Chăm sóc người bệnh lao phổi

Định nghĩa
Lao phổi là bệnh truyền nhiễm rất thông dụng do Mycobacterium tubeculosis gây ra. Bệnh hoàn toàn có thể cấp tính hay mãn tính, khu trú ở phổi hay lan rộng ra các cơ quan khác như da, màng não, thận, xương, ruột …
Mầm bệnh

Mycobacterium tubeculosis là trực khuẩn dài, mảnh, có khi hơi cong. Chúng kháng lại sự xâm nhập của các phẩm nhuộm vì có nhiều lipid. Để quan sát được vi khuẩn, người ta thường nhuộm Ziehl-Neelsen, trong đó phẩm carbon fuchsin ngấm vào vi khuẩn nhờ hơ nóng tiêu bản, khi đã bắt màu vi khuẩn rất khó bị tẩy bằng hỗn hợp acid – cồn, do đó được gọi là vi khuẩn kháng acid – cồn.

Bạn đang đọc: Chăm sóc người bệnh lao phổi

Mycobacterium tubeculosis dễ bị hủy hoại trong môi trường tự nhiên khô ráo, các hóa chất sát khuẩn ( Phenol 5 %, hypochlorites … ). Vi khuẩn hoàn toàn có thể tổn tại trong dòm hàng tháng. Các vi trùng trong những hạt đờm nhỏ lơ lửng trong không khí có năng lực lây nhiễm cho người khác trong 8-10 ngày .
Người ta thường cấy bệnh phẩm trên môi trường tự nhiên trứng như Loweinstein – Jensen. Mycobacterium tuberculosis mọc rất chậm ( 6-8 tuần ), vì thời hạn nhân đôi là 15 – 22 giờ ( các vi trùng khác chỉ cần 20 – 30 phút ) .
Dịch tễ
Nguồn bệnh
Người đang bị lao phổi tiến triển, nếu điều trị đúng và đầy đứ sau 2 tháng thì không còn năng lực lây .
Đường truyền nhiễm
Chủ yếu là đường hô hấp : Do hít phải những hạt đờm nhỏ có Mycobacterium tuberculosis lơ lửng trong không khí, do tiếp xúc, thân mật với người bệnh .
ít gập : Da, đường tiêu hóa ( siêu thị nhà hàng, sữa … ) .
Điều kiện thuận tiện cho bệnh lao tăng trưởng là ở những người thiếu vắng miễn dịch, suy nhược, lao động cực nhọc, dinh dưỡng thiếu và vệ sinh mồi trường sống kém. Bệnh thông dụng ở các nước nghèo .
Bệnh sinh
Tổn thương tùy thuộc độc lực vi trùng và phán ứng cứa cơ thế, có 2 loại :
Tổn thương tiết dịch
Đó là phản ứng viêm, xảy ra hầu hết ở nơi nhiễm tiên phong : Màng phổi, màng não, hạch, nhu mô phổi .
Tổn thương viêm hạt
Phần TT là những tế bào khổng lồ chứa vi trùng lao, chung quanh là những tế bào giống thượng bì. Một cục nhỏ ( Tubercle ) là một vùng viêm hạt phủ bọc bởi mô sợi, vùng TT đã hoại tử bã đậu. Các cục nhỏ sẽ lành, được thay thế sửa chữa bởi mô sợi và sự hóa vôi .
Vi khuẩn phát tán theo 2 cách :
Cục nhỏ vỡ vào một phế quản, chất bã đậu lan ra các nơi khác trong phổi, hoặc được nuốt xuống ruột, hoặc được khạc ra ngoài gây nhiễm cho người khác .
Từ phổi, vi trùng xâm nhập vào máu và được đưa đi khắp cơ thế .
Triệu chứng lâm sàng lao phổi
Không có triệu chứng lâm sàng đặc trưng, cần quan tâm các tín hiệu : Sốt, ho dai dẳng hơn 15 ngày và suy sụp toàn trạng .
Lao sơ nhiễm
Triệu chứng không rõ, khó phân biệt gồm :
Tinh trạng gần như cảm cúm lê dài 2 – 3 tuần .
Sốt nhẹ, mệt nhọc, sút cân .
