Nha Trang – Wikipedia tiếng Việt
Nha Trang là một thành phố ven biển và là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học kỹ thuật và du lịch của tỉnh Khánh Hòa, Việt Nam.
Trước đây, vùng đất Nha Trang vốn thuộc về Chiêm Thành, do đó những di tích lịch sử của người Chăm vẫn còn sống sót nhiều nơi ở Nha Trang. Nha Trang được Thủ tướng cơ quan chính phủ Nước Ta công nhận là đô thị loại I vào ngày 22 tháng 4 năm 2009. Nha Trang được ca tụng là hòn ngọc của biển Đông, Viên ngọc xanh [ 4 ] vì giá trị vạn vật thiên nhiên, vẻ đẹp cũng như khí hậu của nó. [ 5 ]
Ảnh vệ tinh khu vực Nha Trang
Thành phố Nha Trang nằm ở phía đông tỉnh Khánh Hòa, có vị trí địa lý :
Nằm cách thủ đô Hà Nội 1290 km về phía Bắc, cách thành phố Cam Ranh 45 km và cách Thành phố Hồ Chí Minh 441 km về phía Nam.
Bạn đang đọc: Nha Trang – Wikipedia tiếng Việt
Thành phố Nha Trang có diện tích quy hoạnh tự nhiên là 251 km² và dân số là 535.000 người. 9,46 % dân số theo đạo Thiên Chúa .
Trung tâm chính trị – văn hóa của tỉnh Khánh HòaĐịa hình Nha Trang khá phức tạp có độ cao trải dài từ 0 đến 900 m so với mặt nước biển được chia thành 3 vùng địa hình. Vùng đồng bằng duyên hải và ven sông Cái có diện tích quy hoạnh khoảng chừng 81,3 km², chiếm 32,33 % diện tích quy hoạnh toàn thành phố ; vùng chuyển tiếp và những đồi thấp có độ dốc từ 3 ° đến 15 ° hầu hết nằm ở phía Tây và Đông Nam hoặc trên những hòn đảo nhỏ, chiếm 36,24 % diện tích quy hoạnh, vùng núi có địa hình dốc trên 15 ° phân bổ ở hai đầu Bắc-Nam thành phố, trên hòn đảo Hòn Tre và một số ít hòn đảo đá chiếm 31,43 % diện tích quy hoạnh toàn thành phố. [ 7 ]
Phân Mục Lục Chính
Đồng bằng Diên Khánh – Nha Trang[sửa|sửa mã nguồn]
Nha Trang nằm ở phía Đông Đồng bằng Diên Khánh – Nha Trang. Một đồng bằng được bồi lấp bởi sông Cái Nha Trang có diện tích quy hoạnh gần 300 km², địa hình đồng bằng bị phân hóa mạnh :
- Phần phía Tây dọc sông Chò từ Khánh Bình đến Diên Đồng bị bóc mòn, độ cao tuyệt đối khoảng 10–20 m
- Phần phía Đông là địa hình tích tụ độ cao tuyệt đối dưới 10m, bề mặt địa hình bị phân cắt mạnh bởi các dòng chảy.
Thành phố có nhiều sông suối tập trung chuyên sâu ở 2 mạng lưới hệ thống sông chính là sông Cái Nha Trang và sông Quán Trường .Sông Cái Nha Trang ( còn có tên gọi là sông Phú Lộc, sông Cù ) có chiều dài 75 km, bắt nguồn từ đỉnh Chư Tgo cao 1.475 m, chảy qua những huyện Khánh Vĩnh, Diên Khánh và thành phố Nha Trang rồi đổ ra biển ở Cửa Lớn ( Đại Cù Huân ). Đoạn hạ lưu thuộc địa phận Nha Trang có chiều dài khoảng chừng 10 km. Sông là nguồn phân phối nước đa phần cho sản xuất công-nông nghiệp, du lịch-dịch vụ và hoạt động và sinh hoạt dân cư cho thành phố và những huyện lân cận .Sông Quán Trường ( hay Quán Tường ) là 1 mạng lưới hệ thống sông nhỏ có chiều dài khoảng chừng 15 km, chảy qua địa phận những xã Vĩnh Trung, Vĩnh Hiệp, Vĩnh Thái, Phước Đồng và 3 phường Phước Long, Phước Hải, Vĩnh Trường rồi đổ ra Cửa Bé. Sông chia thành hai nhánh : nhánh phía Đông ( nhánh chính ) có chiều dài 9 km và nhánh phía Tây ( còn gọi là sông Tắc ) dài 6 km .Thủy triều vùng biển Nha Trang thuộc dạng nhật triều không đều, biên độ trung bình lớn nhất từ 1,4 – 3,4 m. Độ mặn biến thiên theo mùa từ 1 – 3,6 %. [ 7 ]
Nha Trang có khí hậu nhiệt đới gió mùa xavan chịu tác động ảnh hưởng của khí hậu đại dương. Khí hậu Nha Trang tương đối ôn hòa, nhiệt độ trung bình năm là 26,3 ⁰C. Có mùa đông ít lạnh và mùa mưa lê dài. Mùa mưa lệch về mùa đông khởi đầu từ tháng 9 và kết thúc vào tháng 12 dương lịch, lượng mưa chiếm gần 80 % lượng mưa cả năm ( 1.025 mm ). Khoảng 10 đến 20 % số năm mùa mưa khởi đầu từ tháng 7, 8 và kết thúc sớm vào tháng 11. So với những tỉnh Duyên hải Nam Trung Bộ, Nha Trang là vùng có điều kiện kèm theo khí hậu thời tiết khá thuận tiện để khai thác du lịch hầu hết quanh năm. Những đặc trưng đa phần của khí hậu Nha Trang là : nhiệt độ ôn hòa quanh năm ( 25 ⁰C – 26 ⁰C ), tổng tích ôn lớn ( > 9.5000 C ), sự phân mùa khá rõ ràng ( mùa mưa và mùa khô ) và ít bị tác động ảnh hưởng của bão. [ 7 ]
Dữ liệu khí hậu của Nha Trang Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Năm Cao kỉ lục °C (°F) 31.9 33.3 34.2 35.9 38.5 39.5 39.0 39.5 38.3 34.8 34.3 32.8 39,5 Trung bình cao °C (°F) 26.9 27.7 29.3 31.0 32.3 32.5 32.4 32.5 31.5 29.7 28.2 26.9 30,1 Trung bình ngày, °C (°F) 23.9 24.5 25.7 27.3 28.4 28.6 28.4 28.4 27.6 26.6 25.6 24.4 26,6 Trung bình thấp, °C (°F) 21.3 21.8 22.9 24.6 25.5 25.6 25.4 25.4 24.7 24.0 23.3 22.0 23,9 Thấp kỉ lục, °C (°F) 14.6 14.6 16.4 19.4 19.7 19.8 20.6 21.5 21.3 18.8 16.9 15.1 14,6 Lượng mưa, mm (inch) 38
(1.5)16
(0.63)31
(1.22)35
(1.38)70
(2.76)59
(2.32)36
(1.42)50
(1.97)159
(6.26)302
(11.89)332
(13.07)153
(6.02)1.280
(50,39)% độ ẩm 78.0 78.8 79.7 80.5 79.3 77.8 77.2 77.4 80.4 83.2 81.8 79.5 79,5 Số ngày mưa TB 7.8 4.0 3.3 4.3 8.5 9.2 8.4 9.6 15.2 17.7 17.6 14.0 119,5 Số giờ nắng trung bình hàng tháng 185 208 261 258 255 230 242 233 202 183 142 142 2.540 Nguồn: Vietnam Institute for Building Science and Technology[8]
Phía trung tâm của thành phố Nha Trang.
