Châu Thành, Hậu Giang – Wikipedia tiếng Việt

09/04/2023 admin

Châu Thành là một huyện nằm ở phía đông bắc của tỉnh Hậu Giang, Việt Nam.

Huyện Châu Thành là cửa ngõ của tỉnh Hậu Giang, cách TT tỉnh 25 km về hướng hướng đông bắc và cách TT thành phố Cần Thơ 10 km [ 1 ], có vị trí địa lý :

Địa hình, địa mạo[sửa|sửa mã nguồn]

Nhìn chung tương đối phẳng phiu, mặt phẳng bị chia cắt bởi mạng lưới hệ thống kênh rạch chằng chịt. Cao độ trung bình từ 0,3 m – 1,2 m ; độ dốc nghiêng dần từ sông Hậu vào nội đồng theo hướng Bắc – Nam ; Đông – Tây ( từ phía bờ sông và phía Quốc lộ 1 vào trong đồng ruộng ). Do đó, đã tạo thuận tiện cho tăng trưởng công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp và sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, cũng gây khó khăn vất vả cho việc kiến thiết xây dựng hạ tầng kỹ thuật, cơ giới hóa nông nghiệp, tăng trưởng giao thông vận tải đường đi bộ và ảnh hưởng tác động đến đời sống, hoạt động và sinh hoạt của dân cư. [ 1 ]

Huyện nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, ít bão, quanh năm nóng ẩm, với những đặc trưng chủ yếu sau:

  • Chế độ nhiệt: trung bình năm khá cao khoảng 27,6°C. Tháng 1 có nhiệt độ thấp nhất 26°C, tháng 5 có nhiệt độ cao nhất là 30°C.
  • Chế độ mưa: trong năm hình thành hai mùa mưa và khô. Mùa mưa từ tháng 5-11 trùng với gió mùa Tây Nam. Mùa khô từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau trùng với gió mùa Đông Bắc. Lượng mưa cả năm khoảng 1.309,8 mm, chiếm 90% tổng lượng mưa cả năm. Lượng mưa tuy lớn nhưng phân bố không đều giữa các tháng trong mùa nên gây tình trạng ngập úng trong mùa mưa.
  • Chế độ ẩm: cao và ổn định, ít biến đổi qua các năm, trung bình cả năm 81,8%, thấp nhất là 74% vào tháng 3 và cao nhất là 86% vào tháng 10.
  • Chế độ nắng: số giờ nắng trong năm khá cao khoảng 2.612,6 giờ/năm.
  • Chế độ gió: phổ biến với hai hướng gió chính là gió mùa Tây Nam thường xuất hiện từ tháng 5 đến tháng 11, thổi vào từ vịnh Thái Lan, mang theo nhiều hơi nước nên gây mưa; và gió mùa Đông Bắc thường xuất hiện từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau, thổi từ lục địa sang nên khô và nóng. Ngoài ra, khoảng từ tháng 2 đến tháng 4 còn có gió chướng, trong mùa mưa còn xuất hiện các cơn lốc xoáy bất ngờ, gây ảnh hưởng tới sản xuất và sinh hoạt của nhân dân.[1]

Chế độ thủy văn trên địa phận Huyện chịu tác động ảnh hưởng của 3 yếu tố : dòng chảy chính sông Hậu cùng với 4 nhánh sông : Cái Côn, Cái Dầu, Mái Dầm và Cái Cui ; chính sách mưa nội tại và chính sách thủy triều biển Đông .Thủy triều biển Đông : chính sách bán nhật triều với 2 kỳ triều cường ( 1 và 15 âm lịch ) và 2 kỳ triều kém ( 7 và 23 âm lịch ) trong mỗi tháng, thời hạn mỗi kỳ lê dài 2-3 ngày. Thủy triều biển Đông theo sông Hậu và kênh rạch ảnh hưởng tác động vào khu vực phía Bắc khá mạnh, yếu dần khi vào sâu trong nội đồng ( 5-10 km ). Biên độ triều chênh lệch khá lớn nên có tính năng lớn trong việc tưới tiêu cho hầu hết diện tích quy hoạnh đất đai trên địa phận .Chế độ dòng chảy trên sông rạch : chia thành 2 mùa rõ ràng gồm có :

