Định mức lao động là gì? Nguyên tắc xây dựng định mức lao động
1. Quy định chung về định mức lao động
Định mức lao động được bộc lộ dưới những hình thức : định mức thời hạn, định mức sẵn lượng, định mức ship hàng và là một nội dung hầu hết của thỏa ước lao động tập thể, trong đó những bên tham gia quan hệ lao động thương lượng, thỏa thuận hợp tác mức đơn cử của từng loại định mức, nguyên tắc đổi khác định mức, phương pháp giao định mức, những định mức tiêu tốn vật tư, nguyên vật liệu … trong khoanh vùng phạm vi khống chế ( mức tối thiểu và tối đa ) của pháp lý .
Xác định định mức lao động hợp lí và đơn giá tiền lương cho từng loại định mức góp phần thúc đẩy sản xuất, tăng năng suất lao động. Khi xác định định mức lao động cho từng loại công việc, ngành nghề phải trên cơ sở điều kiện thực tế về tính chất, mức độ phức tạp hay nặng nhọc của công việc, khả năng thực hiện định mức.
2. Khái niệm về định mức lao động
Định mức lao động : Định mức lao động là những pháp luật về số lượng hoặc khối lượng, sản lượng, chất lượng loại sản phẩm ( công việc, dịch vụ … ) tương ứng với một lượng thời hạn lao động, vận dụng cho những nhóm công việc, lao động nhất định trong khoanh vùng phạm vi đơn cử. Định mức lao động được kiến thiết xây dựng tương thích với công việc, quy trình và hàng loạt quy trình lao động địa thế căn cứ vào trình độ của người lao động, tiêu chuẩn lao động và nhu yếu công việc. Định mức lao động là cơ sở quan trọng để kiến thiết xây dựng kế hoạch lao động, tổ chức triển khai, quản lí lao động và đo lường và thống kê mức trả lương cho người lao động .
Theo pháp luật của pháp lý, định mức lao động là một trong những cơ sở để người sử dụng lao động tuyển dụng, sử dụng lao động, thỏa thuận hợp tác mức lương ghi trong hợp đồng lao động và trả lương cho người lao động. Do đó, người sử dụng lao động phải có nghĩa vụ và trách nhiệm kiến thiết xây dựng định mức lao động trên cơ sở những nguyên tắc do nhà nước pháp luật .
Định mức lao động là một thuật ngữ thông dụng trong quy trình lao động tác động ảnh hưởng đến đơn giá tiền lương, giá tiền đơn vị chức năng loại sản phẩm và doanh thu của doanh nghiệp .3. Nguyên tắc xây dựng định mức lao động
+ Định mức lao động được triển khai cho từng bước công việc, từng quy trình và hàng loạt quy trình sản xuất mẫu sản phẩm, dịch vụ trên cơ sở tổ chức triển khai lao động khoa học, tổ chức triển khai sản xuất hài hòa và hợp lý ;
+ Mức lao động được thiết kế xây dựng trên cơ sở cấp bậc của công việc hoặc chức vụ, tương thích với cấp bậc, trình độ đào tạo và giảng dạy của người lao động, quy trình tiến độ công nghệ tiên tiến, tiêu chuẩn kỹ thuật của máy móc thiết bị và bảo vệ những tiêu chuẩn lao động .
+ Mức lao động phải là mức trung bình tiên tiến và phát triển, bảo vệ số đông người lao động triển khai được mà không phải lê dài thời hạn thao tác tiêu chuẩn của doanh nghiệp theo lao lý của pháp lý .
+ Mức lao động mới phải được vận dụng thử trước khi phát hành chính thức. Doanh nghiệp phải thông tin cho người lao động biết tối thiểu 15 ngày khi vận dụng thử. Thời gian vận dụng thử tùy theo đặc thù công việc, nhưng tối đa không quá 3 tháng và phải nhìn nhận việc triển khai mức .