Theo tìm hiểu dân số năm 2019 thì dân số toàn thành phố có 535,000 người ( 1/4/2019 ) [ 9 ], trong đó dân số thành thị chiếm 67,62 % dân số nông thôn chiếm 32,38 %. Về tỉ lệ giới tính, nam chiếm 48,5 % và nữ chiếm 51,5 %. Tuy nhiên theo cách tính quy mô dân số trong phân loại đô thị ( gồm có cả dân số thường trú và dân số tạm trú quy đổi ) thì quy mô dân số Nha Trang lúc bấy giờ khoảng chừng 480,000 – 500.000 người ( gồm có cả học viên, sinh viên những trường ĐH, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, lao động tạm trú liên tục, tạm trú vãng lai … nhưng không tính khách du lịch ). [ 7 ]Mật độ dân số trung bình toàn thành phố là 1.062 người / km². Dân cư phân bổ không đều, tập trung chuyên sâu hầu hết ở những phường nội thành của thành phố. Khu vực TT thành phố thuộc những phường Vạn Thắng, Vạn Thạnh, Phương Sài, Phước Tân, Phước Tiến, Tân Lập có tỷ lệ dân cư rất cao với gần 15000 người / km². Tuy nhiên một số ít xã như Vĩnh Lương, Phước Đồng với địa hình đa phần là núi cao có tỷ lệ dân số thấp, chỉ vào tầm 320 – 370 người / km². [ 10 ]Hiện nay trên địa phận thành phố Nha Trang đã và đang hình thành 1 số ít khu đô thị mới như khu đô thị ven sông Tắc, khu đô thị Mipeco Nha Trang, khu đô thị VCN Phước Long, khu đô thị Nha Trang Green Hill Villa, khu đô thị Nam Vĩnh Hải, khu đô thị Hoàng Long, khu đô thị VCN Phước Hải, khu đô thị An Bình Tân, khu đô thị Lê Hồng Phong II, khu đô thị Vĩnh Hòa, khu đô thị Cồn Tân Lập, khu đô thị Hòn Rớ 1, khu đô thị Royal Garden, khu đô thị Garden Bay, khu đô thị biển An Viên, khu đô thị Vĩnh Điềm Trung, khu đô thị Mỹ Gia, khu đô thị Bắc Vĩnh Hải, khu đô thị Lê Hồng Phong I, khu đô thị Phước Long …
Từ năm 1653 đến giữa thế kỷ XIX, Nha Trang vẫn là một vùng đất còn hoang vu và nhiều thú dữ thuộc Hà Bạc, huyện Vĩnh Xương, phủ Diên Khánh. Chỉ qua hai thập niên đầu thế kỷ XX, bộ mặt Nha Trang đã biến hóa nhanh gọn. Với Nghị định ngày 30 tháng 8 năm 1924 của Toàn quyền Đông Dương, Nha Trang trở thành một thị xã ( centre urbain ) [ 11 ]. Thị trấn Nha Trang hình thành từ những làng cổ : Xương Huân, Phương Câu, Vạn Thạnh, Phương Sài, Phước Hải .Thời Pháp thuộc, Nha Trang được coi là tỉnh lỵ ( chef lieu ) của tỉnh Khánh Hòa. Các cơ quan trình độ của chính quyền sở tại thuộc địa như Tòa Công sứ, Giám binh, Nha Thương chánh, Bưu điện … đều đặt tại Nha Trang. Tuy nhiên, những cơ quan Nam triều như dinh quan Tuần vũ, Án sát ( coi về hành chánh, tư pháp ), Lãnh binh ( coi việc trật tự trị an ) vẫn đóng ở Thành Diên Khánh ( cách Nha Trang 10 km về phía Tây Nam ) .
Nha Trang đầu thế kỷ 20
Đến Nghị định ngày 7 tháng 5 năm 1937 của Toàn quyền Đông Dương, Nha Trang được nâng lên thị xã ( commune ) [ 12 ]. Lúc mới xây dựng, thị xã Nha Trang có 5 phường : Xương Huân là phường đệ nhất, Phương Câu là phường đệ nhị, Vạn Thạnh là phường đệ tam, Phương Sài là phường đệ tứ, Phước Hải là phường đệ ngũ .Ngày 27 tháng 1 năm 1958, chính quyền sở tại Ngô Đình Diệm phát hành Nghị định 18 – BNV bãi bỏ quy định thị xã, chia Nha Trang thành 2 xã là Nha Trang Đông và Nha Trang Tây thuộc Q. Vĩnh Xương .Ngày 22 tháng 10 năm 1970, sắc lệnh số 132 – SL / NV của chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa lấy 2 xã Nha Trang Đông, Nha Trang Tây và những xã Vĩnh Hải, Vĩnh Phước, Vĩnh Trường, Vĩnh Nguyên, những ấp Phước Hải ( xã Vĩnh Thái ), Vĩnh Điềm Hạ ( xã Vĩnh Hiệp ), Ngọc Thảo, Ngọc Hội, Lư Cấm ( xã Vĩnh Ngọc ) thuộc Q. Vĩnh Xương cùng những hải đảo Hòn Lớn, Hòn Một, Hòn Mun, Hòn Miễu, Hòn Tằm tái lập thị xã Nha Trang, tỉnh lỵ tỉnh Khánh Hòa. Thị xã Nha Trang chia làm 2 Q. : Q. 1 và Q. 2. Quận 1 gồm những xã Nha Trang Đông, Vĩnh Hải, Vĩnh Phước, những ấp Ngọc Thảo, Ngọc Hội và Lư Cấm thuộc xã Vĩnh Ngọc, ấp Vĩnh Điềm Hạ thuộc xã Vĩnh Hiệp ; Quận 2 gồm những xã Nha Trang Tây, Vĩnh Trường, Vĩnh Nguyên ( kể cả những hòn đảo Hòn Tre, Hòn Một, Hòn Mun, Hòn Tằm ), ấp Phước Hải của xã Vĩnh Thái .Tiếp đó, nghị định số 357 – ĐUHC / NC / NĐ ngày 5 tháng 6 năm 1971, chia thị xã Nha Trang thành 11 thành phố : Q. 1 có những thành phố Vĩnh Hải, Vĩnh Phước, Ngọc Hiệp, Vạn Thạnh, Duy Tân ; Quận 2 có những thành phố Vĩnh Nguyên, Vĩnh Trường, Phương Sài, Tân Phước, Tân Lập, Phước Hải. Đến Nghị định số 553 – BNV / HCĐP / NV ngày 22 tháng 8 năm 1972 đổi những thành phố thành phường. Nghị định số 444 – BNV / HCĐP / 26. X ngày 3 tháng 9 năm 1974 sáp nhập những hòn đảo Hòn Một, Hòn Cậu, Hòn Đụn, Hòn Chóp Vung, Hòn Đỏ vào phường Vĩnh Hải ( Q. 1 ) và Hòn Ngọc vào phường Vĩnh Nguyên ( Q. 2 ) thị xã Nha Trang .
