Nghệ thuật kiến trúc Trung Hoa – những điều cần biết

14/02/2023 admin

Nghệ thuật kiến trúc Trung Hoa – những điều cần biết

Tháng mười một 27,2016 02 : 49 Sáng

Bạn đang đọc: Nghệ thuật kiến trúc Trung Hoa – những điều cần biết

Kiến trúc Trung Hoa được xem là hình ảnh thu nhỏ cho cả một nền văn hóa, lịch sử Trung Quốc và nó cũng thể hiện được những nét đặc trưng, tiêu biểu của khu vực quốc gia. Nghệ thuật kiến trúc Trung Hoa chính là ví dụ nổi bật đại diện cho kiến trúc phương Đông cổ đại, quý vị có thể nhận ra được nét tinh xảo ngay từ các công trình xây dựng có từ thời tiền sử và cả đến ngày nay qua những nội dung mà kientrucvietas.com trình bày ngay sau đây.

Kiến trúc Trung Quốc tinh xảo trong từng chi tiết cụ thể ( Ảnh : P.A.B )

Nghệ thuật kiến trúc Trung Hoa thời sơ khai

Tình thế cuộc chiến tranh xâm lược, tranh giành chủ quyền lãnh thổ là nguyên do dẫn tới số lượng khu công trình kiến trúc trong nước còn sót lại khá ít trước thời vua Minh trị vì ( 1368 – 1644 ). Lý do khác đó là những khu công trình không đủ độ vững chãi do phần nhiều nguyên vật liệu làm từ gỗ. Tuy nhiên, hoàn toàn có thể thấy những chậu đồng, cửa hang, lăng mộ và những tấm đá phiến cổ xưa là vật chứng cho sự hưng thịnh của nghệ thuật kiến trúc dưới thời nhà Hán ( 202 trước Công nguyên đến 220 Công nguyên ) và Vạn Lý Trường Thành là khu công trình vững chãi còn sống sót đến ngày hôm nay. Sự ngày càng tăng những hoạt động giải trí thiên về khảo cổ học dần làm nền cho khối nghệ thuật kiến trúc Nước Trung Hoa kể từ năm 1949 cho đến nay. Ngôi làng từ thời kỳ đồ đá gần Banpo đã được phát hiện trong lần mày mò năm 1952 gần Tây An. Người ta dùng mùn để xây tường nhà với 2 hình dạng tròn và hình chữ nhật. Các khu công trình kiến thiết xây dựng đều được xây đắp theo hướng Nam nhằm mục đích tránh gió phía Bắc thổi về.

Vạn Lý Trường Thành – khu công trình hình tượng của Trung Quốc ( Ảnh : holidayphotoweebly )

Thành tố trong kiến trúc xây dựng

Từ thuở sơ khai của thời kỳ đồ đá thì đã hình thành nguyên tắc cơ bản trong nghệ thuật kiến trúc Trung Hoa. Người ta không xây tường ngăn nữa mà chừa khoảng không gian để nâng đỡ mái nhà. Tường nhà thành ra chỉ có mỗi chức năng che chắn bao quanh. Dù nóc nhà theo lối kiến trúc Trung Hoa đã phát triển vào thời nhà Thương (1523 đến 1027 trước Công nguyên) hoặc thời nhà Chu (1027-256 trước Công nguyên) nhưng đặc điểm kiến trúc vẫn chưa được tiết lộ cho đến khi đời nhà Hán kế vị. Dần sau này kiểu kiến trúc nóc nhà Trung Hoa trở nên khác biệt và mang nét đặc trưng riêng: thanh tao, nhã nhặn với phần mái nhô ra hay mái hiên lộn ngược lên trên.

Mái nhà nhô ra và cong lên tạo nét riêng, khó hòa lẫn vào bất kể lối kiến trúc nào ( Ảnh : Internet )

Kiến trúc mặt sàn tầng trệt

Đặc trưng kiến trúc mặt sàn tầng trệt có thời cơ tăng trưởng dưới triều đại nhà Hán và giữ nguyên thực trạng lối kiến trúc ấy xuyên suốt qua nhiều thế kỷ cũng như ứng dụng kiểu mặt sàn tầng trệt vào những hoàng cung, chùa chiền ở cả Trung Quốc và Nhật Bản. Được phủ bọc bởi tường chắn, khu công trình phức tạp được kiến thiết xây dựng quanh trục giữa và có cổng chào ở lối vào. Nằm phía sau đó là hiên chạy dọc chung và nhiều khu vực riêng tư kín kẽ. Mỗi đơn vị chức năng nhà được phong cách thiết kế thêm sân nhà cùng một khu vườn đi kèm. Dựa trên kiến trúc vườn thượng uyển, những khu vườn nhà ở sớm trở thành yếu tố đặc trưng riêng không liên quan gì đến nhau của hình thức nghệ thuật và lối kiến trúc phức tạp bao quanh. Khu thượng uyển được bày trí trong sơ đồ rõ ràng với khu nghỉ ngơi, phần hiên che dôi ra ngoài, ao nước.