Trường hợp trong thời hạn thao tác tiêu chuẩn, mức trong thực tiễn thực thi tính theo sản lượng thấp hơn 5 % hoặc cao hơn 10 % so với mức được giao, hoặc mức thực tiễn triển khai theo thời hạn cao hơn 5 % hoặc thấp hơn 10 % so với mức được giao thì doanh nghiệp phải kiểm soát và điều chỉnh lai mức lao động .
+ Mức lao động phải được định kỳ ra soát, nhìn nhận để sửa đổi, bổ trợ, kiểm soát và điều chỉnh cho tương thích. Khi kiến thiết xây dựng hoặc sửa đổi, bổ trợ, kiểm soát và điều chỉnh mức lao động, doanh nghiệp phải tìm hiểu thêm quan điểm của tố chức đại diện thay mặt tập thể người lao động tại doanh nghiệp và công bố công khai minh bạch tại nơi thao tác của người lao động trước khi thực thi, đồng thời gửi cơ quan quản trị nhà nước về lao động cấp huyện nơi đặt cơ sở sản xuất của doanh nghiệp .Lưu ý: Khi xây dựng định mức lao động, người sử dụng lao động phải tham khảo ý kiến tổ chức đại diện tập thể lao động tạo cơ sở và công bố công khai tại nơi làm việc của người lao động trước khi thực hiện, đồng thời gửi cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp huyện nơi đặt cơ sở sản xuất, kinh doanh của người sử dụng lao động.
4. Thuật ngữ trong định mức lao động
Mức sản lượng ( MSL ) : là tổng hợp số lượng đơn vị chức năng loại sản phẩm hay là số khối lượng công việc được giao cho một người lao đông howajc một nhóm người lao động đển hoàn thành xong khối lượng công việc đó trong khoảng chừng thời hạn định trước. Đơn vị đo của MSL có dạng số đơn vị chức năng loại sản phẩm / giây, phút, giờ, ca, …
Mức thời hạn ( MTG ) là số lượng thời hạn hao hụt được lao lý cho một người lao động hay một nhóm người lao động để triển khai xong xong một loại sản phẩm hay một khối lượng công việc. MTG có đơn vị chức năng thống kê giám sát là giây, giờ, ca, buổi, … / một đơn vị chức năng mẫu sản phẩm
Bước công việc là một phần, một bộ phận của hàng loạt quy trình công việc, quy trình sản xuất được hoàn thành xong bởi một hay một nhóm người lao động triển khai trong một nơi chốn, khoảng trống thao tác nhất định, triển khai cho một cá thể người lao động nhất định và được phân bổ chia thành những quá trình, thao tác, cử động .
Việc tráng lệ xác lập và điều tra và nghiên cứu MSL và MTG sẽ hoàn toàn có thể cho doanh nghiệp giám sát được tiền lương đơn giá của mẫu sản phẩm cho lao động với một công thức như sau :
Đơn giá mẫu sản phẩm = ( LCBCV + PC ) * MTG
Trong đó thì LCBCV là lương cấp bậc công việc vì mỗi công việc có bậc lương khác nhau vì thế LCBCV chính là mức lương trả cho công việc đó, PC là phụ cấp tính lương cho công việc ấy, MTG là mức thời hạn với định nghĩa như bên trên đã nhắc5. Phương pháp định mức lao động
a ) Phương pháp thống kê kinh nghiệm tay nghề .
Cơ sở giải pháp :
- Số liệu thống kê về Năng suất lao động của NLĐ
- Kinh nghiệm bản thân của cán bộ định mức, đốc công, nhân viên kỹ thuật hoặc những bậc thơ cao nhất.
Trình tự kiến thiết xây dựng mức :
- Bước 1 : Thống kê NSLĐ của những người lao động làm bước công việc ( BCV) cần định mức.
- Bước 2 : Tính NSLĐ trung bình
- Bước 3 : loại những số liệu NSLĐ thấp hơn NSLĐ trung bình. Tính NSLĐ trung bình tiên tiến.