Nhà máy điện Nha Trang năm 1968
Ngày 2 tháng 4 năm 1975, Quân giải phóng tiếp quản Nha Trang. Ngày 6 tháng 4 năm 1975, Ủy ban Quân quản Khánh Hòa chia Nha Trang thành 3 đơn vị chức năng hành chính : Q. 1, Q. 2 và Q. Vĩnh Xương .Tháng 9 năm 1975, hợp nhất hai Q. : Q. 1 và Q. 2 thành thị xã Nha Trang, gồm 17 phường : Lộc Thọ, Ngọc Hiệp, Phước Hải, Phước Hòa, Phước Tân, Phước Tiến, Phương Sài, Phương Sơn, Tân Lập, Vạn Thắng, Vạn Thạnh, Vĩnh Hải, Vĩnh Nguyên, Vĩnh Phước, Vĩnh Thọ, Vĩnh Trường, Xương Huân .Ngày 30 tháng 3 năm 1977, theo quyết định hành động số 391 – CP / QĐ của Hội đồng nhà nước nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thị xã Nha Trang được nâng lên cấp thành phố thường trực tỉnh và là tỉnh lỵ tỉnh Phú Khánh ( gồm có hai tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa lúc bấy giờ ). Phần đất 7 xã của huyện Vĩnh Xương cũ trước kia là Vĩnh Thái, Vĩnh Ngọc, Vĩnh Hiệp, Vĩnh Lương, Vĩnh Trung, Vĩnh Thạnh, Vĩnh Phương được cắt ra khỏi huyện Khánh Xương sáp nhập vào Nha Trang. [ 13 ]Ngày 27 tháng 3 năm 1978, xây dựng xã Phước Đồng thuộc vùng kinh tế tài chính mới. [ 14 ]Ngày 30 tháng 6 năm 1989, tái lập tỉnh Khánh Hòa từ tỉnh Phú Khánh cũ, Nha Trang là tỉnh lỵ tỉnh Khánh Hòa. [ 15 ]Ngày 19 tháng 11 năm 1998, chia phường Phước Hải thành 2 phường : Phước Hải và Phước Long. [ 16 ]Ngày 22 tháng 4 năm 1999, Thủ tướng nhà nước ban hành Quyết định 106 / 1999 / QĐ-TTG công nhận thành phố Nha Trang là đô thị loại II. [ 17 ]Ngày 15 tháng 3 năm 2002, chia phường Vĩnh Hải thành 2 phường : Vĩnh Hải và Vĩnh Hòa [ 18 ]. Thành phố Nha Trang có 19 phường và 8 xã như lúc bấy giờ .Ngày 22 tháng 4 năm 2009, Thủ tướng nhà nước ban hành Quyết định 518 / QĐ-TTg công nhận thành phố Nha Trang là đô thị loại I thường trực tỉnh Khánh Hòa. [ 1 ]Các tên gọi[sửa|sửa mã nguồn]
Theo nhiều nhà nghiên cứu, tên Nha Trang được hình thành do cách đọc của người Việt phỏng theo âm một địa danh Chăm vốn có trước là Aia Trang theo tiếng Chăm và Ea Trang theo tiếng Rađe (có nghĩa là “nước Hến”, tiếng người Chăm, tức là gọi sông Cái chảy qua Nha Trang ngày nay, con sông này đổ ra biển đúng chỗ có nhiều cây lau). Từ tên sông, sau chỉ rộng ra vùng đất từ năm 1653.
Về địa danh “Nha Trang”, trong Toàn tập Thiên Nam Tứ Chí Lộ Đồ Thư, tập bản đồ Việt Nam do nho sinh họ Đỗ tên Bá soạn vào khoảng nửa sau thế kỷ 17 đã thấy có tên “Nha Trang Môn” (cửa Nha Trang)[19]. Trong một bản đồ khác có niên đại cuối thế kỷ 17 mang tên Giáp Ngọ Niên Bình Nam Đồ của Đoan Quận công Bùi Thế Đạt cũng thấy ghi tên “Nha Trang Hải môn” (cửa biển Nha Trang)[19]. Trong thư tịch cổ Việt Nam, đây có lẽ là những tài liệu sớm nhất đề cập đến địa danh này.
Trong Phủ biên tạp lục (1776) của Lê Quý Đôn đã có nhiều tên gọi Nha Trang như “đầm Nha Trang, dinh Nha Trang, nguồn Nha Trang, đèo Nha Trang”.
Thành phố Nha Trang có 27 đơn vị chức năng hành chính cấp xã thường trực, gồm có 19 phường : Lộc Thọ, Ngọc Hiệp, Phước Hải, Phước Hòa, Phước Long, Phước Tân, Phước Tiến, Phương Sài, Phương Sơn, Tân Lập, Vạn Thạnh, Vạn Thắng, Vĩnh Hải, Vĩnh Hòa, Vĩnh Nguyên, Vĩnh Phước, Vĩnh Thọ, Vĩnh Trường, Xương Huân và 8 xã : Phước Đồng, Vĩnh Hiệp, Vĩnh Lương, Vĩnh Ngọc, Vĩnh Phương, Vĩnh Thạnh, Vĩnh Thái, Vĩnh Trung [ 20 ] .
Khoa học và Giáo dục đào tạo[sửa|sửa mã nguồn]
Một góc khuôn viên Đại học Nha Trang
Hoạt động điều tra và nghiên cứu khoa học ở Nha Trang đã được đặt nền móng từ thời Pháp thuộc với việc hình thành hai cơ sở khoa học thực nghiệm là Viện Pasteur Nha Trang vào năm 1891, nghiên cứu và điều tra về vệ sinh dịch tễ và Sở Ngư nghiệp Đông Dương năm 1922 ( tiền thân của Viện Hải dương học Nha Trang ) chuyên điều tra và nghiên cứu về biển và động vật hoang dã biển. Lĩnh vực khoa học từ đó từ từ được lan rộng ra sang những ngành khoa học ứng dụng. [ 21 ]. Giáo dục đào tạo ĐH tại Nha Trang mở màn tăng trưởng từ năm 1971 với cơ sở đào tạo và giảng dạy bậc ĐH tiên phong là Đại học Cộng đồng Duyên Hải [ 22 ]. Sau ngày thống nhất quốc gia, Trường Đại học Thủy sản Nha Trang, được chuyển từ TP. Hải Phòng vào [ 23 ] cùng với một số ít trường quân sự chiến lược như Trường Sĩ quan không quân từ Cát Bi và Trường Sĩ quan Hải quân II ( tiền thân của Học viện Hải quân chuyển vào từ Quảng Ninh. Hiện nay, Nha Trang có nhiều trường ĐH quân sự chiến lược và dân sự, cao đẳng Giao hàng cho việc giảng dạy nhân lực cho địa phương tại toàn bộ những bậc học
Về giáo dục phổ thông, toàn thành phố có 116 trường với gần 68.000 học viên trong đó có 41 trường tiểu học [ 25 ], 24 trường Trung học cơ sở [ 26 ] và 13 trường Trung học đại trà phổ thông. 27/27 xã, phường đạt chuẩn vương quốc về phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở .
