Bảo hiểm xã hội – Cập nhật những thông tin mới nhất năm 2022

Cùng với sự biến hóa về kinh tế tài chính xã hội, chất lượng đời sống đang dần được cải tổ và nâng cao rõ ràng, trong đó bảo hiểm xã hội đóng vai trò quan trọng trong những chủ trương phúc lợi ở nước ta. Tới đây, bảo hiểm xã hội năm 2022 sẽ có những thay đổi mới trong chủ trương mà người lao động và người sử dụng lao động cần nắm rõ để bảo vệ quyền lợi cho mình và doanh nghiệp .

Bảo hiểm xã hội năm 2022, nhiều thay đổi trong chính sách hưu trí và tử tuất.

Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc có cái nhìn rõ nét về Bảo hiểm xã hội năm 2022 và những điểm đổi khác đáng quan tâm so với năm 2021 .

1. Tổng quan về bảo hiểm xã hội

Căn cứ theo Khoản 1, Điều 3, Luật Bảo hiểm xã hội 2014 nêu rõ khái niệm về bảo hiểm xã hội (BHXH)  như sau:

“ Bảo hiểm xã hội là sự bảo vệ thay thế sửa chữa hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn đáng tiếc lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội. ”

Người lao động (NLĐ) tham gia BHXH dưới hai hình thức bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện. Theo đó:

Bảo hiểm xã hội bắt buộc: là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia.

Bảo hiểm xã hội tự nguyện: là loại hình BHXH do Nhà nước tổ chức mà người tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.

Năm 2022, bảo hiểm xã hội càng bộc lộ rõ vai trò của mình là một trong những ngành chiếm vị trí quan trọng trong mạng lưới hệ thống phúc lợi xã hội, giúp không thay đổi và thiết kế xây dựng mạng lưới hệ thống vững chãi, đồng thời góp thêm phần quan trọng vào việc thiết kế xây dựng, tăng trưởng kinh tế tài chính xã hội .

2. Các chế độ của bảo hiểm xã hội năm 2022

Năm 2022, những chính sách BHXH cho người lao động tham gia BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện được giữ nguyên so với năm 2021. Trong đó BHXH bắt buộc gồm có những chính sách ốm đau ; thai sản ; tai nạn thương tâm lao động, bệnh nghề nghiệp ; hưu trí ; tử tuất và BHXH tự nguyện gồm có những chính sách hưu trí và tử tuất .

2.1 Chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc

BHXH bắt buộc gồm 5 chính sách, những chính sách này được quy định ngặt nghèo theo Luật Bảo hiểm xã hội và những văn bản pháp lý tương quan khác .

( 1 ) Chế độ ốm đau

Chế độ ốm đau được vận dụng cho NLĐ bị ốm đau, tai nạn thương tâm mà không phải là tai nạn đáng tiếc lao động phải nghỉ việc và có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền theo quy định của Bộ Y tế. Ngoài ra còn vận dụng cho NLĐ phải nghỉ việc để chăm nom con dưới 07 tuổi bị ốm đau và có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền .
Căn cứ vào từng trường hợp đơn cử NLĐ sẽ được xét hưởng chính sách ốm đau khác nhau. Tuy nhiên, NLĐ được nghỉ hưởng chính sách ốm đau tối đa là 180 ngày tính cả ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần. Mức hưởng chính sách ốm đau được tính theo tháng và bằng từ 50 % – 100 % mức tiền lương đóng bảo BHXH của tháng liền kề trước khi nghỉ việc .

( 2 ) Chế độ thai sản

Chế độ thai sản được vận dụng cho cả lao động nam và lao động nữ khi mang thai, sinh con, triển khai những giải pháp tránh thai, triệt sản hoặc nhận con nuôi theo quy định của pháp lý. Căn cứ vào thời hạn tham gia BHXH và từng trường hợp nghỉ, NLĐ sẽ được xét hưởng chính sách thai sản khác nhau .

Người lao động được hưởng chính sách thai sản khi khám thai và sinh con .

• Lao động nữ sinh con được nghỉ việc hưởng chính sách thai sản trước và sau khi sinh con là 06 tháng. Trường hợp lao động nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 01 tháng. Thời gian nghỉ hưởng chính sách thai sản trước khi sinh tối đa không quá 02 tháng .
• Lao động nam đang đóng BHXH khi vợ sinh con được nghỉ việc hưởng chính sách thai sản từ 5 – 14 ngày thao tác và thời hạn nghỉ việc được tính trong khoảng chừng thời hạn 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con .