Chán ãn, ho khan, có khi đau tức ngực .
quang : Đám mờ thâm nhiễm, hạch trung thất to .
Lao tiến triển
Các triệu chứng tiến triển dần :
Triệu chứng body toàn thân :
Gần như một thực trạng cảm cúm lê dài .
Sốt hhẹ vào chiều tối, kèm vã mồ hôi .
Mệt mỏi, sút cân, biếng ăn làm toàn trạng suy sụp nhanh .
Triệu chứng cơ năng :
Ho : Ho khan hay có dòm buổi sáng, cơn ho tăng dần .
Đờm : Màu trắng đục, sau có màu xanh vàng, nhiều lúc có máu .
Ho ra máu : Thường ra ít, thành tia lẫn trong đờm. Đôi khi ra máu nhiều .
Đau : Nếu tổn thương ở màng phổi, đau khi hít mạnh vào .
Khó thở do xơ hóa ( lâu ngày ), tràn khí .
Các triệu chứng khá :
Khám : Có thể gặp các hội chứng tràn dịch, tràn khí, đông đặc, hay co kéo biến dạng lổng ngực .
Chẩn đoán
Dựa và các yếu tố sau :
Lâm sàng
Ho lê dài quá 15 ngày .
Toàn trạng suy sụp .
Dịch tễ
Tiếp xúc với người bệnh .
X-quang
Tổn thương thâm nhiễm hình nốt, đám rải rác ở phổi thường thấy ở vùng đỉnh .
Phản ứng nội bì với Tuberculine
Rõ rệt .
Xét nghiệm
Máu : Tốc độ lắng máu cao .
Phản ứng nội bì Tuberculine ( + ) .
BK ( + ) khi xem trực tiếp đờm, hoặc sau khi cấy ( vừa đê chân đoán vưa làm kháng sinh đó ) .
Điều trị
Mục đích điều trị
Diệt Mycobacterium tuberculosis trọn vẹn, càng nhanh càng tốt, tránh lây .
Tránh hiện tượng kỳ lạ đề kháng thuốc .
Nguyên tắc
Phối hợp các thuốc chống lao : tối thiểu phải dùng 4 loại thuốc trong quá trình tiến công và 2 loại thuốc trong tiến trình duy trì .
Thuốc phải dùng đúng liều .
Phải dùng thuốc đều đặn .
Dùng thuốc đủ thời hạn để tránh tái phát .
Điều trị theo 2 quy trình tiến độ tiến công và duy trì .
+ Giai đoạn tiến công : Kéo dài 2 – 3 tháng, mục tiêu giảm nhanh số vi trùng lao có trong các tổn thương để ngăn ngừa đột biến kháng thuốc .
+ Giai đoạn duy trì : Kéo 4 – 6 tháng, mục tiêu tàn phá hết các vi trùng lao trong tổn thương để tránh tái phát .
Điều trị có trấn áp nhằm mục đích 2 mục tiêu :
+ Theo dõi việc dùng thuốc của người bệnh .
+ Xử trí kịp thời các biến chứng của bệnh và công dụng phụ của thuốc .
Các loại thuốc
Streptomycin ( ký hiệu : S ) .
Isoniazid ( ký hiệu : H ) .
Pyrazinamid ( kỷ hiệu : Z ) .
Ethambutol ( kỷ hiệu : E ) .
Rifampicin ( ký hiệu : R ) .
Các thuốc được phối hợp và sử dụng theo nhiều phác đồ khác nhau .
Các quy trình tiến độ điều trị
Giai đoạn tiến công : 2-3 tháng đầu .
Dùng tối thiểu 4 loại thuốc chính : s, H, R, z .
Người bệnh nên nằm viện để mau phục sinh, tránh lây lan .
Giai đoạn củng cố : 4-6 tháng .
Dùng tối thiểu 2 loại, ví dụ INH + Ethambutol hoặc INH + Rifampcin .
Phác đồ điều trị và chỉ định
Điều trị người bệnh lao mới : Chỉ được dùng thuốc điều trị lao khi có chẩn đoán xác lập .
+ Công thức 2SHRZ / 6HE : Trong 2 tháng đầu dùng 4 loại thuốc hàng ngày, 6 tháng tiếp theo dùng 2 loại thuốc hàng ngày .
+ Chi định : Tất cả các trường hợp người bệnh lao mới .

