Thực trạng và giải pháp phát triển thị trường hàng hoá, dịch vụ ở Việt Nam
Một là, thị trường được thống nhất trong toàn quốc và bước đầu hình thành hệ thống thị trường hàng hoá với các cấp độ khác nhau. Thực hiện tự do hoá thương mại, tự do hoá lưu thông đã làm cho hàng hoá giao lưu giữa các vùng, các địa phương không bị ách tắc và ngăn trở. Trên nền tảng tự do hoá đã khai thác được các tiềm năng và thế mạnh của từng vùng, từng địa phương, từng doanh nghiệp. Quá trình tích tụ và tập trung trên thị trường đã dẫn tới hình thành các trung tâm thương mại quốc gia và vùng. Đó là cửa ngõ giao lưu hàng hoá, trung tâm phát luồng hàng hoá và tác dụng như đòn xeo thúc đẩy kinh tế khu vực phát triển.
>> Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua điện thoại gọi: 1900.6162
Hai là, trên thị trường đã có đủ các thành phần kinh tế, đông đảo thương nhân với các hình thức sở hữu khác nhau.
Các doanh nghiệp Nhà nước chi phối 70 – 75 % khâu bán sỉ, tỷ trọng kinh doanh bán lẻ chỉ còn 20 – 21 % trong tổng mức lưu chuyển hàng hóa kinh doanh bán lẻ. Hệ thống hợp tác xã còn phát huy được vai trò ở nông thôn, miền núi tuy nhiên chỉ còn chiếm xấp xỉ 1 % tổng mức kinh doanh bán lẻ trên thị trường. Lực lượng phần đông nhất trên thị trường là những doanh nghiệp ngoài quốc doanh và tư thương, kinh doanh nhỏ lẻ. Khu vực những doanh nghiệp có vốn góp vốn đầu tư quốc tế cũng đã tham gia vào thị trường trong nước, chiếm tỷ trọng khoảng chừng 3 % trong tổng mức lưu chuyển hàng hóa kinh doanh bán lẻ ( xem bảng 1 )
Bảng 1: Tổng mức bán lẻ hàng hoá phân theo thành phần kinh tế (giá hiện hành)
Đơn vị : Tỷ đồng
Năm
Tổng số
Trong đó
Quốc doanh
Tập thể
Tư nhân
Tổng số
Tỷ trọng (%)
Tổng số
Tỷ trọng (%)
Tổng số
Tỷ trọng (%)
1990
19031,2 5788,7 30,4 519,2 2,7 519,2 66,9 1991 33403,6 9000,8 26,9 662,4 2,0 662,4 71,1 1992 51214,5 12370,6 24,2 563,7 1,1 563,7 74,7 1993 67273,3 14650,0 21,8 612,0 0,9 612,0 77,3 1994 93940,0 22921 24,4 751,5 0,8 751,5 74,8 1995 121160,0 27367,0 23,6 1060,0 0,9 1060,0 75,5 1996 145874,0 31123,0 23,3 1358,0 0,9 1358,0 75,8 1997 161899,7 32369,2 22,0 1244,6 0,8 1244,6 77,2 1998 185598,7 36093,8 19,4 1212,6 0,7 1212,6 79,9 1999 200923,7 37500,0 18,6 1400,0 0,7 1400,0 80,7 2000 220400 39231,2 17,8 1763,2 0,8 1763,2 81,4 2001 245300 40965,1 16,7 2453,0 1,0
2453,0 82,3 2002 277000 45428 16,4 3601 1,3 3601 82,3 2003 310500 50301 16,2 4036,5 1,3 4036,5 82,5 Nguồn : Niên giám Thống kê 2001 và kinh tế Việt Nam và quốc tế 2003 – 2004
Bảng 2: Kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam từ 1980- 2003
Năm
ĐVT
Tổng KNXK
Kim ngạch xuất khẩu
Kim ngạch nhập khẩu
1980 Triệu R- USD
Triệu USD
1.652,8 3386 13142 1985 25559 6985 18574 1990 51564 24040 27524 1991 44252 20871 23381 1992 51214 25807 25407 1993 69092 29852 39240 1994 98801 36000 50000 1995 136043 54489 81554 1996 183995 72559 111436 1997 207773 91850 115920 1998 208560 93610 114950 1999 231590 115230 116360 2000 301192 144827 156365 2001 31189 15027 16162 2002 35830 16530 19300 2003 44875 19880 24995 Ba là, quan hệ cung và cầu hàng hóa trên thị trường đã đổi khác một cách cơ bản từ chỗ thiếu vắng hàng hóa sang trạng thái đủ và dư thừa .