>>> Những điểm mới bổ sung trong chế độ thai sản từ ngày 1/9/2021 Xem thêm

( 3 ) Chế độ tai nạn đáng tiếc lao động, bệnh nghề nghiệp

Để được hưởng chính sách tai nạn thương tâm lao động, bệnh nghề nghiệp ( TNLĐ-BNN ) NLĐ bị tai nạn thương tâm thuộc một trong những trường hợp sau đây :

• Tại nơi thao tác và trong giờ thao tác ;
• Ngoài nơi thao tác hoặc ngoài giờ thao tác khi thực thi việc làm theo nhu yếu của người sử dụng lao động ;
• Trên tuyến đường đi và về từ nơi ở đến nơi thao tác trong khoảng chừng thời hạn và tuyến đường hài hòa và hợp lý .

Hoặc vận dụng cho NLĐ bị suy giảm năng lực lao động từ 5 % trở lên do bị tai nạn đáng tiếc thuộc những trường hợp nêu trên .
NLĐ bị suy giảm năng lực lao động từ 5 % đến 30 % thì được hưởng trợ cấp một lần. Mức trợ cấp một lần được tính như sau : Suy giảm 5 % năng lực lao động thì được hưởng 05 lần mức lương cơ sở, sau đó cứ suy giảm thêm 1 % thì được hưởng thêm 0,5 lần mức lương cơ sở ;
Người lao động bị suy giảm năng lực lao động từ 31 % trở lên thì được hưởng trợ cấp hằng tháng. Mức trợ cấp hằng tháng được tính bằng 30 % mức lương cơ sở, sau đó cứ suy giảm thêm 1 % thì được hưởng thêm 2 % mức lương cơ sở .
( Lưu ý năm 2022 mức lương cơ sở hoàn toàn có thể bị xóa bỏ, mức hưởng chính sách TNLĐ-BNN sẽ có hướng dẫn đơn cử sau )

( 4 ) Chế độ hưu trí

Chế độ hưu trí được vận dụng cho NLĐ khi có đủ điều kiện kèm theo về thời hạn tham gia BHXH và đủ điều kiện kèm theo về tuổi nghỉ hưu. Trong điều kiện kèm theo lao động thông thường để được hưởng chính sách hưu trí NLĐ cần tham gia BHXH đủ 20 năm và đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại Bộ luật lao động 2019. Các trường hợp đặc biệt quan trọng hoàn toàn có thể được nghỉ hưu trước tuổi hoặc lớn hơn tuổi nghỉ hưu nhưng không quá 05 tuổi .
Mức lương hưu được tính theo công thức sau :

Mức lương hưu = Tỷ lệ hưởng/ tháng X Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH

Tỷ lệ hưởng lương hưu tối đa hàng tháng là 75 % mức trung bình tiền lương tháng đóng BHXH quy định tại Điều 62 của Luật Bảo hiểm xã hội. Trong trường hợp NLĐ có thời hạn đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ suất hưởng lương hưu 75 % thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần .

( 5 ) Chế độ tử tuất

Chế độ tử tuất được vận dụng trong trường hợp NLĐ chết. Chế độ tử tuất gồm có trợ cấp mai táng và trợ cấp tuất .

• Trợ cấp mai táng : Người lo hậu sự cho NLĐ sẽ được hưởng trợ cấp mai táng, mức trợ cấp mai táng hiện được tính bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà NLĐ chết .
• Trợ cấp hàng tháng cho thân nhân NLĐ : Tùy từng trường hợp mức trợ cấp hàng tháng cho thân nhân NLĐ chết sẽ được tính bằng 50 % – 70 % mức lương cơ sở .

>>> Cập nhật mức lương cơ sở năm 2022 mới nhất Xem chi tiết

2.2 Chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện

Chế độ hưu trí và chính sách tử tuất được vận dụng so với NLĐ tham gia BHXH tự nguyện. Mức hưởng chính sách hưu trí và tử tuất được vận dụng tựa như như đối NLĐ tham gia BHXH bắt buộc .

Tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện người lao động được hưởng chính sách hưu trí và tử tuất .
Căn cứ theo Khoản 2, Điều 87 của Luật Bảo hiểm xã hội năm năm trước quy định mức đóng BHXH tự nguyện bằng 22 % mức thu nhập do NLĐ lựa chọn nhưng thấp nhất bằng mức chuẩn nghèo khu vực nông thôn theo từng quy trình tiến độ .

2.3 Bảo hiểm xã hội 1 lần

Năm 2022, NLĐ đủ điều kiện kèm theo khi có nhu yếu sẽ được hưởng BHXH một lần vận dụng cả cho người NLĐ tham gia BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện. Cụ thể như sau :
Mức hưởng BHXH một lần = ( 1,5 x mức trung bình thu nhập / lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm năm trước ) + ( 2 x mức trung bình thu nhập / lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm năm trước trở đi ) .
Lưu ý : Trường hợp thời hạn đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức trung bình thu nhập / lương tháng đóng BHXH .

3. Bảo hiểm xã hội năm 2022 – Những thay đổi đáng chú ý

Bảo hiểm xã hội năm 2022, dự kiến sẽ có nhiều chủ trương được thực thi và có sự biến hóa đáng kể so với những chủ trương bảo hiểm xã hội năm 2021. Cụ thể, dưới đây là những thay đáng quan tâm mà người lao động và người sử dụng lao động cần chú ý quan tâm .

3.1 Người lao động quốc tế thao tác tại Nước Ta được hưởng chính sách hưu trí và tử tuất

Căn cứ theo Khoản 2, Điều 17, Nghị định 143 / 2018 / NĐ-CP ngày 15/10/2021 và địa thế căn cứ theo Điều 9, Điều 10 Nghị định này thì NLĐ là công dân quốc tế thao tác tại Nước Ta từ ngày 1/1/2022 sẽ có thêm chính sách hưu trí và chính sách tử tuất như so với NLĐ Nước Ta .
Trước đó, năm 2021 NLĐ quốc tế có tham gia BHXH, tuy nhiên chỉ đóng vào những quỹ ốm đau, thai sản và quỹ tai nạn thương tâm lao động, bệnh nghề nghiệp chứ chưa đóng tiền vào quỹ hưu trí và tử tuất. Năm 2022, sẽ lưu lại một bước thay đổi mới giúp NLĐ quốc tế có quyền lợi và nghĩa vụ giống như NLĐ Nước Ta .

3.2 Người lao động quốc tế được hưởng chính sách bảo hiểm xã hội một lần

Cùng với việc được hưởng chính sách hưu trí và tử tuất thì NLĐ quốc tế sẽ đồng thời được lấy BHXH một lần khi có nhu yếu theo quy định tại Khoản 6, Điều 9, Nghị định 143 / 2018 / NĐ-CP. Cụ thể, NLĐ quốc tế được nhận BHXH một lần khi thuộc những trường hợp sau :

• Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH .
• Đang mắc bệnh nguy hại đến tính mạng con người như : Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế .
• Đủ điều kiện kèm theo hưởng lương hưu nhưng không liên tục cư trú tại Nước Ta .
• Bị chấm hết hợp đồng lao động hoặc giấy phép lao động, chứng từ hành nghề, giấy phép hành nghề hết hiệu lực thực thi hiện hành mà không được gia hạn .

Có thể thấy, điều kiện kèm theo nhận BHXH một lần của NLĐ quốc tế thuận tiện hơn so với NLĐ Nước Ta. Các chủ trương BHXH năm 2022 sẽ tạo điều kiện kèm theo thuận tiện nhất cho NLĐ quốc tế, bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ tối đa cho NLĐ quốc tế khi tham gia BHXH tại Nước Ta .

3.3 Tăng tuổi nghỉ hưu của người lao động so với năm 2021

Thực hiện quy định tại Điều 169, Bộ luật Lao động năm 2019 về độ tuổi nghỉ hưu của NLĐ thao tác trong điều kiện kèm theo thông thường thì kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của NLĐ trong điều kiện kèm theo lao động thông thường là đủ 60 tuổi 03 tháng so với lao động nam và đủ 55 tuổi 04 tháng so với lao động nữ ; sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 03 tháng so với lao động nam và 04 tháng so với lao động nữ .
Theo quy định trên, năm 2022, tuổi nghỉ hưu của NLĐ thao tác trong điều kiện kèm theo thông thường sẽ có sự biến hóa như sau :

• Lao động nam : Từ đủ 60 tuổi 06 tháng ( Tăng 03 tháng so với năm 2021 ) .
• Lao động nữ : Từ đủ 55 tuổi 08 tháng ( Tăng 04 tháng so với năm 2021 ) .