  • Mùa kiệt: nối tiếp mùa lũ từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau. Mặc dù lưu lượng nước trên sông, rạch thấp nhưng do tác động của thủy triều và do huyện nằm cạnh sông Hậu nên toàn bộ diện tích có thể khai thác khả năng tưới tự chảy.
  • Mùa lũ: bắt đầu từ tháng 8 đến tháng 11. Dòng chảy của lũ thời kỳ đầu tập trung trong lòng dẫn, sau đó vượt qua bờ bao tràn vào đồng ruộng gây ngập lụt. Tuy nhiên vào mùa lũ việc sản xuất nông nghiệp trên địa bàn Huyện ít bị ảnh hưởng do hệ thống đê bao đã khá hoàn chỉnh.[1]

Tài nguyên đất[sửa|sửa mã nguồn]

Hiện nay trên địa phận huyện có 3 nhóm đất chính là đất phù sa, đất phèn và đất líp, Trong đó :

  • Nhóm đất phù sa: diện tích khoảng 4.579 ha, chiếm 32,51% diện tích tự nhiên, bao gồm các loại như Đất phù sa có tầng loang lổ đỏ vàng (Pf); đất phù sa gley (Pg); đất phù sa có đốm rỉ P(f); đất phù sa có tầng loang lỗ, có kết von giả Pf(c).
  • Nhóm đất phèn: diện tích khoảng 100 ha, chiếm 0,71% diện tích tự nhiên, bao gồm các loại như Đất phèn hoạt động đã thủy phân rất sâu >80 cm (Srj3); đất phèn hoạt động đã thủy phân sâu 50-80 cm (Srj2).
  • Nhóm líp: diện tích khoảng 8.263,23 ha, chiếm 58,66% diện tích tự nhiên, phân bố tập trung dọc theo các tuyến kênh rạch, các trục lộ giao thông lớn, các cụm, tuyến dân cư tập trung. Đất không bị ngập lũ, thành phần lý hóa tính đã bị thay đổi nhiều do quá trình sử dụng.

Ngoài ra, đất sông, kênh, rạch có diện tích quy hoạnh 1.144,04 ha, chiếm 8,12 % diện tích quy hoạnh tự nhiên, phân đều trên địa phận huyện. [ 1 ]

Tài nguyên nước[sửa|sửa mã nguồn]

Nước mặt : huyện có nguồn nước mặt dồi dào do được phân phối bởi mạng lưới hệ thống sông, kênh, rạch khá sum sê trên địa phận, đặc biệt quan trọng là nguồn nước từ sông Hậu, sông Mái Dầm, sông Cái Côn. Đây là nguồn nước đa phần cung ứng cho sản xuất và hoạt động và sinh hoạt của nhân dân .Nước dưới đất : được phân bổ khá rộng, nước ngọt phân bổ đa phần ở những tầng chứa nước Pleistoxen, Plioxen, Mioxen ở độ sâu 100 – 500 m, một số ít nơi chưa đến 50 m đã có nước dưới đất với chất lượng khá tốt. [ 1 ]
Huyện Châu Thành có 8 đơn vị chức năng hành chính cấp xã thường trực, gồm có 2 thị xã : Ngã Sáu ( huyện lỵ ), Mái Dầm và 6 xã : Đông Phú, Đông Phước, Đông Phước A, Đông Thạnh, Phú Hữu, Phú Tân với 59 ấp .

Nguồn gốc địa điểm Châu Thành[sửa|sửa mã nguồn]

Trong văn học dân gian ở Nam Bộ có khá nhiều câu sử dụng từ ” châu thành “, mặc dầu trong văn bản được viết hoa, nhưng ” châu thành ” ở đây được dùng như thể một danh từ chung, chỉ nơi phố xá đông đúc, văn minh. Từ ” châu thành ” vốn là một từ Hán-Việt, được sử dụng khá thông dụng ở Nam Bộ. Khái niệm ” châu thành ” hoàn toàn có thể hiểu là :

  • Phố phường, thành thị, nơi dân cư đông đúc
  • Khu vực chính một xứ hay một tỉnh
  • Vùng đất bao quanh, ở cạnh thành phố, thị xã, đơn vị hành chính cấp huyện.