Một vườn thượng uyển thường thấy ( ( Ảnh : P.A.B )

Đền Trung Hoa

Vào những thế kỷ đầu Công nguyên, sự gia nhập của Phật giáo vào Trung Hoa không để lại ảnh hưởng mạnh mẽ cho phong cách nghệ thuật kiến trúc Trung Hoa. Dù rằng số lượng công trình được xây dựng đáng kể nhưng đền chùa vẫn tiếp tục xây dựng theo phong cách truyền thống tự nhiên. Kiểu công trình Phật giáo đặc trưng được nhắc tới sau đây là chùa chiền, xuất nguồn từ đại bảo tháp Ấn Độ. Khá nhiều công trình chùa chiền xây từ thế kỷ VI vẫn còn tồn tại đến giờ. Dưới thời nhà Đường (618-906) chùa chiền có hình dạng đơn giản, cấu trúc hình vuông, sau đó được cải biến công phu, trau chuốt tỉ mỉ cả về hình dạng lẫn trang trí.

Ở thế kỷ XI, loại chùa chiền đặc trưng được dựng lên tại khu vực chủ quyền lãnh thổ nhà Liêu. Được xây với 3 tầng khác nhau gồm có phần chân, phần thân và phần đỉnh chóp, khu công trình nhà chùa được bao trùm bởi hình chóp. Bản thiết kế gồm tám cạnh, do tác động ảnh hưởng từ Phật giáo Mật tông mà sơ đồ ngoài hành tinh học là tám điểm chứ không là bốn. Và chùa Trắng ở Chengde là một trong những kiến trúc nhà Liêu nổi tiếng.

Tượng phật nổi tiếng ở Chengdu ( Ảnh : P.A.B )

Kiến trúc khởi sắc từ vương triều nhà Đường trở về sau

Nghệ thuật kiến trúc Trung Hoa vẫn lưu giữ những đặc điểm cơ bản đã phát triển từ thời nhà Hán trong xuyên suốt đời nhà Đường mặc dù đã xuất hiện các kĩ thuật tân thời và xu hướng trang hoàng bằng những vật dụng xa xỉ. Dù cho công trình xây dựng làm từ gỗ không tồn tại lâu nhưng trong ý niệm con người vẫn còn sự hiện hữu của chúng, đặc biệt là nhóm nghệ nhân dưới thời nhà Đường.

Những công trình ảnh hưởng bởi kiến trúc Trung Hoa hiện còn tồn tại ở Nhật đã cho thấy sự tiến triển của kĩ xảo trong việc xây dựng các tòa nhà Trung Quốc, điển hình là tu viện Horyuji vào thế kỉ VII và tu viện Toshodai-ji vào thế kỷ VIII. Còn lâu đài hoàng gia ở Namjing- thủ phủ của thời nhà Minh đến năm 1421 thì sót lại không nhiều những điểm kiến trúc nổi bật.

Tử Cấm Thành

Bắc Kinh trở thành thủ phủ của Trung Quốc sau năm 1421 và tập hợp những khu công trình kiến thiết xây dựng được nhắc tới như một thành tựu điển hình nổi bật với tên gọi Tử Cấm Thành. Bao quanh sân chính bên trong và những khoảnh sân nhỏ hơn là lối đi, hiên chạy, sân thượng và cửa ngõ trang trọng. Tường và đá hoa trắng đối lập với mái vòm tráng men, ngói điểm sắc tố còn những vật phẩm bằng gỗ được tô màu, sơn mài và mạ vàng nhằm mục đích tạo hiệu ứng giàu sang sang trọng và quý phái. Có tiếng trong quần thể tòa nhà là Đàn thờ Trời, cấu trúc hình tròn trụ ở trên bệ có ba phần được bao quanh bởi phần mái 3 tầng được phủ bởi lớp ngói sơn bóng loáng màu xanh da trời.

Tử Cấm Thành đồ sộ cả về quy mô lẫn kiến trúc ( Ảnh : P.A.B )

Phong cách hiện đại tân thời

Từ cuối thế kỷ XIX, người Hoa đã đưa phong thái kiến trúc phương Tây gia nhập vào Trung Quốc. Chịu sự quản chế của bộ luật Cộng sản, người Hoa mô phỏng khu công trình kiến trúc văn minh Xô viết. Xu hướng văn minh mang tính quy mô lớn, hữu dụng và chỉ có những cụ thể trên khung hành lang cửa số và cửa chính trong khu công trình kiến trúc mang nét truyền thống cuội nguồn.

Nghệ thuật kiến trúc Trung Hoa nổi danh khắp thế giới và hiện nó vẫn đang xuất hiện dày đặc trên các công trình không chỉ riêng ở trong mà còn ở ngoài nước. Những kiến thức mà kientrucvietas.com đã điểm qua ở trên hứa hẹn sẽ là cẩm nang kiến trúc danh cho những quý khách có niềm đam mê, ham thích với nghệ thuật kiến trúc quốc tế.

Theo Encyclopedia

Alternate Text Gọi ngay