Điều này trọn vẹn tương thích với quy luật của kinh tế thị trường – Quy luật cung và cầu trong điều kiện kèm theo tự do hóa .
Nhiều mẫu sản phẩm trước kia phải nhập khẩu thì đến nay sản xuất trong nước đã bảo vệ nhu yếu trong nước và hoàn toàn có thể xuất khẩu như gạo, đường, xi-măng … Quá trình kinh doanh thương mại hóa những yếu tố kinh tế đem lại sự cởi trói những nhu yếu. Nhu cầu phong phú, phát triển và thu nhập tăng lên đã làm cho cầu thị trường phong phú và đa dạng và biến hóa khôn lường. Những nhà kinh doanh thành đạt đều phải xuất phát từ yên cầu của người mua, bảo vệ chất lượng hàng hóa, Ngân sách chi tiêu tương thích và có dịch vụ tối ưu. Cuộc cạnh tranh đối đầu về chất lượng và giá thành từng bước nhường chỗ cho cuộc cạnh tranh đối đầu bằng dịch vụ. Từ chỗ dịch vụ chỉ là hoạt động giải trí yểm trợ bán hàng đã phát triển thành địa hạt của những nhà đầu tư kinh doanh thương mại. Ngành kinh doanh thương mại dịch vụ sinh ra lưu lại bước phát triển nhảy vọt của nền sản xuất xã hội
Bốn là, thị trường trong nước trong bước đầu đã có sự thông thương với thị trường quốc tế. Dù ở mức độ còn hạn chế nhưng sự tác động ảnh hưởng của tăng trưởng hay suy thoái và khủng hoảng trên thị trường quốc tế đã khởi đầu tác động ảnh hưởng đến thị trường trong nước. Điều này không riêng gì diễn ra so với những hàng hóa xuất nhập khẩu mà cả hàng hóa trong nước. Đó là tín hiệu tốt đẹp với nền kinh tế vì nó tạo thời cơ cho những nhà kinh doanh Việt Nam, đồng thời nó cũng tạo ra áp lực đè nén và rủi ro tiềm ẩn lớn cho sản xuất và kinh doanh thương mại trong nước. Điều này cũng cho thấy rằng sự hội nhập của thị trường trong với thị trường khu vực và quốc tế là tất yếu. Vấn đề là dữ thế chủ động tiếp đón và có phương pháp ứng xử thích hợp để chuyển từ ngoại lực thành nội lực. Trong điều kiện kèm theo hiện tại của nước ta yếu tố sở hữu thị trường trong nước, chủ trương thay thế sửa chữa hàng nhập khẩu có vị trí đặc biệt quan trọng quan trọng. Do chủ trương của nền kinh tế, hàng hóa ngoại nhập tràn ngập thị trường trong nước. Hàng ngoại đang có lợi thế so với hàng sản xuất trong nước. Thêm vào đó là sự yếu kém về chất lượng, Chi tiêu, quy cách, chủng loại của hàng trong nước và tâm ý sùng bái hàng ngoại đã làm cho hàng nội yếu thế. Đây là rủi ro tiềm ẩn làm cho hàng loạt chủ thể kinh doanh thương mại trong nước bị phá sản và nhiều mẫu sản phẩm sản xuất trong nước mất thị trường ngay trên quốc gia minih khi nước ta thực thi AFTA / CEPT vào năm 2006, tham gia APEC và WTO
Năm là, thị trường quốc tế của VIệt Nam đã có bước phát triển cả về lượng và chất
Thị phần quốc tế của Việt Nam phát triển với vận tốc cao trong những năm gần đây. Chính sách Open nền kinh tế, mục tiêu đa phương hóa, đa dạng hóa của Việt Nam đã gặt hái được nhiều thành công xuất sắc. Việt Nam đã có quan hệ kinh doanh với 221 nước và vùng chủ quyền lãnh thổ của cả 5 lục địa, trong đó xuất khẩu tới 219 nước, nhập khẩu từ 151 nước ; có 151 nước Việt Nam xuất siêu, 70 nước Việt Nam nhập siêu. Quy mô xuất khẩu liên tục tăng và năm 2003 đạt mức cao nhất từ trước tới nay. Tốc độ tăng kim ngạch xuất khẩu ở mức cao. Năm 2000 tăng 25,5 % so với năm 1999, năm 2001 tăng 3,8 %, năm 2002 tăng 11,2 % ; năm 2003 tăng 19 %. Kim ngạch xuất khẩu trung bình đầu người tăng liên tục : năm 2000 đạt 186,6 USD / người ; năm 2001 là 191 USD / người ; năm 2002 là 209,5 USD / người ; năm 2003 là 246,4 USD / người. Mặt hàng xuất khẩu được lan rộng ra về hạng mục chủng loại, tăng quy mô về lượng và đổi khác cơ cấu tổ chức tích cực, chất lượng hàng xuất khẩu được nâng cao