Sau khi chiếm nốt 3 tỉnh miền Tây Nam Kỳ, ngày 5 tháng 6 năm 1867, thực dân Pháp ra nghị định chia 6 tỉnh Nam Kỳ ra 24 hạt tham biện (arondissemnent). Viên cai trị hạt là tham biện (inspecteur, sau đổi là administrateur). Lỵ sở của hạt gọi là “châu thành”, có chức năng như một “trung tâm hành chính” của hạt. Bắt đầu từ năm 1912, địa danh Châu Thành chính thức được đặt tên cho nhiều đơn vị hành chính cấp quận ở các tỉnh Nam Kỳ.

Ban đầu, ” châu thành ” chỉ những TT hành chính, nơi có chợ búa, những cơ quan của hạt tham biện trú đóng. Sau khi xây dựng những thị xã với công dụng ” tỉnh lỵ “, nó chiếm một phần diện tích quy hoạnh của ” châu thành “, phần diện tích quy hoạnh còn lại vẫn giữ tên cũ là Q. Châu Thành và sau này là huyện Châu Thành. Hiện nay những thị xã tỉnh lỵ đó đều đã được tăng cấp trở thành những thành phố thường trực tỉnh .Huyện Châu Thành thuộc tỉnh Hậu Giang ngày này chính là Q. Châu Thành thuộc tỉnh Cần Thơ thời Pháp thuộc. Khu vực TT thành phố Cần Thơ thời nay khi đó vẫn nằm trong Q. Châu Thành. Trong tiến trình 1992 – 2003, huyện Châu Thành liên tục trở lại thuộc tỉnh Cần Thơ cho đến khi tỉnh này bị giải thể vào đầu năm 2004 .

Thời Pháp thuộc[sửa|sửa mã nguồn]

Năm 1913, thực dân Pháp xây dựng Q. Châu Thành thuộc tỉnh Cần Thơ. Ban đầu, Q. Châu Thành gồm 2 tổng với 23 làng thường trực như sau ( theo thống kê năm 1917 ) :

  • Tổng Định Bảo gồm 12 làng: Mỹ Khánh, Nhơn Ái, Nhơn Nghĩa, Phú Lợi, Tân An, Tân Hòa Tây, Tân Thạnh Đông, Thạnh An, Thạnh Mỹ, Thới Bình, Thường Đông, Thường Thạnh Đông.
  • Tổng An Trường gồm 11 làng: An Hòa, Đình Hòa, Đông Lợi, Đông Thành, Đông Thành Trung, Mỹ Chánh, Mỹ Thuận, Phù Ly, Tân Lược, Tân Lược, Tân Phong, Tân Qưới

Ngày 10 tháng 7 năm 1921, địa giới hành chính của Q. được kiểm soát và điều chỉnh. Về sau, tổng An Trường được giao cho Q. Trà Ôn ( lúc bấy giờ cùng thuộc tỉnh Cần Thơ ) quản trị. Đến thời Nước Ta Cộng hòa, tổng An Trường thuộc địa phận Q. Bình Minh của tỉnh Vĩnh Long. Cũng sau này, thực dân Pháp cho hợp nhất một số ít làng và lấy tên gọi mới cho những làng mới sáp nhập .

Ngày 18 tháng 12 năm 1928, Toàn quyền Đông Dương ra nghị định thành lập các thành phố Bạc Liêu, Cần Thơ, Rạch Giá và Mỹ Tho có Ủy ban thành phố, thị trưởng do chủ tỉnh bổ nhiệm và có ngân sách riêng. Tuy nhiên sau này vẫn thường gọi là thị xã Cần Thơ. Thị xã Cần Thơ được thành lập trên phần đất làng Tân An trước đó.

