Dùng thuốc khi côn trùng cắn, đốt gây viêm da

29/11/2022 admin
Nước Ta là nước nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới gió mùa gió mùa. Điều kiện khí hậu này rất thuận tiện cho những loại côn trùng thường sinh sôi nảy nở rất nhanh, trong đó có 1 số ít loài thường hay cắn, đốt người gây ra những bệnh viêm da do côn trùng cắn .
Các loài côn trùng hay cắn gây bệnh ở da là : bọ chét, kiến, ghẻ, ve, muỗi, ong … Bệnh thường có bộc lộ sưng nề, ngứa tại chỗ bị cắn, đốt, làm người bệnh không dễ chịu thậm chí còn mất ngủ, ảnh hưởng tác động đến sức khỏe thể chất chung và tâm ý bệnh nhân. Nhiều trường hợp côn trùng có nọc độc như ong, bọ cạp khi cắn, đốt hoàn toàn có thể gây phản ứng dị ứng tức thời như sốc phản vệ, hoàn toàn có thể nguy hại tới tính mạng con người bệnh nhân .

 Tùy thuộc nguyên nhân do loài côn trùng nào mà
có biểu hiện triệu chứng ngoài da khác nhau. Thông thường các biểu hiện hay gặp
là: các ban đỏ, sẩn đỏ tại vị trí bị cắn, đốt. Tại trung tâm tổn thương có thể
thấy bị hoại tử, đóng vảy hoặc có vết cắn, đốt. Vùng da và mô xung quanh thường
tấy đỏ, sưng nề. Vị trí thường là ở tay, chân, vùng da hở. Người bệnh thấy
ngứa, đau rát hoặc nhức buốt tùy thuộc loài côn trùng, số lượng và diện tích
tổn thương da. Trường hợp nặng, sốc phản vệ cần điều trị cấp cứu tích cực theo
đúng phác đồ điều trị sốc phản vệ. Trường hợp nhẹ hơn điều trị bằng các loại
thuốc uống và bôi tại chỗ dưới đây:

Thuốc bôi tại chỗ
Các loại dung dịch làm mát da, dịu da như hồ nước. Thuốc này được pha chế theo công thức đơn thuần, thành phần hầu hết là oxyd kẽm và bột tal, glycerin. Thuốc được dùng để bôi hoặc đắp lên những vùng tổn thương da bị sưng nề, tấy đỏ có công dụng làm mát da, dịu da, giảm ngứa. Dung dịch jarish với thành phần hầu hết là acid boric, glycerin và nước dùng để đắp lên những vùng da chảy dịch, trợt loét, giúp làm sạch và làm khô tổn thương. Không sử dụng những loại thuốc bôi này trên những tổn thương khô, dày sừng, liken hóa .
Dung dịch màu sát khuẩn như milian, castellani, xanh methylen, thuốc tím pha loãng … dùng cho những tổn thương bị viêm, nhiễm khuẩn. Các vết cắn, đốt của côn trùng thường khỏi nhanh nhưng nếu bị bội nhiễm, nhiễm khuẩn hoàn toàn có thể sẽ sưng nề, tấy đỏ nhiều và hóa mủ. Bệnh nhân đau nhức, body toàn thân hoàn toàn có thể sốt, nổi hạch vùng lân cận kèm đau. Tại những vết nhiễm trùng và hóa mủ cần bôi những loại dung dịch màu sát khuẩn nêu trên vừa có công dụng diệt khuẩn lại vừa có công dụng làm khô tổn thương .
Kem chống ngứa như promethazin, moz-bite, eurax … thường được dùng cho những vết ngứa do kiến, bọ chét, muỗi cắn, những tổn thương ngứa trong bệnh ghẻ. Thuốc có tính năng làm giảm ngứa, hạn chế phản ứng cào gãi nên giảm viêm nhiễm, giảm lan rộng tổn thương. Các thuốc này bôi ngày 2-3 lần .

Kem, mỡ có corticoid như
hydrocortisone, triamcinolon… có tác dụng chống viêm, chỉ định cho các tổn
thương bị phù nề, viêm tấy nhiều, bôi ngày 1-2 lần. Tuy nhiên, thuốc dạng này
không được sử dụng kéo dài, thường chỉ dùng trong thời gian dưới 2 tuần. Không
dùng thuốc chứa corticoid loại mạnh để bôi lên các vùng da mỏng, vùng nếp gấp,
vùng mặt và không được băng kín.

Xem thêm: CHOI GAME DON DEP NHA CUA 1 DANH CHO BAN GAI

Kem, mỡ kháng sinh tích hợp corticoid : thường được dùng cho những tổn thương viêm, nhiễm trùng, khi tổn thương khô. Không bôi thuốc dạng này khi tổn thương còn đang chảy dịch. Bôi thuốc ngày 2 lần .
Thuốc uống
Kháng histamin : Có thể sử dụng thuốc kháng histamin thế hệ 1 như chlopheniramin, promethazin, hydroxyzin … hoặc thế hệ 2 như loratidin, cetirizin, fexofenadin … hoặc phối hợp cả hai nếu ngứa nhiều. Sử dụng thế hệ 1 cần chú ý quan tâm công dụng phụ gây buồn ngủ của thuốc. Vì vậy không dùng nhóm này cho người lái tàu xe và quản lý và vận hành máy. Trường hợp phản ứng dị ứng nặng hoàn toàn có thể tích hợp thêm thuốc kháng H2 như cimetidin. Tuy nhiên, cần quan tâm khi dùng thuốc này vì cimetidin hoàn toàn có thể tương tác với nhiều loại thuốc chuyển hóa qua gan có gắn với men cytochrom P450 ví dụ như : nifedipin, propranolon, procainamid, metformin, warfarin, quinidin …

Trường hợp nặng cần phải sử
dụng corticoid toàn thân. Dùng methylprednisolon đường uống hoặc đường tiêm.
Tuy nhiên, nhóm thuốc này dùng phải thận trọng vì thuốc có nhiều tác dụng phụ
nếu dùng không đúng hoặc dùng kéo dài. Tác dụng phụ cấp tính tức thời khi dùng
liều cao có thể gây suy tuyến thượng thận. Dùng kéo dài làm tăng huyết áp, nguy
cơ tiểu đường, loãng xương, đau dạ dày… vì vậy người bệnh không được tự ý dùng
nhóm thuốc này.

Để phòng bệnh, mùa mưa lạnh nên hạn chế đi vào những vùng cây cối rậm rạp nhiều côn trùng, nhà ở nên có lưới ngăn côn trùng hoặc ngừng hoạt động khi trời mưa. Quan sát kiểm tra kỹ vật phẩm trước khi dùng, mặc đồ dài, đồ bảo lãnh nếu phải lao động, thao tác trong môi trường tự nhiên nhiều côn trùng. Đến cơ sở y tế và điều trị kịp thời khi bị côn trùng cắn, đốt .
TS. BS. Vũ Tuấn Anh

Alternate Text Gọi ngay