Danh sách các trường Trung học phổ thông trên địa bàn thành phố Nha Trang
Trung học phổ thông
(công lập)Trung học phổ thông
(tư thục)THPT chuyên Lê Quý Đôn THPT iSCHOOL Nha Trang* THPT Lý Tự Trọng THPT Nguyễn Thiện Thuật THPT Nguyễn Văn Trỗi THPT Lê Thánh Tôn THPT Hoàng Văn Thụ THPT Hermann Gmeiner* THPT Hà Huy Tập* THPT Quốc tế châu Á Thái Bình Dương* THPT dân tộc nội trú tỉnh Khánh Hòa THPT Đại Việt THPT Phạm Văn Đồng[27] Ghi chú : * trường liên cấp
Hệ thống xe bus Nha Trang
Đến năm 2012, thành phố có trên 898 tuyến đường, trong đó 280 tuyến đường do thành phố quản trị với tổng chiều dài là 115,64 km ; đường tỉnh 7 tuyến với tổng chiều dài 41,377 km ; đường liên xã có 11 tuyến với tổng chiều dài 29,47 km ; đường hẻm nội thành của thành phố 619 tuyến, tổng chiều dài 174 km. Để liên kết với những địa phương khác, Nha Trang có Quốc lộ 1 chạy qua ngoài thành phố theo hướng Bắc Nam, đoạn qua địa phận thành phố dài 14,91 km và Quốc lộ 1C nối TT thành phố với Quốc lộ 1, có chiều dài 15,08 km. Ngoài ra còn có quốc lộ Nguyễn Tất Thành nối thành phố Nha Trang với trường bay quốc tế Cam Ranh và đường Võ Nguyên Giáp nối Nha Trang với đường 723 ( nay là Quốc lộ 27C ) đến thành phố Đà Lạt. Về giao thông vận tải nội thị, mạng lưới đường trong TT thành phố có hình nan quạt, gồm có những tuyến đường hướng tâm, đường vành đai bao quanh khu TT và những khu vực của đô thị. Các đường vành đai chính là đường Lê Hồng Phong, 2/4. Trục Thái Nguyên – Lê Thánh Tôn là trục xuyên tâm, Trần Phú – Phạm Văn Đồng là những trục ven biển. Đường trong những phường TT có dạng ô bàn cờ. [ 7 ] Hiện tại, do lượng hành khách đến Nha Trang ngày càng tăng khiến hạ tầng giao thông vận tải ở thành phố ngày càng quá tải. Do vậy, nhiều khu công trình giao thông vận tải đã hoàn thành xong góp thêm phần giảm ùn tắc như đường Phong Châu, Võ Nguyên Giáp, lan rộng ra đường Pasteur …. Một số dự án Bất Động Sản đang được thiết kế như nút giao thông vận tải Ngọc Hội, những nút giao thông vận tải liên kết trường bay Nha Trang, đường Vành đai 2 ( đường Võ Văn Kiệt ) – đập ngăn mặn sông Cái, đường số 4, cầu vượt liên kết QL. 1 và QL1C, … sẽ có hiệu suất cao trong tương lai .Về giao thông tĩnh, Nha Trang có 2 bến xe liên tỉnh đang hoạt động giải trí : Bến xe phía Nam nằm trên đường 23/10 đa phần Giao hàng hành khách đi liên tỉnh. Bến xe phía Bắc trên đường 2/4 có ship hàng hành khách đi liên tỉnh và nội tỉnh. Hệ thống giao thông tĩnh Giao hàng vận tải đường bộ công cộng còn gồm có 8 tuyến xe buýt nội thành của thành phố với khoảng chừng 150 điểm dừng đỗ dọc đường Giao hàng cho nhu yếu đi lại trong thành phố và huyện Diên Khánh, huyện Khánh Vĩnh. Ngoài ra còn có 3 tuyến xe buýt liên huyện Nha Trang – Cam Lâm – Cam Ranh, Nha Trang – Ninh Hòa – Vạn Ninh và Nha Trang – Ninh Hòa – Ninh Tây nối Nha Trang với khu vực phía Nam và phía Bắc Khánh Hòa [ 28 ] .
Tuyến Lộ trình Độ dài
(km)Ghi chú Tuyến 1 Diên Sơn (Huyện Diên Khánh) – Lê Hồng Phong – Vĩnh Trường 21 Tuyến 2 Thành (Thị trấn Diên Khánh) – Quang Trung – xã Phước Đồng (Trường chính trị) 20 Tuyến 3 Bắc cầu Trần Phú – Tô Hiến Thành – Sông Lô 17 Tuyến 4 Hòn Xện – Nguyễn Thiện Thuật – Vinpearl 19 Tuyến 5 Cầu Trần Phú – Tô Hiến Thành – Hòn Rớ 1 12 Tuyến 6 Khu đô thị Vĩnh Điềm Trung – Yersin – Khu du lịch Long Phú 20 Tuyến 7 Bến xe phía Bắc – Thành – Khánh Vĩnh 40 Tuyến 8 Diên Khánh – Khánh Bình (Huyện Khánh Vĩnh) 25 Tuyến 18 Sân vận động 19 tháng 8 – Sân bay Cam Ranh 35 Đường Phố trước năm 1975[sửa|sửa mã nguồn]
Đại lộ Duy Tân nay là đường Trần Phú .Đường Phan Thanh Giản nay là đường Pasteur .Đường Trưng Nữ Vương nay là đường Hai Bà Trưng .Đường Phan Nam nay là đường Trần Văn Ơn .Đường Lê Văn Duyệt nay là đường Nguyễn Thiện Thuật .Đường Phạm Hồng Thái và Ôn Như Hầu nay là đường Nguyễn Gia Thiều .Đường Công Quán nay là đường Yết Kiêu .Đường Trần Cao Vân nay là đường Ngô Sĩ Liên .Đường Nhà thờ nay là đường Lê Thành Phương .Đường Hai Chùa nay là đường Tô Vĩnh Diện .Đường Triệu Ẩu nay là đường Bà Triệu .Đường Hoàng Diệu nay là đường Trần Đường và Võ Văn Ký .
Đường Độc Lập nay là đường Thống Nhất.
Đường Hoàng tử Cảnh nay là đường Hoàng Văn Thụ .Đại lộ Gia Long nay là đường Thái Nguyên .Đường Miếu Bà nay là đường Lý Quốc Sư .Đường Bá Đa Lộc nay là đường Lý Tự Trọng .Đại lộ Nguyễn Tri Phương nay là đường Nguyễn Chánh .Đường Hàm Nghi nay là đường Nguyễn Thị Minh Khai .Đường Lê Quang Định nay là đường Trần Quang Khải .Đường Nguyễn Trãi nay là đường Võ Trứ .Đường Thủ Khoa Huân nay là đường Nguyễn Hữu Huân .Đường Phù Đổng Thiên Vương nay là đường Phù Đổng .Đường Ngô Tùng Châu nay là đường Trương Định .Đường Ký Con nay là đường Đô Lương .Đường Mạnh Tử nay là đường Trần Khánh Dư .Đường Khổng Tử nay là đường Lê Chân .Đường Phước Hải nay là đường Nguyễn Trãi .Đường Nguyễn Tường Tam nay là đường Trần Bình Trọng .Đường Nguyễn Hoàng nay là đường Ngô Gia Tự .Tỉnh lộ số 4 nay là đường Lê Hồng Phong .Đường Hòn Lớn nay là đường Tôn Đản .
Đường hàng không[sửa|sửa mã nguồn]
Trước đây những chuyến bay đến Nha Trang và hạ cánh ngay trong thành phố tại trường bay Nha Trang. Tuy nhiên do nằm trong TT thành phố, gây nhiều khó khăn vất vả trong hoạt động giải trí và bảo vệ bảo đảm an toàn, nên trường bay đã được chuyển mục tiêu sử dụng để ship hàng tăng trưởng đô thị, thương mại, dịch vụ và du lịch. Hoạt động bay thương mại được chuyển đến trường bay quốc tế Cam Ranh cách TT Nha Trang 35 km về phía Nam. Phương tiện đi lại giữa Nha Trang và trường bay Cam Ranh là xe buýt hoặc taxi. Vé xe buýt được bán ngay cửa ra sau khi lấy xong tư trang .