Ngày 24 tháng 12 năm 1932, Q. Châu Thành đổi tên thành Q. Cái Răng, Dinh Q. ở gần chợ Cái Răng. Tên Q. mới được lấy theo tên gọi nơi đặt Q. lỵ mới là Cái Răng ( thuộc làng Thường Thạnh ), còn trước đó Q. lỵ Q. Châu Thành cũ đặt ngay tại tỉnh lỵ Cần Thơ ( thuộc làng Tân An ) .Ngày 27 tháng 6 năm 1934, Q. lấy lại tên cũ là Châu Thành, Dinh Q. lại dời về Dinh xã Tây ( nay là Ủy ban nhân dân Thành phố Cần Thơ ) .Trong kháng chiến chống thực dân Pháp, tháng 8 năm 1946, huyện Châu Thành tách ra để xây dựng thị xã Cần Thơ .
Sau năm 1956, chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa đặt Q. Châu Thành thuộc tỉnh Phong Dinh, Q. lỵ đặt tại xã Tân An ( nay thuộc khu vực Q. Ninh Kiều, Thành phố Cần Thơ ). Tuy nhiên, sau này Q. lỵ lại dời về Cái Răng lần nữa. Từ năm 1956 đến năm 1970, tỉnh lỵ Cần Thơ của tỉnh Phong Dinh cũng nằm trong khu vực xã Tân An, Q. Châu Thành. Cũng trong quá trình này, một phần của Q. Châu Thành cũng được tách ra để xây dựng thêm những Q. Thuận Nhơn, Phong Điền và Phong Thuận như sau :
Theo Sắc lệnh số 115 – SL / NV của Thủ tướng Nước Ta Cộng hòa Trần Thiện Khiêm ngày 30 tháng 9 năm 1970, tách những xã Tân An, Thuận Đức, ấp Lợi Nguyên thuộc xã An Bình và ấp Bình Nhựt thuộc xã Long Tuyền cùng thuộc Q. Châu Thành để xây dựng Thị xã Cần Thơ .Cho tới năm trước 1975, Q. Châu Thành gồm 8 xã : Thạnh An, Tân Phú Thạnh, Thường Thạnh, Thường Thạnh Đông, An Bình, Giai Xuân, Long Tuyền, Phú Thứ. Quận lỵ đặt tại Cái Răng, về mặt hành chánh thuộc xã Thường Thạnh .Về phía chính quyền sở tại Cách mạng, sau năm 1956 huyện Châu Thành vẫn thường trực tỉnh Cần Thơ. Tháng 10 năm 1966, huyện Châu Thành thuộc tỉnh Cần Thơ được chia ra thành hai huyện là Châu Thành A và Châu Thành B. Cuối 1967 nhập lại là Châu Thành. Sau nhiều lần chia tách rồi sáp nhập Châu Thành Vòng Cung vào Châu Thành A, Châu Thành B nhập lại là huyện Châu Thành .Năm 1965, Tỉnh ủy Cần Thơ quyết định hành động tách xã Trường Thành thuộc huyện Ô Môn ra hai xã là xã Trường Thành và xã Trường Long, đồng thời giao Trường Long về cho huyện Châu Thành A quản trị. Đến năm 1973, liên tục tách xã Trường Long thành hai xã : Trường Long và Trường Long Tây. Trong đó, địa phận xã Trường Long Tây thuộc huyện Châu Thành A trùng với địa phận xã Lệ Tâm thuộc Q. Thuận Nhơn, tỉnh Phong Dinh của chính quyền sở tại Nước Ta Cộng hòa .
Sau ngày 30 tháng 4 năm 1975, chính quyền sở tại quân quản Cộng hòa miền Nam Nước Ta của tỉnh Cần Thơ đã giải thể những Q. Thuận Nhơn, Phong Điền, Phong Thuận trước đó ; đồng thời vẫn đặt huyện Châu Thành thuộc tỉnh Cần Thơ như trước. Huyện lỵ là thị xã Cái Răng, được xây dựng do tách đất từ xã Thường Thạnh. Lúc này, chính quyền sở tại Cách mạng cũng có sự kiểm soát và điều chỉnh những xã thuộc huyện Châu Thành như sau :

  • Trả các xã Xuân Hòa, An Lạc Thôn và Phong Nẫm về cho huyện Kế Sách như trước.
  • Giải thể xã Chủ Thiện (trước đó thuộc quận Thuận Nhơn) và sáp nhập địa bàn xã này vào xã Nhơn Nghĩa.
  • Giải thể xã Lệ Tâm, đồng thời đổi tên xã này thành xã Trường Long Tây thuộc huyện Châu Thành. Một phần nhỏ diện tích xã Lệ Tâm trước đó được sáp nhập vào xã Trường Xuân thuộc huyện Ô Môn.
  • Giải thể xã Cầu Nhiếm, sáp nhập trở lại vào địa bàn các xã Tân Thới và Trường Thành của huyện Ô Môn như trước.
  • Giao xã Đông Phước trước đó thuộc quận Phụng Hiệp về cho huyện Châu Thành quản lý.
  • Giao các xã Thạnh Hòa, Tân Bình (trước đó thuộc quận Thuận Nhơn) về cho huyện Phụng Hiệp quản lý. Đồng thời, tách một phần đất của xã Thạnh Hòa để thành lập xã Thạnh Xuân trực thuộc huyện Châu Thành.

