Thuốc xịt côn trùng có hại cho sức khỏe không?

10/11/2022 admin

Quá nhiều thuốc xịt côn trùng

Trên thị trường có nhiều loại thuốc của nhiều hãng khác nhau như Raid Maxx, Mortein, Mosfly, Falcon …, nhưng đều có thành phần hoạt chất tương tự như nhau, thường là Tetramethrin, Cypermethrin, Iminoprothrin, Prallethrin, Permethrin ( những chất hóa học tổng hợp thuộc nhóm Pyrethroids ) hay Propoxur ( nhóm Carbamate ) .
Propoxur là một chất ức chế không phục sinh men Cholinestarase ở động vật hoang dã ( kể cả người ). Khi Cholinesterase bị ức chế, hệ thần kinh tự chủ sẽ hoạt động giải trí quá mức và không trấn áp dẫn đến tử trận .

Mỗi bình thuốc thường kết hợp 2 hoạt chất nhóm Pyrethroids, riêng Raid Maxx có 3 hoạt chất: Propoxur + Tetramethrin + Cypermethrin. Tỷ lệ phần trăm thể tích của các hoạt chất dao động từ 0,05% đến 0,5%, còn lại là chất phụ gia tạo hương.

Thuốc có hại cho sức khỏe không?

Các thuốc này đều đã ĐK và được cấp phép lưu hành của Cơ quan Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Mỹ ( US Environment Protection Agency, US EPA ). Trước đó, những chất này được dùng thử nghiệm trên động vật hoang dã với liều đủ lớn gây ngộ độc để nghiên cứu và điều tra ảnh hưởng tác động trên sức khỏe thể chất. Từ đó, những nhà khoa học phỏng đoán được công dụng của thuốc lên người như thế nào. Tác hại gây ngộ độc là phần đông không có nếu thuốc được dùng cẩn trọng và hài hòa và hợp lý .
Ngoài tính năng diệt côn trùng, những thuốc này với hàm lượng nhất định sẽ có tính năng lên con người, vật nuôi và thiên nhiên và môi trường. Thuốc hoàn toàn có thể gây ô nhiễm nguồn nước và làm chết những động vật hoang dã thủy sinh .
Tác dụng nguy hại nhất, đã được ghi nhận trong y văn bởi những chuyên viên y tế là năng lực gây ngộ độc cấp tính ở người nếu nạn nhân tiếp xúc với một lượng thuốc đáng kể trong thời hạn ngắn .

Lưu ý khi bị ngộ độc

Các thuốc Pyrethroids nói chung ít nguy hại nhưng hoàn toàn có thể rình rập đe dọa tính mạng con người nạn nhân nếu hít vào một lượng đáng kể ( 30 ml trở lên ). Thuốc sẽ kích thích phế quản tiết dịch và gây co thắt cơ trơn kinh hoàng, tác động ảnh hưởng ức chế hệ thần kinh TW làm giảm tri giác hay hôn mê, tụt huyết áp, ngứa trên da, đỏ da …
Ngộ độc Propoxur có biểu lộ rõ hơn : Nhịp tim chậm làm bệnh nhân ngất xỉu ; tụt huyết áp, tăng tiết dịch và tăng co thắt cơ trơn phế quản khiến nạn nhân khó thở, tím tái ; đau bụng, nôn ói, tiêu chảy do tăng nhu động ruột, mờ mắt, hoa mắt do giảm nhãn áp ; ngoài những bệnh nhân hoàn toàn có thể bị nhức đầu, ù tai và hôn mê. Nạn nhân sẽ tử trận nhanh gọn nếu không được điều trị kịp thời .
Xử lý tại nhà một trường hợp ngộ độc thuốc diệt côn trùng : Cách ly nạn nhân khỏi nguồn thuốc, gọi ngay dịch vụ y tế đến cấp cứu, giữ lại bình thuốc để giúp nhân viên cấp dưới y tế biết được hoạt chất gây ngộ độc. Nếu thuốc tiếp xúc qua da hay mắt thì phải rửa ngay với thật nhiều nước sạch ( tối thiểu 15 phút ). Nếu nạn nhân hít phải thuốc thì vận động và di chuyển nạn nhân tới nơi không khí thoáng sạch. Phần còn lại là việc làm của nhân viên cấp dưới y tế .
Cách phòng tránh ngộ độc : Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng ghi trên bình thuốc. Không để thuốc gần tầm với của trẻ nhỏ, không để thuốc gần thức ăn hay vật nuôi, không chúc ngược bình, rửa tay kỹ sau mỗi lần cầm bình xịt, không đập vỡ bình hay ném bình vào lửa ngay cả khi bình đã hết, không ném bình xuống sông suối, nguồn nước công cộng .
Các thuốc nhóm Pyrethroids chưa được ghi nhận gây những tác động ảnh hưởng khác lên sức khỏe thể chất con người như năng lực sinh ung thư, gây đột biến gen, sinh quái thai … Trong khi đó, y văn công nhận Propoxur có năng lực sinh ung thư, có độc tính lên hệ sinh sản và sự tăng trưởng sức khỏe thể chất nếu tiếp xúc trong thời hạn dài ( nhiều tháng đến nhiều năm ) .

Phòng bệnh hơn chữa bệnh

Tốt nhất vẫn là vệ sinh thật sạch nhà ở và môi trường tự nhiên sống, không tạo khoảng chừng khoảng trống chết hay nước tù đọng … để côn trùng không có thời cơ sống sót. Nếu những vị khách không mời này chung sống cùng chủ nhà thì sử dụng thuốc xịt diệt côn trùng là thiết yếu. Nhưng người sử dụng cần phải ý thức được những mối đe dọa của thuốc lên sức khỏe thể chất, sử dụng thuốc theo hướng dẫn của đơn vị sản xuất, cần biết cách giải quyết và xử lý sơ cứu nếu gặp trường hợp ngộ độc thuốc diệt côn trùng .

BS Hoàng Hiệp – PGS-TS Nguyễn Hoài Nam
(Phòng khám đa khoa Minh Đức)

Alternate Text Gọi ngay