CHĂM SÓC SỨC KHỎE TÂM THẦN TẠI CỘNG ĐỒNG – Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Lào Cai
1. Sức khỏe tâm thần là gì?
Sức khỏe tâm thần là trạng thái không chỉ không có rối loạn hay dị tật mà còn là một trạng thái tâm thần trọn vẹn tự do, cần phải có chất lượng nuôi sống tốt, có được sự cân đối và hòa hợp giữa cá thể, người xung quanh và môi trường tự nhiên .
- Thế nào là bệnh tâm thần?
Bệnh tâm thần là những bệnh do hoạt động giải trí của bộ não bị rối loạn gây nên những đổi khác không bình thường về lời nói, ý tưởng sáng tạo, hành vi, tác phong, tình cảm, …
Theo Tổ chức y tế thế giới (WHO): các rối loạn tâm thần (RLTT) rất thường gặp trong mạng lưới chăm sóc sức khỏe ban đầu (CSSKBĐ). Các rối loạn này không dễ tự khỏi hay tự hạn chế lại nếu không được điều trị. Nhiều RLTT như trầm cảm, rối loạn cảm xúc lưỡng cực, rối loạn hoảng sợ… có thể điều trị một cách có hiệu quả hơn so với điều trị các bệnh tăng huyết áp hay bệnh mạch vành.
Phát hiện kịp thời và có can thiệp ngay từ đầu giúp ngăn ngừa không chỉ sự tiến triển bệnh trên người bệnh mà còn tác động ảnh hưởng tốt đến sự tăng trưởng của hội đồng .
- Những nguyên nhân nào gây nên bệnh tâm thần?
3.1. Nguyên nhân thực tổn: do tổn thương não hoặc ngoài não gây ảnh hưởng đến hoạt động của não.
– Chấn thương não
– Nhiễm trùng thần kinh : viêm não, giang mai thần kinh, …
– Nhiễm độc thần kinh : do rượu, ma túy, nhiễm độc hóa chất, …
– Các bệnh mạch máu, những tổn thương não khác : u não, teo não, tai biến mạch máu não, …
– Do những bệnh khung hình ảnh hưởng tác động đến hoạt động giải trí của bộ não : những bệnh nội khoa, bệnh nội tiết, bệnh chuyển hóa, …3.2. Nguyên nhân tâm lý:
– Do căng thảng tâm ý dẫn đến bệnh tâm căn, rối loạn dạng khung hình, ..
– Bệnh loạn thần phản ứng : rối loạn stress sau sang chấn, rối loạn thích ứng, ..
– Rối loạn hành vi thanh thiếu niên do giáo dục không tốt, môi trường tự nhiên giáo dục không thuận tiện, …
– Rối loạn ám ảnh, lo âu, …3.3. Do cấu tạo bất thường của cơ thể
– Các dị tật bẩm sinh .
– Thiếu sót về hình thành nhân cách .3.4. Các nguyên nhân chưa rõ ràng: Do có sự kết hợp phức tạp của nhiều nguyên nhân khác nhau (di truyền, chuyển hóa, miễn dịch,…) nên khó xác định nguyên nhân chủ yếu. Các RLTT nội sinh thường gặp
– Bệnh tâm thần phân liệt .
– Rối loạn xúc cảm .
– Động kinh nguyên phát .
- Ý nghĩa của việc phát hiện sớm một số bệnh tâm thần.
Phát hiện sớm bệnh tâm thần góp phần trên 50 % đến tác dụng điều trị của người thầy thuốc. Phát hiện sớm giúp cho việc điều trị nhẹ nhàng hơn và hiệu suất cao nhanh hơn, đồng thời giảm năng lực người bệnh đi đến mạn tính và tàn phế .
Phát hiện sớm và dự trữ những rối loạn tâm ý – tâm thần có ý nghĩa :
– Hạn chế rủi ro tiềm ẩn suy giảm nhận thức và tiếp xúc xã hội .
– Kiểm soát thực trạng lạm dụng chất ( rượu, ma túy … ) .
– Làm giảm tai hại của những Stress cấp .
– Giảm lạm dụng những thuốc hướng thần .