Theo Nghị định số 03 / NĐ-76 ngày 24 tháng 2 năm 1976 và Quyết định số 17 / QĐ-76 ngày 24 tháng 3 năm 1976, nhà nước Nước Ta quyết định hành động hợp nhất ba đơn vị chức năng hành chính cấp tỉnh ngang bằng nhau là tỉnh Sóc Trăng, tỉnh Cần Thơ và thành phố Cần Thơ để xây dựng một tỉnh mới có tên là tỉnh Hậu Giang. Lúc này, Châu Thành là huyện của tỉnh Hậu Giang, với huyện lỵ là thị xã Cái Răng .Tháng 12 năm 1976, hợp nhất hai xã Thạnh An và Phú Thứ lại thành xã Phú An. Từ đây, huyện Châu Thành gồm có thị xã Cái Răng và 15 xã : Đông Phú, Đông Phước, Đông Thạnh, Giai Xuân, Mỹ Khánh, Nhơn Ái, Nhơn Nghĩa, Phú An, Phú Hữu, Tân Hòa, Tân Phú Thạnh, Thạnh Xuân, Thới An Đông, Trường Long, Trường Long Tây .Ngày 21 tháng 4 năm 1979, Hội đồng nhà nước ban hành Quyết định số 174 – CP [ 3 ] về việc kiểm soát và điều chỉnh địa giới một số ít xã thuộc tỉnh Hậu Giang. Theo đó sáp nhập xã Mỹ Khánh, xã Giai Xuân và ấp Thới Thuận, ấp Thới Hòa, ấp Thới Ngươn của xã Thới An Đông thuộc huyện Châu Thành vào thành phố Cần Thơ cùng thuộc tỉnh Hậu Giang. Huyện Châu Thành còn lại thị xã Cái Răng và 12 xã : Đông Phú, Đông Phước, Đông Thạnh, Nhơn Ái, Nhơn Nghĩa, Phú An, Phú Hữu, Tân Hòa, Tân Phú Thạnh, Thạnh Xuân, Trường Long, Trường Long Tây .Ngày 15 tháng 9 năm 1981, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Quyết định số 70 – HĐBT [ 4 ] về việc chia 1 số ít xã để xây dựng những xã mới thuộc huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang như sau :

  • Chia xã Phú Hữu thành 3 xã: Phú Hữu, Phú Hoà và Phú Tân.
  • Chia xã Đông Phước thành 3 xã: Đông Phước, Đông Sơn và Đông An.
  • Chia xã Nhơn Nghĩa thành 2 xã: Nhơn Nghĩa và Nhơn Hoà.
  • Chia xã Trường Long Tây thành 3 xã: Trường Lộc, Trường Hưng và Trường Bình.
  • Chia xã Tân Hoà thành 2 xã: Tân Hoà và Tân Thuận.

Năm 1989, hợp nhất hai xã Thường Thạnh và Thường Thạnh Đông lại thành xã Đông Thạnh .Sau đó, 8 xã : Phú Hòa, Phú Tân, Đông Sơn, Đông An, Nhơn Hòa, Trường Lộc, Trường Hưng và Trường Bình lại bị giải thể ; đồng thời lấy lại tên xã Trường Long Tây như trước. [ 5 ]Ngày 26 tháng 12 năm 1991, Quốc hội Nước Ta phát hành Nghị quyết chia tỉnh Hậu Giang thành tỉnh Cần Thơ và tỉnh Sóc Trăng. Huyện Châu Thành thuộc tỉnh Cần Thơ, gồm có thị xã Cái Răng và 13 xã : Đông Phú, Đông Phước, Đông Thạnh, Nhơn Ái, Nhơn Nghĩa, Phú An, Phú Hữu, Tân Hòa, Tân Phú Thạnh, Tân Thuận, Thạnh Xuân, Trường Long, Trường Long Tây. [ 6 ]Ngày 06 tháng 11 năm 2000, nhà nước Nước Ta phát hành Nghị định số 64/2000 / NĐ-CP [ 7 ] về việc kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành chính huyện Châu Thành để tái lập huyện Châu Thành A, tỉnh Cần Thơ như sau :

  • Tái lập huyện Châu Thành A trên cơ sở 22.139 ha diện tích tự nhiên và 163.357 nhân khẩu của huyện Châu Thành.
  • Huyện Châu Thành A gồm 8 đơn vị hành chính trực thuộc, các xã: Tân Thuận, Thạnh Xuân, Tân Hoà, Trường Long, Nhơn Ái, Nhơn Nghĩa, Trường Long Tây và Tân Phú Thạnh.