Như vậy, năm 2022 độ tuổi nghỉ hưu của NLĐ sẽ cao hơn độ tuổi nghỉ hưu năm 2021. Theo đó NLĐ và người sử dụng lao động cần quan tâm để dữ thế chủ động sắp xếp việc làm khi sắp đến tuổi nghỉ hưu .

Xem thêm >> Chế độ hưu trí năm 2022 – Thay đổi về tuổi nghỉ hưu và cách tính lương hưu

3.4 Thay đổi cách tính lương hưu của lao động nam

Một điểm mà lao động nam đến tuổi nghỉ hưu cần đặc biệt quan trọng quan tâm đó là biến hóa trong cách tính mức hưởng lương hưu. Cách tính mức lương hưu được biến hóa như sau :

Mức lương hưu hàng tháng = Tỷ lệ lương x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH

Theo quy định tại Điều 56 và Điều 74 Luật Bảo hiểm xã hội năm năm trước thì cách tính tỷ suất hưởng lương hưu năm 2021 và năm 2022 có sự biến hóa so với lao động nam như sau :

• Năm 2021, chỉ cần đóng 19 năm BHXH thì tỷ suất hưởng lương hưu là 45 %, sau đó cứ thêm mỗi năm tính thêm 2 %, mức hưởng tối đa là 75 % .
• Năm 2022, phải đóng đủ 20 năm BHXH thì tỷ suất hưởng lương hưu mới là 45 %, sau đó cứ thêm mỗi năm tính thêm 2 %, mức hưởng tối đa là 75 % .

Năm 2022, biến hóa cách tính tỷ suất lương hưu cho lao động nam .
Như vậy, với cùng mức đóng BHXH là 20 năm thì lao động nam nghỉ hưu năm 2021 được tính tỷ suất hưởng lương hưu là 47 %, trong khi nghỉ hưu năm 2022 chỉ được tính hưởng 45 % .
Trường hợp so với lao động nữ cách tính tỷ suất hưởng lương hưu năm 2022 không đổi so với năm 2021. Cụ thể lao động nữ đóng đủ 15 năm BHXH sẽ được tính 45 %. Sau đó cứ thêm mỗi năm tính thêm 2 % và tỷ suất hưởng tối đa là 75 % .

3.5 Điều chỉnh mức đóng BHXH của doanh nghiệp và người lao động

Bảo hiểm xã hội năm 2022 có nhiều sự biến hóa trong mức đóng BHXH của doanh nghiệp và người lao động ứng với từng quy trình tiến độ. Căn cứ theo quy định Quyết định 595 / QĐ-BHXH năm 2017, Nghị định số 58/2020 / NĐ-CP, Nghị định 143 / 2018 / NĐ-CP, Nghị quyết 68 / NQ-CP, Nghị quyết 116 / NQ-CP mức đóng quỹ BHXH của người lao động và người sử dụng lao động năm 2022 sẽ có sự biến hóa như sau :
( 1 ) Đối với NLĐ Nước Ta và doanh nghiệp sử dụng lao động Nước Ta

( 2 ) Đối với NLĐ quốc tế và doanh nghiệp sử dụng lao động quốc tế :

Như vậy, theo số liệu bảng trên NLĐ và người sử dụng lao động hoàn toàn có thể thấy rõ mức đóng BHXH, BHYT, BHTN ứng với từng quá trình năm 2022. Trong trường hợp doanh nghiệp chịu tác động ảnh hưởng của Covid-19 và phân phối đủ điều kiện kèm theo sẽ được giảm tiền đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất nếu làm hồ sơ nhu yếu .