Nha Trang nằm trên tuyến đường tàu Bắc Nam với tổng chiều dài đường sắt đi ngang qua thành phố là 25 km thuận tiện cho việc link với những tỉnh còn lại của Nước Ta. Ga Nha Trang là một trong những ga lớn trên tuyến đường tàu Bắc Nam của Nước Ta, toàn bộ những tuyến tàu lửa Thống Nhất đều dừng ở đây. [ 29 ] Ngoài những tàu Thống Nhất, còn có những chuyến tàu SNT1-2, SNT3-4, SQN1-2 và chuyến tàu 5 sao tiên phong chạy tuyến Sài Gòn-Nha Trang. Ngoài ga Nha Trang thành phố còn có 1 ga phụ là Ga Lương Sơn, nhưng ga này ít khi đón khách
Ga Nha Trang
Thành phố có nhiều bến cảng ship hàng cho nhu yếu đi lại bằng đường thủy. Trong đó cảng Nha trang là một cảng biển tương đối lớn nằm trong vịnh Nha Trang với độ sâu trước bến – 11,8 m, có năng lực đảm nhiệm tàu hàng có trọng tải lớn đến 20.000 DWT và tàu khách du lịch cỡ lớn. Cảng được sử dụng như một cảng đa công dụng ship hàng luân chuyển hành khách và sản phẩm & hàng hóa [ 30 ], là đầu mối luân chuyển sản phẩm & hàng hóa và hành khách quan trọng bằng đường thủy của thành phố Nha trang, tỉnh Khánh Hòa nói riêng và khu vực Nam Trung Bộ nói chung. [ 31 ]. Các cảng nhỏ khác gồm có cảng Hải Quân : ship hàng học tập cho Học viện Hải Quân và huyện đảo Trường Sa. Cảng cá Hòn Rớ ship hàng cho ngành khai thác thủy hải sản và chợ món ăn hải sản đầu mối Nam Trung Bộ. Ngoài ra, Nha Trang còn có 1 số ít cảng ship hàng du lịch như cảng du lịch Cầu Đá, cảng du lịch Phú Quý, cảng du lịch Hòn Tre … [ 30 ]
Văn hóa – Du lịch[sửa|sửa mã nguồn]
Các bãi biển dài của thành phố này đã biến nó thành một thành phố du lịch. Nơi đây cũng đã được chọn làm nơi tổ chức triển khai những sự kiện lớn như Festival Biển ( Nha Trang ), hay những cuộc thi vẻ đẹp lớn như Hoa hậu Nước Ta, Hoa hậu Thế giới người Việt 2007, Hoa hậu Hoàn vũ Nước Ta 2008, Hoa hậu Hoàn vũ 2008, Hoa hậu Thế giới người Việt 2010, Hoa hậu Trái Đất 2010, Hoa hậu Hoàn vũ Nước Ta năm ngoái, Hoa hậu Hoàn vũ Nước Ta 2017, Hoa hậu Hoàn vũ Nước Ta 2019 …
Vịnh Nha Trang[sửa|sửa mã nguồn]
Bãi biển Nha Trang
Vịnh Nha Trang có diện tích quy hoạnh khoảng chừng 507 km² gồm có 19 hòn hòn đảo lớn nhỏ, trong đó Hòn Tre là hòn đảo lớn nhất, với diện tích quy hoạnh 32,5 km² ; hòn đảo nhỏ nhất là Hòn Nọc chỉ khoảng chừng 4 ha. Vịnh có khí hậu hai mùa rõ ràng Mùa khô lê dài từ tháng giêng đến tháng 8, mùa mưa từ tháng 9 đến tháng 12 ; nhiệt độ trung bình hàng năm là 26 ⁰C ; nóng nhất 39 ⁰C, lạnh nhất 14,4 ⁰C. Về mặt sinh thái xanh, vịnh Nha Trang là một trong những hình mẫu tự nhiên hiếm có của mạng lưới hệ thống vũng, vịnh trên quốc tế bởi nó có hầu hết những hệ sinh thái nổi bật, quý và hiếm của vùng biển nhiệt đới gió mùa. Đó là hệ sinh thái đất ngập nước, rạn sinh vật biển, rừng ngập mặn, thảm cỏ biển, hệ sinh thái cửa sông, hệ sinh thái hòn đảo biển, hệ sinh thái bãi cát ven bờ. Đặc biệt khu vực Hòn Mun của Vịnh Nha Trang có đa dạng sinh học cao nhất với 350 loài rạn sinh vật biển chiếm 40 % sinh vật biển trên quốc tế. Trong số những hòn đảo trong vịnh có nhiều hòn đảo là những thắng cảnh như :
- Hòn Mun là một đảo nhỏ trong Vịnh, sở dĩ có tên là “Hòn Mun” vì phía đông nam của đảo có những mỏm đá nhô cao, vách dựng hiểm trở tạo thành hang động, đặc biệt đá ở đây đen tuyền như gỗ mun, rất hiếm thấy ở những nơi khác. Kết quả khảo sát đa dạng sinh học Khu bảo tồn biển cho thấy Hòn Mun là nơi có rạn san hô phong phú và đa dạng nhất Việt Nam. người ta cũng đã tìm thấy 340 trong tổng số hơn 800 loài san hô cứng trên thế giới. Từ năm 2001, Khu bảo tồn biển Hòn Mun ra đời bao gồm các đảo như Hòn Tre, Hòn Miễu, Hòn Tằm, Hòn Một, Hòn Mun, Hòn Cau, Hòn Vung, Hòn Rơm, Hòn Nọc và vùng nước xung quanh. Diện tích khoảng 160 km² bao gồm khoảng 38 km² mặt đất và khoảng 122 km² vùng nước xung quanh các đảo. Đây là khu bảo tồn biển duy nhất tại Việt Nam hiện nay.
- Hòn Miễu (còn gọi đảo Bồng Nguyên) nơi có Thủy Cung Trí Nguyên với những sinh vật biển kỳ lạ. Cách hồ là bãi sỏi đủ màu, đủ dáng, trải thành từng lớp trên bờ thay cho cát trắng
Cáp treo nối đất liền với đảo Vinpearl, là tuyến cáp treo vượt biển dài nhất thế giới.[32]
- Hòn Tằm một điểm du lịch sinh thái biển đảo hấp dẫn, nơi đây vẫn còn lưu lại vẻ hoang sơ của thiên nhiên với thảm rừng nhiệt đới xanh mướt, bờ cát dài lãng mạn. Phía sau đảo này có một hang đá rất đặc biệt, kỳ bí mới được ngành du lịch phát hiện và đưa vào khai thác. Đó là hang Dơi, nơi có rất nhiều đàn dơi cư trú trên những vách đá cheo leo ở độ cao 60m. Đảo được đầu tư phát triển nhiều loại hình thể thao bãi biển như dù bay, bóng chuyền bãi biển, đua xuồng Kayak, leo núi….
- Hòn Tre đảo lớn nhất trong vịnh Nha Trang với diện tích trên 32.5 km², nằm cách trung tâm thành phố Nha Trang khoảng 5 km về phía Đông, cách cảng Cầu Đá 3,5 km vị trí tương đối biệt lập, có bãi tắm thiên nhiên đẹp vào bậc nhất Việt Nam, thảm thực vật trong khu vực còn nguyên sơ, khí hậu ôn hoà, ít gió bão, rất thuận lợi cho việc phát triển du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng biển. Khu vực quy hoạch đảo bao gồm 2 khu vực chức năng: Khu Vũng Me – Bãi Trũ – Đầm Già – Bãi Rạn được quy hoạch hướng tới một quần thể các dự án du lịch cao cấp bao gồm 7 dự án hiện có: Khu du lịch Con sẻ tre, Vinpearl resort & spa, Khu du lịch sinh thái và Thế giới nước Vinpearl, Công viên văn hóa Vinpearl, Công viên văn hóa Hòn Tre, Khu du lịch sinh thái Bãi Sỏi, Khu biệt thự và sân golf Vinpearl, giao thông đối ngoại của phân khu chủ yếu thông qua 2 cảng du lịch tại Vũng Me và tuyến cáp treo Vinpear (tuyến cáp treo vượt biển dài nhất thế giới[33]). Khu Đầm Bấy được quy hoạch theo mô hình khu du lịch cộng đồng bao gồm khu vực dự án Khu du lịch thế giới biển và dự án Làng du lịch sinh thái Đầm Bấy.
Hòn Tằm
- Hòn Chồng-Hòn Vợ gồm 2 cụm đá lớn nằm bên bờ biển dưới chân đồi Lasan. Dưới chân đồi là bãi đá ngổn ngang có thể là do sự xâm thực của thủy triều lên ngọn đồi này. Cụm đá lớn ở ngoài biển gọi là Hòn Chồng, gồm một khối đá lớn vuông vức nằm trên một tảng đá bằng phẳng và rộng hơn, phía mặt đá quay ra biển có một vết lõm hình bàn tay rất lớn Cụm đá thứ hai có hình dáng một người phụ nữ ngồi trông ra biển – được đặt một cái tên có ý nghĩa gần gũi với Hòn Chồng – đó là Hòn Vợ, cụm đá này ít được du khách để ý hơn.