Sau khi kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành chính để tái lập huyện Châu Thành A, huyện Châu Thành có 18.851 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 121.689 nhân khẩu, gồm 6 đơn vị chức năng hành chính thường trực, 5 xã : Đông Thạnh, Đông Phú, Đông Phước, Phú An, Phú Hữu và thị xã Cái Răng .Ngày 10 tháng 7 năm 2001, nhà nước Nước Ta phát hành Nghị định số 37/2001 / NĐ-CP [ 8 ] về việc xây dựng xã, thị xã thuộc những huyện Châu Thành và Châu Thành A, tỉnh Cần Thơ như sau :

  • Thành lập xã Phú Hữu A trên cơ sở 1.799 ha diện tích tự nhiên và 10.593 nhân khẩu của xã Phú Hữu
  • Thành lập thị trấn Ngã Sáu trên cơ sở 1.100 ha diện tích tự nhiên và 5.530 nhân khẩu của xã Đông Phước
  • Thành lập xã Đông Phước A trên cơ sở 2.258 ha diện tích tự nhiên và 9.290 nhân khẩu của xã Đông Phước

Từ đó, huyện Châu Thành gồm có 2 thị xã : Cái Răng, Ngã Sáu và 7 xã : Đông Phú, Đông Phước, Đông Phước A, Đông Thạnh, Phú An, Phú Hữu, Phú Hữu A .

Trước năm 2004, Châu Thành vốn là một huyện thuộc tỉnh Cần Thơ cũ, với huyện lỵ là thị trấn Cái Răng. Địa bàn huyện Châu Thành khi đó rất rộng lớn, bao gồm toàn bộ các huyện Châu Thành, Châu Thành A của tỉnh Hậu Giang, một phần huyện Phong Điền và một phần quận Cái Răng của thành phố Cần Thơ trực thuộc Trung ương hiện nay. Ngày 6 tháng 11 năm 2000, dựa theo Nghị định số 64/2000/NĐ-CP, huyện Châu Thành được tách ra để thành lập mới huyện Châu Thành A lúc bấy giờ cùng thuộc tỉnh Cần Thơ.

Từ năm 2004 đến nay[sửa|sửa mã nguồn]