3.6 Từ 2022, có thể bãi bỏ lương cơ sở và gây ảnh hưởng đến các khoản trợ cấp BHXH

Nghị quyết 27 / NQ-TW phát hành ngày 21/5/2018 đề cập đến chủ trương tiền lương so với cán bộ, công chức, viên chức, nghị quyết. Nghị quyết nêu rõ :
“ Từ năm 2021, vận dụng chính sách tiền lương mới thống nhất so với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang trong hàng loạt mạng lưới hệ thống chính trị. ”
Căn cứ theo quy định trên thì năm 2021 là năm tất cả chúng ta đã phải vận dụng chính sách tiền lương mới, tuy nhiên do tác động ảnh hưởng của dịch bệnh mà việc kiểm soát và điều chỉnh này được lùi lại đến năm 2022. Nếu trong trường hợp năm 2022 vận dụng chính sách tiền lương mới cũng đồng nghĩa tương quan với việc lương cơ sở hoàn toàn có thể sẽ bị bãi bỏ từ năm 2022 và gây ảnh hưởng tác động đến hàng loạt những khoản trợ cấp BHXH.
Các khoản trợ cấp BHXH bị tác động ảnh hưởng khi bãi bỏ lương cơ sở như :
( 1 ) Trợ cấp 1 lần khi sinh con hoặc nhận con nuôi
( 2 ) Trợ cấp dưỡng sức, hồi sinh sau sinh
( 3 ) Trợ cấp dưỡng sức, phục sinh sức khỏe thể chất sau ốm đau
( 4 ) Trợ cấp khi bị suy giảm năng lực lao động
( 5 ) Trợ cấp dưỡng sức, hồi sinh sức khỏe thể chất sau khi điều trị thương tật, bệnh tật
( 6 ) Trợ cấp ship hàng
( 7 ) Mức trợ cấp lương hưu tối thiểu hàng tháng
( 8 ) Trợ cấp 1 lần khi chết do tai nạn đáng tiếc lao động, bệnh nghề nghiệp
( 9 ) Trợ cấp mai táng
( 10 ) Trợ cấp tuất hàng tháng .
Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa có văn bản chính thức nào quy định về việc bãi bỏ mức lương cơ sở, rất hoàn toàn có thể kế hoạch này sẽ được vận dụng vào tháng 7/2022. NLĐ và người sử dụng lao động cần chờ hướng dẫn đơn cử từ Chính Phủ và Bộ lao động thương bệnh binh và xã hội .

Xem thêm >> Năm 2022 mức hưởng nhiều khoản trợ cấp BHXH có thể thay đổi TẠI ĐÂY

3.7 Thay đổi mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện tối thiểu 

Năm 2021, liên tục thực thi chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều quá trình năm nay – 2020 theo Quyết định số 59/2015 / QĐ-TTg ngày 19/11/2015, do đó mức đóng BHXH tự nguyện thấp nhất năm 2021 bằng chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn và bằng 700.000 đồng / người / tháng. Tuy nhiên, mở màn từ ngày 01/01/2022, mức chuẩn nghèo so với khu vực nông thôn quá trình 2021 – 2025 quy định tại Nghị định số 07/2021 / NĐ-CP ngày 27/01/2021 của nhà nước là 1.500.000 đồng .
Theo đó, mức đóng BHXH tự nguyện thấp nhất là 330.000 đồng / 1 tháng và số tiền tương hỗ của Nhà nước so với người tham gia cũng sẽ tăng lên. Cụ thể :

• Đối với NLĐ thuộc hộ nghèo: Số tiền hỗ trợ sẽ tăng từ 46.200 đồng lên 99.000 đồng/1 tháng.

  Xem thêm: Royal Helmet – Mũ Bảo Hiểm & Nón Bảo Hiểm Chính Hãng | Mũ Nón Bảo Hiểm Chính Hãng

• Đối với NLĐ thuộc hộ cận nghèo : Số tiền tương hỗ sẽ tăng từ 38.500 đồng lên 82.500 đồng / 1 tháng
• Đối với NLĐ thuộc đối tượng người tiêu dùng khác : Số tiền tương hỗ sẽ tăng từ 15.400 đồng lên 33.000 đồng / 1 tháng .

Trên đây là thông tin về Bảo hiểm xã hội năm 2022 và tổng hợp những điều người lao động và người sử dụng lao động cần biết khi sắp bước sang năm 2022, hy vọng sẽ mang đến cho bạn đọc nhiều thông tin hữu ích. Bảo hiểm xã hội điện tử eBH sẽ liên tục cập nhật thông tin liên quan đến các chính sách BHXH tại website: https://suachuatulanh.edu.vn nhằm đáp ứng nhu cầu thông tin nhanh chính xác.

Source: https://suachuatulanh.edu.vn
Category : Bảo Hiểm