- Bước 4 : Hội ý với các chuyên gia giàu kinh nghiệm ( đốc công, nhân viên kỹ thuật…) để quy định mức được giao trên cơ sở mức trung bình tiên tiến vừa tính được
Ưu điểm :
- Phương pháp này đơn giản, tốn ít công sức, thu thập số liệu dễ dàng. Mức được xác định có thể áp dụng được. Tốn ít thời gian và kinh phí nên có thể xây dựng hàng loại mức trong thời gian ngắn. Sử dụng kinh nghiệm của những người am hiểu về mức và công nghệ sản xuất.
Nhược điểm :
- Không xác định được những thao tác, động tác thừa và các loại thời gian lãng phí để loại bỏ chúng, không xác định được các bộ phận lạc hậu để thay thế bằng các bộ phận tiên tiến hơn do đó không tạo ra được bước công việc hợp lý, rút ngắn thời gian thực hiện BCV
- Không khai thác và áp dụng được những kinh nghiệm sản xuất tiên tiến và những khả năng tiềm tàng trong sản xuất.
- Kìm hãm nâng cao NSLĐ.
- Có thể hợp thức hóa các sai sót cũ
- Mức xây dựng được có thể thấp hơn so với năng lực thực sự của NLĐ từ đó không có tác dụng khích lệ, kích thích tăng NSLĐ.
Đối tượng vận dụng :
- Những công việc sản xuất thử, công việc ở các doanh nghiệp mới thành lập công ty, nhiệm vụ sản xuất chưa ổn định
b)Phương pháp phân tích tính toán.
Cơ sở của chiêu thức :
- Phân tích kết cấu BCV
- Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hao phí thời gian để thực hiện BCV cần định mức
- Các tài liệu kỹ thuật và tiêu chuẩn các loại thời gian
Trình tự thiết kế xây dựng mức :
Bước 1 : Tạo ra kết cấu BCV hợp lý :
Chia nhỏ BCV ra các bộ phận hợp thành, loại bỏ các bộ phận thừa, thay thế những bộ phận lạc hậu bằng bộ phận tiên tiến.Bước 2: Tạo ra quy trình công nghệ chi tiết cho BCV ở mức độ hợp lý nhất, làm cơ sở cho việc xác định mức lao động đứng đắn, chính xác và có tính khả thi.
- Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hao phí thời gian để hoàn thành từng bộ phận của BCV. Xác định trình độ lành nghề mà người lao động cần có để hoàn thành BCV theo nguyên tắc bậc công nhân tương ứng với bậc công việc. Xác định chế độ làm việc tối ưu.
Bước 3 : Xác định mức lao động .
- Dựa vào bảng tiêu chuẩn định mức kỹ thuật lao động để xác định các thời gian chuẩn cần phải hao phí để thực hiện từng bộ phận cụ thể của bước công việc và thời gian thực hiện những nhiệm vụ có liên quan để hoàn thành bước công việc
- Tùy vào các loại chuẩn thời gian có được và loại hình sản xuất khác nhau mà có thể áp dụng công thức khác nhau để tính định mức.
Ưu điểm :
- Mức được xây dựng nhanh, chính xác
- Đã có nghiên cứu hợp lý hóa tổ chức sản xuất
- Mức có căn cứ kỹ thuật
Điều kiện triển khai :
- Các bộ định mức phải giỏi nghiệp vụ, hiểu biết sâu về kỹ thuật
- Có đủ tài liệu về tiêu chuẩn định mức kỹ thuật lao động
Đối tượng vận dụng :
- Thường áp dụng cho loại hình sản xuất hàng loạt lớn và vừa
c ) Phương pháp nghiên cứu và phân tích – khảo sát .
Cơ sở giải pháp :
- Phân tích kết cấu BCV.
- Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hao phí thời gian để thực hiện BCV cần định mức
- Các tài liệu kỹ thuật và tài liệu khảo sát việc sử dụng thời gian của NLĐ ngay tại nơi làm việc
Trình tự thiết kế xây dựng mức :
Bước 1: Tạo ra kết cấu BCV hợp lý:
- Chia nhỏ BCV ra các bộ phận hợp thành. Loại bỏ các bộ phận thừa. Thay thế những bộ phận lạc hậu bằng bộ phận tiên tiến.