Điều trị lại:

Xem thêm: Top 11 Dịch Vụ Chuyển Nhà Đà Nẵng Uy Tín Nhất

+ Công thức : 2SHRZE / 1HRZE / 5H3 R3E3 : Sử dụng 5 loại thuốc liên tục trong 2 tháng đầu, tháng thứ 3 dùng 4 loại hàng ngày, 5 tháng tiếp theo dùng 3 lần 1 tuần .
+ Chi định : Công thức này dùng trong các trường hợp thất bại, hoặc tái phát của công thức điều trị người bệnh lao mới .
Điều trị lao trẻ nhỏ :
Công thức : 2HRZ / 4HR .
Chí định : Tất cả các trường hợp lao trẻ nhỏ. Đối với những thể lao nặng như lao màng não, lao kê, lao xương khớp hoàn toàn có thể bổ trợ Streptomycin trong 2 tháng tiến công .
Dự phòng
Giáo dục đào tạo sức khỏe thể chất .
Phát hiện, chẩn đoán, – điều trị sớm và đúng .
Tiêm BCG theo lịch .
Quản lý tốt người bệnh để tránh lây lan .
Chăm sóc
Nhận định
Tình trạng hô hấp :
Giai đoạn đầu của bệnh :
+ Mệt mỏi .
+ Cảm thấy yếu .
+ Sụt cârt nhanh .
+ Sốt về chiều .
+ Ra mồ hôi trộm .
Nhiễm lao phổi nặng :
+ Ho lê dài : Lúc đầu ho khan sau có đờm .
+ Khạc ra máu .
+ Khó thở .
+ Nếu người bệnh suy hô hấp cần thông khí, và cho thơ oxy .
Tình trạng tuần hoàn :
Mạch .
Huyết áp .
Theo dõi mạch, huyết áp 30 phút / lần, 1 giờ / lần. 3 giờ / lần .
Tình trạng chung :
Đang điều trị mà nhiệt độ vẫn tăng theo dõi nhiệt độ ngày 2 lân ( sáng, chiêu ) .
Cân : Người bệnh lên cân là điều trị có phân phối .
Theo dõi khạc ra máu, ho ra máu .
Xem bệnh án để biết :
+ Chẩn đoán .
+ Chi định thuốc .
+ Xét nghiệm .
+ Các nhu yếu theo dõi khác .
+ Chế độ ăn .
Để triển khai kịp thời đúng mực các xét nghiệm cơ bản .
Để tu dưỡng người bệnh đúng mức .
Lập kê hoạch chăm sóc
Bảo đảm thông khí .
Theo dõi tuần hoàn .
Theo dõi diễn tiến bệnh .
Thực hiện y lệnh của bác sĩ .
Chăm sóc mạng lưới hệ thống cơ quan nuôi dưỡng .
Giáo dục đào tạo sức khỏe thể chất .
Thực hiện kế hoạch
Bảo đảm thông khí :
Đặt người bệnh nằm ngứa, đầu nghiêng sang một bên. Đề phòng hít phải chất nôn, chất xuất tiết .
Hút đờm dãi, cho thở oxy : Nếu có suy hô hấp .
Theo dõi nhịp thở, thực trạng khạc ra máu, ho ra máu .
Theo dõi tuần hoàn :
Lấy mạch, huyết áp, nhiệt độ ngay khi đảm nhiệm người bệnh, báo cáo giải trình ngay bác sĩ .
Theo dõi mạch, huyết áp 30 phút / lần, lgiờ / lần, 3 giờ / lần. Tùy số lượng máu mất nhiều hay ít và tùy thực trạng người bệnh .
Theo dõi diễn biến bệnh :
Nếu điều trị có cung ứng tốt, người bệnh bớt và hết sốt, người bệnh lên cân, thực trạng khạc ra máu, ho ra máu thưa dần và hết hẳn .
Theo dõi các biến chứng xẹp phổi, lao thứ phát .
Thực hiện y lệnh của bác sĩ :
Thuốc :
+ Uống. L Cùng thời hạn vào buổi sáng, lúc đói .
+ Tiêm, truyền. J .
Xét nghiệm :
+ Máu .
+ Đờm .
+ Nước tiểu .
X-quang .
Theo dõi các tín hiệu sống sót .
Người bệnh nặng có biến chứng :
+ Giải thích để người bệnh yên tâm điều trị .
Lưu ý lấy đờm đúng kỹ thuật .
Chăm sóc mạng lưới hệ thống cơ quan :
Nghỉ ngơi : Giai đoạn bệnh tiến triển cần nghỉ ngơi tối đa .
Cần tạo điều kiện kèm theo cho giấc ngủ : Đêm ngủ 7 – 8 giờ, trưa ngủ 1 – 2 giờ .
Mang khẩu trang khi tiếp xúc với người khác : Tránh lây lan .
Thay quần áo, tắm giặt hàng ngày .
Ho khạc vào ống nhổ cá thể có dung dịch sát trùng .
Chăm sóc người bệnh không tự làm vệ sinh được .
Bệnh không thay đổi hoàn toàn có thể hoạt động nhẹ nhàng : Tập thể dục, đọc sách …
Nuôi dưỡng :
+ Người bệnh thường ăn ít, ăn không ngon nên phải nấu ăn hợp khẩu vị và động viên người bệnh ăn nhiều. Nên cho chính sách ẩm thực ăn uống riêng .
Giáo dục đào tạo sức khỏe thể chất
Khi người bệnh mới vào viện, phải hướng dẫn nội quy khoa phòng cho bệnh nhân và thân nhân của người bệnh .
Giáo dục đào tạo người bệnh biết cách giải quyết và xử lý đờm ( ngâm trong dung dịch diệt khuẩn, các giải pháp tránh lây lan, cho người nhà sử dụng đồ vật riêng ) .
Sau khi xuất viện cần theo dõi và khám tại địa phương theo hướng dẫn của bác sĩ điều trị ( thuốc, chính sách nghỉ ngơi, lao động … ) .
Đánh giá

Được đánh giá là chăm sóc tốt nếu:

Xem thêm: Dịch Vụ Thành Lập Công Ty Trọn Gói Giá Rẻ (3 Ngày 199K)

Theo dõi các xét nghiệm thiết yếu và chụp X quang liên tục để nhìn nhận quy trình điều trị .
Tổng trạng chung khá dần, lên cân, nước da hổng hào, hết sốt, hết ho, hết khạc ra máu .

Tuy nhiên sau 3 tháng điều trị tại bệnh viện, nếu người bệnh phản ứng tốt với thuốc phải liên tục điều trị tại địa phương cho đủ liều thuốc theo công thức đã điều trị tại bệnh viện, từ 9 – 12 tháng .

Source: https://suachuatulanh.edu.vn
Category : Dịch Vụ Khác