng hài hòa. Phòng Grand Prestige Suite, với diện tích quy hoạnh trên 170 mét vuông, gồm một phòng khách lớn, một phòng ngủ và phòng khách liền kê, một spa chăm sóc sức khỏe và làm đẹp nhỏ xinh riêng không liên quan gì đến nhau, hai phòng tắm và một phòng ăn thoáng rộng .

Tầng năm, sáu và bảy, các tầng Club Metropole, là nơi quy tụ các phòng Grand Premium, sáu Prestige Suites và Grand Prestige Suite – với các dịch vụ và tiện nghi sang trọng độc quyền như quản gia riêng, trà chiều và cocktail buổi tối.

Trải qua hơn 119 năm lịch sử dân tộc, Metroplol TP.HN đã trở thành khách sạn 5 cao tầm cỡ quốc tế, được nhiều tạp chí khét tiếng như Travel và Leisure, Condé nast Traveller, Business Traveller Asia Pacific … bầu chọn và đưa vào list các khách sạn tốt nhất quốc tế .

Tổng hợp | Đàm Thủy

XEM THÊM :

Alternate Text Gọi ngay