Điểm nổi bất trong xuất khẩu của Việt Nam những năm qua là đã xuất khẩu đến được thị trường đích và nhập khẩu được từ thị trường nguồn. Nhiều loại sản phẩm nòng cốt của Việt Nam đã có tiếng trên thị trường quốc tế
Sáu là, sự quản trị và điều tiết vĩ mô của Nhà nước so với thị trường và thương mại đã có nhiều thay đổi. Đổi mới trước hết là chính sách quản trị thị trường. Từ chính sách trực tiếp can thiệp, kiểm tra trấn áp thị trường là đa phần chuyển sang cơ chế tác động gián tiếp và tạo lập môi trường tự nhiên chủ trương cho kinh doanh thương mại trên thị trường. Các chủ trương quản trị và công cụ quản trị của Nhà nước so với thị trường được nghiên cứu và điều tra kỹ và thông thoáng hơn. Nhà nước đã tạo lập được thiên nhiên và môi trường pháp lý cho những hạot động trên thị trường. Sự tự do, bình đẳng giữa những chủ thể hoạt động giải trí trên thị trường được bảo vệ bằng pháp lý. Bộ máy quản trị Nhà nước về thị trường, thương mại đã được sắp xếp lại theo hướng tinh giản, hiệu suất cao. Các thủ tục hành chính cản trở, gây phiền hà cho sản xuất kinh doanh thương mại liên tục được sửa đổi và bãi bỏ. Dù những thay đổi trên đây còn chậm và chưa cung ứng được nhu yếu nhưng những ảnh hưởng tác động tích cực của những đổi khác đó với thị trường đã thấy rõ và đặt ra sự yên cầu cấp thiết hơn
Bảy là, trên thị trường đang sống sót những ách tắc và xích míc lớn. Nói chung thị trường hàng hóa, dịch vụ ở Việt Nam mới trong bước đầu hình thành và trình độ còn thấp. Về cơ bản thị trường vẫn là manh mún, phân tán và nhỏ bé. Sức mua còn thấp. Hàng hóa bị ứ đọng khó tiêu thụ đang là bài toán khó so với Nhà nước, với doanh nghiệp. Tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém phẩm chất lưu thông tràn ngập trên thị trường đang là yếu tố báo động đỏ. Thị trường những vùng nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa chậm phát triển và không cung ứng được nhu yếu của nhân dân .
Thị phần xuất khẩu phát triển nhưng không không thay đổi, thiếu vững chắc, năng lực cạnh tranh đối đầu loại sản phẩm, cạnh tranh đối đầu của doanh nghiệp còn ở mức thấp. Sự tập trung chuyên sâu quá mức vào một vài thị trường nên khi có không ổn định ở đây thì lúng túng và khó khăn vất vả trong xuất khẩu. Tình trạng nhập siêu lớn và vận tốc ngày càng tăng cao. Tỷ trọng hàng tinh chế còn thấp và tăng chậm, hàng xuất khẩu ở dạng sơ chế còn chiếm tỷ trọng cao, nhiều hàng hóa xuất khẩu nòng cốt đa phần theo phương pháp gia công. Do đó giá xuất khẩu thấp và heieụ quả xuất khẩu thấp .
Sự chậm trễ và thiếu đồng nhất trong phát hành những chủ trương kinh tế đã làm trầm trọng thêm những khuyết tật của thị trường. Sự phối hợp điều tiết của Nhà nước và điều tiết của thị trường chưa thật linh động, nhạy bén đã gây ra những cơn sốt trên thị trường. Thị trường hàng hóa, dịch vụ ở nước ta vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố tự phát và không ổn định. Những yếu tố trên yên cầu phải có những giải pháp kinh khủng và đồng điệu để cho thị trường hàng hóa, dịch vụ phát triển không thay đổi, vững chắc. Sau đây là 1 số ít giải pháp đa phần để phát triển thị trường hàng hóa dịch vụ nước ta những năm tới
1. Đẩy mạnh phát triển sản xuất hàng hóa : Đây là giải pháp rất cơ bản để thôi thúc phát triển thị trường. Phải đẩy nhanh chuyển dời cơ cấu tổ chức sản xuất hàng hóa theo hướng tập trung chuyên sâu chuyên môn hóa cao vào những ngành có lợi thế so sánh. Nghiên cứu lựa chọn mẫu sản phẩm có lợi thế so sánh của vương quốc, của từng địa phương và từng ngành để thiết kế xây dựng kế hoạch phát triển. Bố trí nghiên cứu và điều tra những thông tin về thị trường đầu ra, năng lực cạnh tranh đối đầu. Tránh thực trạng làm trào lưu, tràn ngập như thời hạn qua .
