Chùa Tây Phương – Kiệt tác nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc Việt – Hội Kiến Trúc Sư Việt Nam

13/02/2023 admin

Chùa Tây Phương thể hiện rõ nét nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc Việt và là minh chứng một nền văn hóa lâu đời của xứ Đoài…

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn01

Chùa Tây Phương ( tên chữ là Sùng Phúc tự 崇福寺 ) là một ngôi chùa ở trên ngọn núi Câu Lâu ở thôn Yên, xã Thạch Xá, huyện Thạch Thất, thành phố TP. Hà Nội ( Ảnh : Internet ) .

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn02

Theo nhiều thông tin còn lưu giữ lại thì chùa Tây Phương được thiết kế xây dựng khoảng chừng thể kỷ 8 và là chùa cổ thứ hai sau chùa Dâu ở Thành Phố Bắc Ninh nước ta ( Ảnh : Internet ) .

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn03

Năm 1632, vào đời vua Lê Thần Tông, chùa kiến thiết xây dựng thượng điện 3 gian và hậu cung cùng hiên chạy 20 gian. Khoảng những năm 1657 – 1682, Tây Đô Vương Trịnh Tạc lại cho phá chùa cũ, xây lại chùa mới và tam quan. Đến năm 1794 dưới thời nhà Tây Sơn, chùa lại được đại tu trọn vẹn với tên mới là “ Tây Phương Cổ Tự ” và hình dáng kiến trúc còn để lại như thời nay ( Ảnh : Internet ) .

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn04

Chùa được thiết kế xây dựng theo lối kiến trúc kiểu chữ Tam với ba tòa cấp dọc theo sườn núi, dựa vào thế núi từ thấp lên cao thành ba ngôi chùa song song với nhau gồm có chùa : Chùa Hạ, chùa Trung, Chùa Thượng. Mỗi tòa đều có kiến trúc riêng rẽ nhưng lại kết hợp thành một quần thể ( Ảnh : Internet ) .

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn05

Từ chân núi, phải trải qua 239 bậc lát đá ong thì mới đến đỉnh núi và cổng chùa ( Ảnh : Internet ) .

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn06

Chùa Tây Phương gồm ba nếp nhà song song : bái đường, chính điện và hậu cung. Mỗi nếp có hai tầng mái kiểu chồng diêm, tường xây toàn bằng gạch Bát Tràng nung đỏ, để trần tạo thành một không khí rất thô sơ mộc mạc, điểm những của sổ tròn với hình tượng sắc và không ; những cột gỗ đều kê trên đá tảng xanh trong khắc hình cánh sen ( Ảnh : Internet ) .

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn07

Chùa Tây Phương gồm ba nếp nhà song song : bái đường, chính điện và hậu cung. Mỗi nếp có hai tầng mái kiểu chồng diêm, tường xây toàn bằng gạch Bát Tràng nung đỏ, để trần tạo thành một không khí rất thô sơ mộc mạc, điểm những của sổ tròn với hình tượng sắc và không ; những cột gỗ đều kê trên đá tảng xanh trong khắc hình cánh sen ( Ảnh : Internet ) .

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn08

Mái chùa Tây Phương rất đặc biệt quan trọng có những góc đao cong vút lên, cấu trúc theo kiểu hai lớp, hình thành một khoảng trống rộng và thoáng đãng. Mái lợp hai lớp ngói : mái trên có múi in nổi hình lá đề, lớp dưới là ngói lót hình vuông vắn sơn ngũ sắc như màu áo cà sa xếp trên những hàng rui gỗ làm thành ô vuông vắn đều đặn ( Ảnh : Internet ) .

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn09

Mái chùa Tây Phương rất đặc biệt có những góc đao cong vút lên, cấu tạo theo kiểu hai lớp, hình thành một không gian rộng và thoáng đãng. Mái lợp hai lớp ngói: mái trên có múi in nổi hình lá đề, lớp dưới là ngói lót hình vuông sơn ngũ sắc như màu áo cà sa xếp trên những hàng rui gỗ làm thành ô vuông vắn đều đặn (Ảnh: Internet).