- Đảo yến: đây không phải là tên riêng của một đảo nào, mà cứ đảo nào có yến làm tổ thì gọi vậy. Nhưng trong 19 hòn đảo ở Vịnh Nha Trang thì Hòn Nội và Hòn Ngoại là nơi có nhiều yến nhất. Hòn Nội là đảo nằm phía trong, còn Hòn Ngoại nằm phía ngoài. Hòn Nội có bãi tắm đôi (có hai bờ biển một mặt hướng ra Vịnh Nha Trang mặt còn lại hướng vào một vũng lớn bị cô lập trong đảo mùa nước lên, nước sẽ tràn qua doi cát vào vũng) với cát trắng rất đẹp nhưng ít dùng cho du lịch chủ hoạt động chủ yếu trên đảo là khai thác Yến sào
Chạy dọc theo bờ biển Vịnh Nha Trang dài khoảng chừng 7 km, trải dài từ xóm Cồn đến cảng Cầu Đá là đoạn đường Trần Phú con đường đẹp nhất Nha Trang nằm lượn theo bờ biển với rất nhiều ngôi biệt thự cao cấp xinh xắn, những khách sạn hạng sang, nhà hàng quán ăn sang chảnh nối tiếp nhau. Xen vào đó là một mạng lưới hệ thống dịch vụ gồm bưu điện, nhà kho lưu trữ bảo tàng, thư viện, câu lạc bộ, những shop bán đồ lưu niệm .
Các danh thắng trong TT thành phố[sửa|sửa mã nguồn]
Chùa Long Sơn.
- Chợ Đầm, chợ trung tâm của thành phố biển Nha Trang, là một công trình kiến trúc đẹp, độc đáo. Đây là chợ lớn nhất và cũng là biểu tượng thương mại của thành phố biển này. Đây là trung tâm thương mại mua sắm và cũng là điểm tham quan du lịch. Chợ có tên chợ Đầm là vì chợ nằm trên một cái đầm cũ rộng đến 7 mẫu tây, ăn thông ra cửa sông Nha Trang dưới chân cầu Hà Ra nay đã bị lấp. Chợ hiện nay bán rất nhiều sản phẩm gia dụng lẫn những mặt hàng lưu niệm, hải sản… rất phong phú. Ngay tại cửa ra vào, bãi đậu xe là tới khu vực chợ, tại các cánh cung bọc 2 bên chợ là bán hải sản, khô, nem nướng và các mặt hàng lưu niệm. Trung tâm chợ bán các mặt hàng thiết yếu.
- Chùa Long Sơn hay còn gọi là Chùa Phật trắng trước có tên là Đăng Long Tự, tọa lạc ở số 22 đường 23 tháng 10, phường Phương Sơn dưới chân đồi Trại Thủy ở Nha Trang. Ngôi chùa này được xây dựng cách đây hơn một trăm năm, trải qua nhiều lần trùng tu, và đến nay là ngôi chùa nổi tiếng nhất Khánh Hòa. Trên đỉnh đồi là bức tượng Kim Thân Phật tổ (còn gọi là tượng Phật trắng) ngồi thuyết pháp, tượng cao 21 m, đài sen làm đế cao 7 m, rất dễ nhìn thấy tại một khu vực rộng xung quanh Chùa. Tượng được xây từ năm 1963 do sự đóng góp của tăng ni phật tử của vùng lân cận. Xung quanh đài sen là chân dung bảy vị hòa thượng, đại đức đã tự thiêu để phản đối chính sách đàn áp Phật giáo của Ngô Đình Diệm trong khoảng thời gian từ tháng 4 đến tháng 9 năm 1963[34]. Dưới chân đài sen là bức tường chia thành những ngăn nhỏ để chứa hài cốt do các gia đình Phật tử gửi.
Nhà thờ Núi.
- Nhà thờ Núi (tên chính thức là: Nhà thờ chính tòa Kitô Vua) là một nhà thờ Công giáo ở thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa. Nhà thờ này còn có nhiều tên gọi bình dân như: Nhà thờ Nha Trang (vì trước đây nó thuộc họ đạo Nha Trang); Nhà thờ Đá (vì nó được xây bằng đá); Nhà thờ Ngã Sáu (vì nó tọa lạc gần một vòng xoay giao thông); nhưng phổ biến hơn cả là tên gọi Nhà thờ Núi (vì nó được xây trên một núi nhỏ).Nhà thờ này được xây dựng theo phong cách kiến trúc nhà thờ phương Tây. Nhìn tổng thể, công trình có bố cục chắc khỏe với những khối lập thể nhỏ dần từ thấp vươn cao, nổi bật giữa trời xanh. Điểm cao nhất là nơi đặt thánh giá trên đỉnh tháp chuông, cao 38 mét, tính từ mặt đường.
- Viện Hải dương học Nha Trang là một viện nghiên cứu đời sống động thực vật hải dương. Viện Hải dương học được người Pháp thành lập năm 1922, được xem là một trong những cơ sở nghiên cứu sớm nhất ở Việt Nam và là nơi có bộ sưu tầm các hiện vật về cuộc sống hải dương lớn nhất Đông Nam Á. Hiện nay viện không những là một viện nghiên cứu mà còn là điểm tham quan hấp dẫn đối với du khách yêu thích sinh vật biển.
- Diamond Bay (Wonderpark Resort), một resort trên đại lộ Nguyễn Tất Thành,xã Phước Đồng,Nha Trang, Khánh Hòa là nơi diễn ra lễ đăng quang của cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ 2008, được hoàn thành chỉ sau bốn tháng xây dựng, khánh thành vào ngày 30 tháng 6 năm 2008[35].
- Biệt thự Cầu Đá (Lầu Bảo Đại) tọa lạc trên đỉnh núi Chụt (núi Cảnh Long), là một di tích lịch sử văn hóa nằm cách trung tâm thành phố Nha Trang khoảng 6 km. Đây là một công trình kiến trúc độc đáo, có sự kết hợp hài hòa giữa phong cách kiến trúc phương Tây với nghệ thuật hoa viên phương Đông. Lầu Bảo Đại được người Pháp đã xây dựng năm 1923 ban đầu là một cụm 5 biệt thự trên núi Chụt để làm nơi ăn ở cho các nhà hải dương học đến nghiên cứu vùng biển Đông Nam Á tại Viện hải dương học Đông Dương (hiện là Viện hải dương học Nha Trang) người Pháp đặt tên cho các ngôi biệt thự này theo tên các loài cây và hoa trồng xung quanh. Lần lượt từ mỏm núi trở vào là biệt thự Xương Rồng, Bông Sứ, Bông Giấy, Phượng Vĩ, Cây Bàng. Từ năm 1940 đến 1945, hoàng đế Bảo Đại và hoàng hậu Nam Phương thường đến nghỉ ngơi ở biệt thự Xương Rồng và Bông Sứ nên từ đó cụm di tích này được gọi là Lầu Bảo Đại.