Bước 2: Tạo ra quy trình công nghệ chi tiết cho BCV ở mức độ hợp lý nhất, làm cơ sở cho việc xác định mức lao động đứng đắn, chính xác và có tính khả thi.
- Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hao phí thời gian để hoàn thành từng bộ phận của BCV. Xác định trình độ lành nghề mà NLĐ cần có để hoàn thành BCV theo nguyên tắc bậc công nhân tương ứng với bậc công việc. Xác định chế độ làm việc tối ưu.
Bước 3: Khảo sát thu thập số liệu về hao phí thời gian trên thực tế và xác định mức
- Chọn NLĐ có sức khỏe trung bình, nắm vững kỹ thuật sản xuất, có thái độ lao động tốt
- Cho NLĐ đó làm thử đến khi quen việc và NSLĐ ổn định
- Chụp ảnh thời gian làm việc của NLĐ, thông qua đó xác định
Ưu điểm :
- Mức được xây dựng chính xác, khoa học, tiên tiến
- Thông qua việc xây dựng mức, có thể cải tiến được tổ chức sản xuất, tổ chức lao động
- Mức có cả căn cứ kỹ thuật, căn cứ thực tế
- Đã tận dụng được kinh nghiệm tiên tiến
- Dùng phương pháp này có thể xây dựng các loại tiêu chuẩn định mức kỹ thuật lao động
Yêu cầu :
- Cán bộ định mức phải giỏi nghiệp vụ, hiểu biết sâu về kỹ thuật
- Đầu tư thời gian, kinh phí và công sức
Đối tượng vận dụng :
- Thường áp dụng cho loại hình sản xuất hàng loạt lớn và hàng khối
- Đối với sản xuất hàng loạt nhỏ và đơn chiếc chỉ áp dụng để xây dựng mức cho các BCV điển hình
d ) Phương pháp so sánh nổi bật
Cơ sở của phương pháp :
– Các tác nhân ảnh hưởng tác động đến hao phí thời hạn để triển khai những BCV cần định mức và BCV nổi bật. Sau đó so sánh để xác lập thông số quy đổi
Trình tự xây dựng mức.
Bước 1: Xác định BCV điển hình.
– Chia những bước công việc cần kiến thiết xây dựng mức ra thành những nhóm BCV có đặc thù và cấu trúc của tiến trình công nghệ tiên tiến tương đối giống nhau ( mỗi nhóm gồm những BCV gần giống nhau )
– Mỗi nhóm chọn một ( hoặc 1 số ít ) BCV nổi bật ( thường nên chọn những bước công việc có tuần xuất Open lớn nhất ) ( sản xuất nhiều nhất )Bước 2: Xác định mức lao động cho các BCV điển hình
– Dùng chiêu thức nghiên cứu và phân tích thống kê giám sát hoặc nghiên cứu và phân tích khảo sát để xác lập
Bước 3: Xác định hệ số quy đổi Ki cho từng BCV so sánh với BCV điển hình của nhóm.
– Mời những chuyên viên, cán bộ kỹ thuật, công nhân tay nghề cao hiểu biết sâu về kỹ thuật và tiến trình công nghệ tiên tiến tham gia để cùng xác lập những thông số quy đổi .
- Coi hệ số K của BCV điển hình là K1 = 1
- Nếu BCV trong nhóm có các nhân tố ảnh hưởng giống như BCV điển hình Ki = 1.
- Nếu BCV trong nhóm có các nhân tố ảnh hưởng thuận lợi hơn BCV điển hình thì Ki < 1
- Nếu BCV trong nhóm có các nhân tố ảnh hưởng khó khăn hơn BCV điển hình thì Ki > 1
- Giá trị cụ thể của Ki do cán bộ định mức và các chuyên gia căn cứ vào việc phân tích tình hình thực tế quyết định
Bước 4: Xác định mức lao động cho các BCV không điển hình. Sử dụng công thức sau:
Mọi vướng mắc pháp lý liên quan đến luật lao động, cách thức xây dựng bảng lương, hệ số lương… Hãy gọi ngay: 1900.6162 để được Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến. Trân trọng./.
Source: https://suachuatulanh.edu.vn
Category : Vận Chuyển