Phát hiện sớm bệnh tâm thần còn có ý nghĩa về mặt kinh tế tài chính : Làm giảm ngày điều trị, sớm đưa người bệnh về hội đồng, xã hội. Giảm ngân sách trong quy trình điều trị gồm có cả ngân sách của cá thể, mái ấm gia đình người bệnh và xã hội. Vấn đề này ngoài việc làm giảm tỷ suất người bệnh tâm thần đi đến mạn tính và tàn phế, làm giảm tỷ suất gây rối trật tự xã hội, nó còn làm giảm tỷ suất tử trận nói chung .
- Các biểu hiện sớm của bệnh tâm thần
5.1. Bệnh Tâm thần phân liệt
– Cảm thấy đuối sức trước đời sống .
– Khả năng học tập, làm việc dần dần giảm sút, đầu óc mù mờ khó suy nghĩ.
– Tình cảm trở nên lạnh nhạt và thiếu chăm sóc với người thân trong gia đình, 1 số ít người bệnh ngại tiếp xúc chỗ đông người, không muốn tiếp xúc với bạn hữu và người xung quanh .
– Giảm dần những thú vị trước đây, khó thích ứng với thiên nhiên và môi trường xung quanh .
– Một số người bệnh biểu hiện trạng thái giống suy nhược thần kinh : Đau đầu, mất ngủ, stress, khó tiếp thu cái mới, bồn chồn lo âu vô cớ, dễ bùng nổ …
– Có những tâm lý viển vông, hành vi kỳ lạ không tương thích với trong thực tiễn hoặc say xưa đọc những loại sách triết học hoặc hoài nghi mọi người theo dõi làm hại mình …5.2. Bệnh Trầm cảm.
– Cảm thấy lo ngại, không an tâm vô cớ .
– Nét mặt buồn bã, ít chăm sóc đến người thân trong gia đình .
– Ăn uống cảm thấy nhạt nhẽo, không ngon miệng .
– Giấc ngủ không sâu, độ dài giấc ngủ giảm dần .
– Cảm thấy đuối sức trước đời sống, chần chừ và giảm tự tin .
– Cảm giác stress, giảm sự tập trung chuyên sâu quan tâm vào việc làm dẫn tới hiệu xuất học tập, công tác làm việc, lao động giảm dần .
– Ngại tiếp xúc chỗ đông người, sợ tiếng ồn, những hoạt động giải trí thường ngày giảm dần .5.3. Nguyên nhân bệnh tái phát?
– Dùng thuốc không đều: Phần lớn người bệnh nghĩ rằng mình không mắc bệnh nên không đi khám, không uống thuốc, bỏ dở thuốc…Một số trường hợp do tác dụng phụ của thuốc làm người bệnh khó chịu nên họ bỏ thuốc.
– Những Stress tâm lý: Thái độ giễu cợt, hắt hủi, ngược đãi, bỏ rơi, hành hạ người bệnh, phân biệt đối xử trong phân công công việc, mất mát về tình cảm, danh dự, cái chết của người thân… các yếu tố trên sẽ thúc đẩy người bệnh khởi phát, khiến bệnh nặng hơn, hay tái phát.
- Nhiệm vụ của cán bộ y tế cơ sở.
6.1. Y tế quận, huyện.
Mỗi Q., huyện cần có tối thiểu 1 thầy thuốc và 1 điều dưỡng chuyên trách làm công tác làm việc quản trị, điều trị bệnh nhân tâm thần trên địa phận. Nhiệm vụ đơn cử :
– Khám, lập hồ sơ bệnh án và chỉ định thuốc ngoại trú cho những người bệnh tâm thần .
– Khám định kỳ hàng tháng và kê đơn cấp thuốc theo lao lý
– Xử trí kịp thời những người bệnh tái phát, người bệnh mới phát hiện trên địa phận mình đảm nhiệm .6.2. Y tế xã, phường.
– Mỗi trạm y tế có một cán bộ chuyên trách về sức khỏe tâm thần .
– Trạm trưởng trạm y tế chỉ huy việc quản trị hồ sơ bệnh án của người bệnh tâm thần trong địa phận. Hàng tháng khám bệnh và cấp phép thuốc cho người bệnh theo chỉ định của thầy thuốc chuyên khoa tuyến Q., huyện. / .
Nguồn sưu tầm, Bệnh viện tâm thần TP.HN
Người sưu tầm : Vũ Hải Bình, khoa TT, BVĐK tỉnhChia sẻ ngay
Xem thêm: Dịch vụ công trực tuyến
Source: https://suachuatulanh.edu.vn
Category : Dịch Vụ Khác