Khu phố Tây[sửa|sửa mã nguồn]
Nằm bên cạnh bờ biển Nha Trang có một thành phố nhỏ ven theo những con đường Hùng Vương, Trần Phú, Biệt Thự, Trần Quang Khải, Nguyễn Thiện Thuật … Nó không quá ồn ào, sinh động nhưng tập trung chuyên sâu đông khách du lịch quốc tế và người quốc tế sinh sống tại Nha Trang .Phố Tây ở Nha Trang tuy không sầm uất và ồn ào như Phố Tây Phạm Ngũ Lão ở Thành phố Hồ Chí Minh, nhưng lại mang những nét đặc trưng riêng. Con đường hẹp của khu Quân Trấn đã được lan rộng ra, với những dãy hàng, quán mang tên Tây, Việt lẫn lộn. Mỗi quán ăn đều mang một cái tên, một quốc tịch khác nhau, với nhiều sắc tố văn hóa truyền thống, từ Á đến Âu đã tạo nên một thành phố Tây rất Nha Trang .Để hoàn toàn có thể sống thuận tiện hơn giữa một hội đồng người Việt, người quốc tế ở thành phố Tây này hầu hết trang bị cho mình một vốn tiếng Việt, thậm chí còn có người nói rất sõi. Họ còn có một cái tên Nước Ta do những người bạn, những người hàng xóm Việt đặt cho, và họ rất thích cái tên Việt ấy .Hiện nay cùng sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ của nền du lịch tại Nha Trang, thành phố Tây đang trở thành quê nhà thứ hai của những người quốc tế chọn Nha Trang làm nơi sinh sống và thao tác. [ 36 ]
Tháp Bà
Tháp Bà do vua Chămpa là Harivácman thiết kế xây dựng vào những năm 813 – 817. Trải qua mưa nắng của thời hạn, tháp bị hư hại nhiều. Thời Pháp thuộc, trường Viễn Đông Bác Cổ đã tổ chức triển khai dùng gạch xây lại nhiều phần và đắp 1 số ít tượng lên thân tháp. Mặt bằng thứ nhất của tháp được lát gạch, có 14 trụ và những bậc liên tục. Mặt bằng thứ hai là một cụm gồm bốn tháp, cả bốn tháp đều được thiết kế xây dựng theo kiểu tháp của người Chăm gạch xây rất khít mạch, không nhìn thấy chất kết dính. Lòng tháp rỗng tới đỉnh, cửa tháp quay về hướng Đông. Mặt ngoài thân tháp có nhiều gờ, trụ và đấu. Trên đỉnh những trụ thường đặt gạch trang trí hoa văn hình vòm tháp, trông như chiếp tháp nhỏ đặt trên một tháp lớn trên thân tháp còn có nhiều tượng và phù điêu bằng đất sét, trong đó có hình thần Ponagar, thần Tenexa, những tiên nữ, những loài thú như nai, ngỗng vàng, sư tử … Tháp chính thờ thần Ponagar, tượng trưng cho vẻ đẹp, thẩm mỹ và nghệ thuật và sự phát minh sáng tạo. Các tháp khác thờ thần Siva, thần Sanhaka và thần Ganeca. Hàng năm, vào tháng 3 âm lịch người dân đến lễ bái ở Tháp Bà rất đôngĐặc sản siêu thị nhà hàng[sửa|sửa mã nguồn]
Ngoài những sản vật biển, Nha Trang có nước yến / yến xào ( hay tổ chim yến được chúng làm từ nước dãi của mình ) và nem nướng Ninh Hòa. Ngoài ra, nói đến những món dân dã Nha Trang còn có món bún cá hay bánh căn. Với món bánh canh Nha Trang thì không giống với bất kể ở một địa phương nào khác, nước lèo được làm từ chất ngọt của cá cộng với bột bánh canh tạo nên một mùi vị khó quên. Ngoài ra tại Nha Trang còn có bong bóng cá, vi cá, nước mắm, khô cá thu được xếp vào loại ngon. Hải sản Nha Trang phong phú và đa dạng và phong phú với rất nhiều loại và vô số những món ăn khác nhau, có món nhum – còn gọi là cầu gai hay nhím biển ăn sống với cải bẹ xanh .
Nha Trang là thành phố có nền kinh tế tài chính tương đối tăng trưởng ở khu vực miền Trung. Năm 2011, GDP trung bình đầu người của thành phố đạt 3184 USD [ 30 ], vận tốc tăng trưởng GDP tăng trung bình hàng năm từ 13 – 14 %. Cơ cấu kinh tế tài chính quy đổi tích cực theo hướng dịch vụ – công nghiệp – nông nghiệp. năm 2011, tỷ trọng công nghiệp-xây dựng chiếm 32 %, du lịch-dịch vụ 63,77 % và nông nghiệp là 4,23 % [ 7 ]. trong đó công nghiệp tăng 7,97 %, dịch vụ tăng 7,01 % so với năm 2010, trái lại ngành nông nghiệp liên tục suy giảm 12,46 % do quy trình đô thị hóa khiến quỹ đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp. Là TT kinh tế tài chính của tỉnh Khánh Hòa, Nha Trang có nhiều góp phần đáng kể, tạo động lực thôi thúc tăng trưởng kinh tế-xã hội trên địa phận Khánh Hòa. Tuy diện tích quy hoạnh chỉ chiếm 4,84 %, Nha Trang chiếm đến hơn 1/3 dân số và hơn 2/3 tổng sản phẩm trong nước của Khánh Hòa. Ngoài ra Nha Trang cũng góp phần 82,5 % lệch giá du lịch-dịch vụ và 42,9 % giá trị sản xuất công nghiệp toàn tỉnh. Là TT khai thác, chế biến thủy-hải sản lớn, sản lượng thủy-hải sản của thành phố cũng chiếm 41,7 % tổng sản lượng toàn tỉnh. [ 7 ]
Trung tâm thương mại Nha Trang Center
Thương mại – Du lịch – Dịch Vụ Thương Mại[sửa|sửa mã nguồn]
Thương mại – Dịch Vụ Thương Mại – Du lịch là ngành kinh tế tài chính đóng vai trò quan trọng tạo động lực tăng trưởng đô thị và mang lại vị thế quan trọng cho Nha Trang. Đặc biệt những hoạt động giải trí du lịch, văn hóa truyền thống, đi dạo vui chơi tăng trưởng phong phú, đa dạng và phong phú, nhờ đó Nha Trang lôi cuốn ngày càng nhiều hành khách trong nước và quốc tế đến du lịch thăm quan – nghỉ ngơi .Tổng mức kinh doanh bán lẻ sản phẩm & hàng hóa năm 2010 ước đạt 9350 tỷ đồng, tăng 20,54 % so năm 2009. [ 30 ] Hoạt động thương mại tư nhân tăng trưởng mạnh, tạo nên một thị trường cạnh tranh đối đầu. Xu hướng kinh doanh thương mại văn minh như ẩm thực ăn uống, TT thương mại, shop tiện nghi … tăng trưởng nhanh. Việc coi trọng người mua, phong thái ship hàng văn minh, lịch sự và trang nhã ngày càng được chú trọng hơn. Các khu thương mại trên những tuyến phố chính được góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng tạo nên bộ mặt đô thị và lôi cuốn nhiều khách đến shopping. Một số tuyến phố chuyên doanh trong bước đầu được hình thành như phố xe máy – điện lạnh ( đường Quang Trung ), phố trang trí nội thất bên trong ( đường Thống Nhất ), phố thời trang ( đường Phan Chu Trinh, Lý Thánh Tôn ), phố dịch vụ nhà hàng – khách sạn ( Trần Phú, Biệt Thự, Trần Quang Khải, Hùng Vường, Nguyễn Thiện Thuật … ), Tài chính-Ngân hàng ( Yersin, Lê Thành Phương ) … Nha Trang hiện có 24 chợ, trong đó 3 chợ loại I, 2 chợ loại II, 18 chợ loại III và 1 số ít nhà hàng, TT thương mại lớn như Nha Trang Center, Co. opmart, Lottemart, Metro, chợ giao thương Big C, 3 TT thương mại Vincom và những mạng lưới hệ thống shop tiện nghi như Vinmart, A-Mart, Thế giới di động, Perekrestok … Mặc dù lúc bấy giờ nhiều mô hình mua và bán tân tiến, tiện ích sinh ra nhưng những chợ truyền thống cuội nguồn vẫn là nơi lôi cuốn phần đông người dân và hành khách đến thăm quan, shopping đặc biệt quan trọng là chợ Đầm .