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn10

Xung quanh diềm mái của ba tòa nhà đều chạm trổ tinh xảo theo hình lá triện cuốn, trên mái gắn nhiều con giống bằng đất sét, những đầu đao mái cũng bằng đất sét đường nét nổi lên hình hoa, lá, rồng phượng giàu sức khái quát và năng lực truyền cảm ( Ảnh : Internet ) .

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn11

Nơi đây còn là nơi tập trung chuyên sâu những siêu phẩm hiếm có của nghệ thuật và thẩm mỹ điêu khắc tôn giáo gồm có chạm trổ, phù điêu và tạc tượng. Khắp chùa chỗ nào có gỗ là có chạm trổ. Các đầu bẩy, những bức cổn, xà nách, ván long … đều có chạm trổ đề tài trang trí quen thuộc của dân tộc bản địa Việt : hình lá dâu, lá đề, hoa sen, hoa cúc, rồng, phượng, hổ phù … rất tinh xảo được tạo ra dưới bàn tay thợ tài hoa của những nghệ nhân làng mộc ngay trong vùng Tổng Nủa, làng truyền thống lịch sử Chàng Sơn Làng nghề mộc truyền kiếp và nổi tiếng của xứ Đoài ( Ảnh : Internet ) .

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn12

Tổng cộng trong chùa có khoảng chừng 72 pho tượng gỗ theo kiểu tượng tròn được nhìn nhận vào loại bậc nhất về thẩm mỹ và nghệ thuật tạc tượng cổ nước ta. Các tượng được tạc bằng gỗ mít sơn son thếp vàng ( Ảnh : Internet ) .

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn13

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn14

Nhiều pho được tạc cao hơn người thật như 8 pho tượng Kim Cương và Hộ Pháp, cao chừng 3 m, trang nghiêm phúc hậu. Phần lớn những tượng này đều được coi là có niên đại cuối thế kỷ 18. Một số tượng khác được tạc vào giữa thế kỷ 19 ( Ảnh : Internet ) .

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn16

Các bộ tượng gồm Tam thế Phật ( quá khứ, hiện tại, vị lai ), tượng Di đà tam tôn, tượng Tuyết sơn miêu tả đức phật Thích Ca trong thời kỳ tu khổ hạnh. Hai bên tượng Tuyết Sơn có tượng A Nan và Ca diếp đứng hầu ; tượng đức phật Di Lặc tượng trưng cho vị phật của quốc tế cực lạc tương lai, người mập mạp ngồi hơi ngả về phía sau, body toàn thân toát lên sự hoan hỉ, đại lượng ; tượng Văn Thù Bồ Tát ; tượng phổ hiền Bồ Tát ; tượng Bát bộ Kim cương … ( Ảnh : Internet ) .

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn17

Đặc biệt hơn cả là 16 pho tượng La Hán lớn bằng người thật trong những tư thế khác nhau ở hai bên tường lâu của thượng điện. Giống như nhà thơ Huy Cận miêu tả, mỗi vị là một nỗi khổ, cử chỉ, dáng điệu riêng biểu lộ những tính cách khác nhau khá sinh động và hiếm thấy trong thẩm mỹ và nghệ thuật điêu khắc cổ ( Ảnh : Internet ) .

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn18

Chuatayphuong bandoc giaoduc.net .vn20

Hàng năm chùa cổ Tây Phương tổ chức triển khai liên hoan vào ngày 6 tháng 3 âm lịch. Đây là dịp để hành khách vừa là đi lễ chùa vừa là để thăm quan những khu công trình thẩm mỹ và nghệ thuật nguy nga và trang trọng của mảnh đất xứ Đoài ( Ảnh : Internet ) .

Theo giaoduc.net

Alternate Text Gọi ngay