2. Tập trung góp vốn đầu tư kiến trúc vật chất, pháp lý và tri thức khoa học công nghệ tiên tiến cho thương mại, dịch vụ. Đây là nền tảng để phát triển thị trường cả trong nước và quốc tế. Ưu tiên góp vốn đầu tư mạng lưới hệ thống giao thông vận tải vận tải đường bộ, thông tin liên lạc và thiết kế xây dựng chợ, TT thương mại. Bảo đảm hạ tầng tốt cho lưu thông hàng hóa thông suốt, thuận tiện và nhanh gọn. Chính điều này sẽ góp thêm phần chuyển biến cơ cấu tổ chức sản xuất hàng hóa theo hướng năng động, hiệu suất cao. Để phát triển kiến trúc phải có chủ trương hài hòa và hợp lý để lôi cuốn góp vốn đầu tư cả trong nước và ngoài nước .
3. Nâng cao chất lượng công tác làm việc thông tin, dự báo thị trường và những hoạt động giải trí thực thi thương mại. Cần xác lập rõ khoanh vùng phạm vi nghĩa vụ và trách nhiệm và phối hợp giữa Nhà nước với những doanh nghiệp, nhà kinh doanh trong công tác làm việc thị trường ( cả thị trường trong nước và thị trường quốc tế ). ở tầm vĩ mô Nhà nước cần góp vốn đầu tư nâng cao chất lượng dự báo thị trường và phát triển thương mại của Bộ Kế hoạch và góp vốn đầu tư, Bộ Thương mại và một số ít Bộ, địa phương trọng điểm. Đặc biệt là yếu tố dự báo dài hạn và hàng năm để giúp những doanh nghiệp khuynh hướng kinh doanh thương mại và cảnh bảo thị trường .
4. Hoàn chỉnh cơ sở pháp lý cho tự do hóa kinh doanh thương mại, tự do hóa thương mại. Triệt để tuân thủ nguyên tắc thương nhân được kinh doanh thương mại những thứ mà pháp luật được cho phép và lao lý không cấm. Thường xuyên thanh tra rà soát mạng lưới hệ thống pháp luật hiện hành để bảo vệ tính mạng lưới hệ thống tính pháp lý và thiên nhiên và môi trường thông thoáng cho những chủ thể kinh doanh thương mại. Đồng thời phải nghiêm trị những hành vi vi phạm luật thương mại nhất là buôn lậu, hàng rởm và hàng giả .
5. Tổ chức mạng lưới hệ thống kinh doanh thương mại hài hòa và hợp lý trên cơ sở đa thành phần kinh tế và tạo thiên nhiên và môi trường cạnh tranh đối đầu bình đẳng. Phối hợp ngặt nghèo giữa sản xuất với lưu thông. Chủ động điều tiết khối lượng cung cho tương thích với cầu thị trường. Hướng tới sản xuất và bán hàng theo nhu yếu thị trường .
6. Chủ động và đẩy nhanh quy trình hội nhập kinh tế, thương mại khu vực và quốc tế. Tiếp tục chủ trương đa phương hóa, đa dạng hóa trong quan hệ kinh tế quốc tế. Thực hiện khá đầy đủ những cam kết quốc té của Việt Nam. Tích cực đàm phán để ký kết những hiệp định thương mại đa phương và song phương với những nước và tổ chức triển khai kinh tế quốc tế. Tạo lập môi trường tự nhiên và điều kiện kèm theo để sớm gia nhập tổ chức triển khai thương mại quốc tế .7. Nâng cao hiệu lực và hiệu quả của hệ thống quản lý Nhà nước đối với thị trường và thương mại. Đẩy mạnh cải cách hành chính quốc gia. Coi trọng khâu đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài trong kinh doanh và quản lý thị trường, thương mại. Nâng hiệu lực và hiệu quả quản lý nhà nước đối với thương mại, dịch vụ.
8. Việt Nam là nước có vận tốc phát triển kinh tế cao trong những năm qua. Phát triển nhanh và vững chắc kinh tế xã hội là tiềm năng kế hoạch. Sự phát triển can đảm và mạnh mẽ và không thay đổi của thị trường hàng hóa, dịch vụ là yếu tố quan trọng để thực thi được tiềm năng nói trên
Công ty luật Minh Khuê (biên tập)
Source: https://suachuatulanh.edu.vn
Category : Vận Chuyển