Khách sạn Vinpearl
Trong ngành Du lịch, toàn thành phố hiện có 455 khách sạn, với tổng số gần 10.000 phòng [ 30 ]. năm 2011, Nha Trang đón hơn 2 triệu lượt khách du lịch ( tăng 18,54 % so với năm 2010 ), trong đó hơn 440.000 lượt khách quốc tế ( tăng 13,5 % ), số ngày lưu trú trung bình của hành khách là 2,09 ngày / khách ; tổng doanh thu du lịch và dịch vụ ước đạt 2.142,9 tỷ đồng ( tăng 20,28 % ) … Ngành du lịch cũng lôi cuốn khoảng chừng gần 9.000 lao động trực tiếp. [ 37 ]Về Xuất khẩu, năm 2010, tổng kim ngạch xuất khẩu trên địa phận thành phố đạt 424 triệu USD với khoảng chừng 50 loại mẫu sản phẩm xuất đến trên 100 vương quốc và vùng chủ quyền lãnh thổ trên quốc tế. Mặt hàng xuất khẩu đa phần là thủy hải sản, may mặc, bằng tay thủ công mỹ nghệ … trong đó thủy hải sản là loại sản phẩm góp phần giá trị xuất khẩu lớn, năm 2010 đạt khoảng chừng 215 triệu USD, chiếm 50,7 % tổng kim ngạch. [ 7 ]
Công nghiệp cũng là một ngành kinh tế tài chính quan trọng của thành phố. Năm 2011, Nha Trang có 1.694 cơ sở công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, trong đó doanh nghiệp nhà nước là 12 cơ sở, tập thể 06 cơ sở, tư nhân hỗn hợp 400 cơ sở, thành viên 1.269 cơ sở và 9 cơ sở có vốn góp vốn đầu tư quốc tế. Năm 2010 giá trị sản xuất công nghiệp đạt 7.546 tỷ đồng, tăng 10,16 %, năm 2011 tăng 9,5 % so năm 2010 đạt 8.107 tỷ đồng [ 38 ]. Tuy Nha Trang là thành phố hầu hết tăng trưởng về du lịch và dịch vụ, giá trị sản xuất công nghiệp của riêng thành phố vẫn cao hơn giá trị công nghiệp toàn tỉnh của nhiều tỉnh lớn trong cùng khu vực Đồng bằng duyên hải miền Trung như Thừa Thiên Huế [ 39 ], Tỉnh Bình Định [ 40 ], Bình Thuận [ 41 ] … Cơ cấu công nghiệp hầu hết là những ngành chế biến thực phẩm, thuốc lá, dệt may, đóng tàu …. Một số mẫu sản phẩm ship hàng tiêu dùng và xuất khẩu duy trì được vận tốc tăng cao như thủy hải sản ướp đông, dệt may, nước mắm, hàng mỹ nghệ. Chế biến thủy hải sản là ngành công nghiệp thế mạnh của Nha Trang, tạo ra nhiều việc làm và đạt kim ngạch xuất khẩu cao. Trên địa phận thành phố có 35 xưởng chế biến thủy hải sản xuất khẩu, trong đó 18 xưởng chế biến ướp lạnh, 3 phân xưởng chế biến đồ hộp và 13 cơ sở chế biến thủy hải sản khô [ 7 ]Nông – Lâm – Ngư nghiệp[sửa|sửa mã nguồn]
Sản xuất nông, lâm nghiệp không phải là thế mạnh của thành phố, đa phần tập trung chuyên sâu tại 6 xã phía Tây. Ngành nông nghiệp đang trong quy đổi cơ cấu tổ chức cây xanh, vật nuôi theo hướng tập trung chuyên sâu trồng hoa, hoa lá cây cảnh, rau thực phẩm hạng sang tạo được sản phẩm & hàng hóa Giao hàng cho tiêu thụ của dân cư và hành khách, đồng thời cải tổ môi trường tự nhiên và trang trí cảnh sắc đô thị. Công tác bảo vệ rừng cũng được thực thi hiệu suất cao. Diện tích rừng tự nhiên và rừng trồng lúc bấy giờ là 2332,7 ha, vào thời gian cuối năm 2010 độ bao trùm rừng của thành phố đạt 9,2 %. Thảm thực vật rừng Nha Trang đang được phục sinh xanh trở lại, góp thêm phần tạo cảnh sắc Nha Trang xanh sạch sẽ và đẹp mắt. Đặc biệt là dự án Bất Động Sản trồng phục sinh cây Dó trầm, loài cây đặc sản nổi tiếng của Khánh Hòa .
Nghề nuôi cá lồng trên biển
trái lại, khai thác Thủy sản có khuynh hướng rất tăng trưởng nhầm ship hàng cho những ngành công nghiệp chế biến và du lịch, ngư dân tập trung chuyên sâu hầu hết ở những phường Vĩnh Nguyên, Vĩnh Trường, Vĩnh Thọ và 2 xã Phước Đồng, Vĩnh Lương. Tổng sản lượng thủy hải sản năm 2010 đạt 38926 tấn, trong đó sản lượng khai thác đạt 38621 tấn, tăng trung bình 6,4 % mỗi năm. Khai thác và đánh bắt cá xa bờ được khuyến khích góp vốn đầu tư tăng trưởng. Toàn thành phố hiện có 2.893 tàu thuyền với tổng hiệu suất 166.000 CV, trong đó tàu thuyền có hiệu suất lớn ( ≥ 90CV ) đủ điều kiện kèm theo khai thác xa bờ là 480 chiếc với 85.000 CV. Tuy nhiên tàu nhỏ khai thác ven bờ ( ≤ 20CV ) vẫn còn chiếm tỷ suất khá cao với gần 1.500 chiếc .Diện tích nuôi trồng thủy hải sản có khunh hướng giảm do triển khai những dự án Bất Động Sản sơ tán lồng bè ra khỏi Vịnh Nha Trang để tập trung chuyên sâu tăng trưởng Du lịch. Sản lượng tôm nuôi năm 2012 đạt 295 tấn. Nghề nuôi cá lồng trên biển trong bước đầu góp thêm phần tăng thu nhập cho ngư dân. Nghề đăng – một nghề truyền thống lịch sử của ngư dân Nha Trang có sản lượng hàng năm đạt 200 – 250 tấn, trong đó cá thu xuất khẩu chiếm khoảng chừng 60 %. Thành phố đã triển khai xong dự án Bất Động Sản quy hoạch chi tiết cụ thể nuôi trồng thủy hải sản vịnh Nha Trang tại 5 khu vực : Bích Đầm, Đầm Bấy, Vũng Ngán ( đều thuộc Hòn Tre ), Hòn Một và Hòn Miễu .
Hiện nay, trên địa phận thành phố Nha Trang đã và đang hình thành 1 số ít khu đô thị hạng sang như : khu đô thị Royal Garden, khu đô thị Cồn Tân Lập, khu đô thị VCN Phước Hải, khu đô thị Hoàng Long, khu đô thị Nam Vĩnh Hải, khu đô thị Nha Trang Green Hill Villa, khu đô thị VCN Phước Long, khu đô thị Mipeco Nha Trang, khu đô thị An Bình Tân, khu đô thị Phước Long, khu đô thị Lê Hồng Phong, khu đô thị Bắc Vĩnh Hải, khu đô thị Mỹ Gia, khu đô thị Vĩnh Điềm Trung, khu đô thị biển An Viên …Văn thơ viết về Nha Trang[sửa|sửa mã nguồn]
Đã có nhiều tác phẩm văn học và nghệ thuật và thẩm mỹ lấy Nha Trang làm chủ đề vì tính thơ mộng, lãng mạn và xinh đẹp của vùng địa phương này .
- Ca dao:
- Anh về Bình Định thăm cha
- Phú Yên thăm mẹ, Khánh Hòa thăm em
- Khánh Hòa là xứ trầm hương
- Non cao, biển rộng, người thương đi về.
- Bài hát
- Xứ Trầm Hương, Quách Tấn, Lá Bối 1970.
Thành phố kết nghĩa[sửa|sửa mã nguồn]
Thành phố biển Nha Trang nhìn từ trên cao
Bờ biển Nha Trang
Hòn Chồng
Vịnh Nha Trang
Nha Trang văn minh
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
Source: https://suachuatulanh.edu.vn
Category : Điện Tử