Ngày 26 tháng 1 năm 2003, Quốc hội Nước Ta trải qua Nghị quyết số 22/2003 / QH11 [ 9 ], về việc chia và kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành chính một số ít tỉnh. Theo đó, chia tỉnh Cần Thơ thành thành phố Cần Thơ thường trực TW và tỉnh Hậu Giang. Địa giới hành chính huyện Châu Thành bị chia tách một phần về thành phố Cần Thơ, một phần thuộc tỉnh Hậu Giang. Theo đó, một phần của huyện Châu Thành, gồm có : thị xã Cái Răng ; những ấp Thạnh Mỹ, Thạnh Huề, Thạnh Thắng, Yên Hạ và 176 ha diện tích quy hoạnh cùng với 2.216 ngưười của ấp Phú Quới thuộc xã Đông Thạnh ; những ấp Thạnh Hóa, Thạnh Hưng, Thạnh Thuận, An Hưng, Thạnh Phú, Phú Khánh, Khánh Bình và 254,19 ha diện tích quy hoạnh cùng với 1.806 người của ấp Phú Hưng thuộc xã Phú An ; những ấp Phú Thành, Phú Thạnh, Phú Thuận, Phú Thuận A và 304,61 ha diện tích quy hoạnh cùng với 1.262 người của ấp Phú Lợi thuộc xã Đông Phú được giao về cho thành phố Cần Thơ thường trực TW quản trị. Tỉnh Hậu Giang quản trị phần còn lại của huyện Châu Thành .Ngày 02 tháng 1 năm 2004, nhà nước Nước Ta phát hành Nghị định số 05/2004 / NĐ-CP [ 10 ] về việc kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành chính xây dựng những Q. Ninh Kiều, Bình Thủy, Cái Răng, Ô Môn và những huyện Phong Điền, Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh, Thốt Nốt và những xã, phường, thị xã thuộc thành phố Cần Thơ thường trực Trung ương. Theo đó, hàng loạt 246,37 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 13.968 nhân khẩu của thị xã Cái Răng, 1.035,81 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 10.431 nhân khẩu của xã Đông Thạnh, 2.013,29 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 12.781 nhân khẩu của xã Phú An, 806,66 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 6.386 nhân khẩu của xã Đông Phú được kiểm soát và điều chỉnh để xây dựng những phường Lê Bình, Thường Thạnh, Phú Thứ, Tân Phú thuộc Q. Cái Răng .Ngày 2 tháng 1 năm 2004, theo những Nghị định số 05/2004 / NĐ-CP và 06/2004 / NĐ-CP, huyện Châu Thành và huyện Châu Thành A cùng thuộc về tỉnh Hậu Giang. Ngoài ra, một phần đất huyện Châu Thành cũng được nhập vào Q. Cái Răng của thành phố Cần Thơ. Bên cạnh đó, một phần đất huyện Châu Thành A lại được nhập vào Q. Cái Răng và huyện Phong Điền của thành phố Cần Thơ thường trực Trung ương. Cũng từ năm 2004, huyện lỵ huyện Châu Thành được dời về thị xã Ngã Sáu, còn thị xã Cái Răng cũ cũng được chuyển thành phường Lê Bình thường trực Q. Cái Răng. Hiện nay, TT hành chính Q. Cái Răng được đặt ở phường Lê Bình, vốn cũng là nơi đặt thị xã huyện lỵ Cái Răng của huyện Châu Thành trước năm 2004 .Đồng thời, cũng vào ngày 02 tháng 1 năm 2004, nhà nước Nước Ta phát hành Nghị định số 06/2004 / NĐ-CP [ 11 ] về việc kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành chính những xã thường trực huyện Châu Thành và Châu Thành A thuộc tỉnh Hậu Giang .Huyện Châu Thành sau khi kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành chính, có 14.578,91 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 81.194 nhân khẩu ; gồm 8 đơn vị chức năng hành chính thường trực là : thị xã Ngã Sáu, những xã Đông Phú, Phú Hữu A, Phú Hữu, Phú An, Đông Thạnh, Đông Phước và Đông Phước A. Huyện lỵ được dời về thị xã Ngã Sáu .Ngày 24 tháng 8 năm 2009, nhà nước Nước Ta ban hành Quyết định số 37 / NQ-CP [ 12 ] về việc kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành chính xã, xây dựng xã, thị xã thuộc huyện Châu Thành A, huyện Châu Thành, huyện Long Mỹ, tỉnh Hậu Giang. Theo đó, xây dựng xã Phú Tân trên cơ sở kiểm soát và điều chỉnh 1.637 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 12.054 nhân khẩu của xã Phú Hữu .Sau khi kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành chính xã, xây dựng xã, thị xã, huyện Châu Thành có 13.454,37 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 89.242 nhân khẩu, có 09 đơn vị chức năng hành chính thường trực, gồm có thị xã Ngã Sáu và 8 xã : Phú Hữu, Phú Hữu A, Đông Phú, Phú An, Đông Phước, Đông Phước A, Đông Thạnh, Phú Tân .Ngày 24 tháng 1 năm 2011, nhà nước phát hành Nghị quyết số 06 / NQ-CP [ 13 ] về việc xây dựng thị xã Mái Dầm trên cơ sở nguyên trạng 1.601,68 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 11.737 nhân khẩu của xã Phú Hữu A .Sau khi xây dựng thị xã Mái Dầm, huyện Châu Thành có 13.454 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 85.429 nhân khẩu ; có 9 đơn vị chức năng hành chính thường trực, gồm có 7 xã : Phú Hữu, Phú Tân, Phú An, Đông Phú, Đông Phước A, Đông Phước, Đông Thạnh và những thị xã : Ngã Sáu, Mái Dầm .Ngày 10 tháng 1 năm 2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội phát hành Nghị quyết số 869 / NQ-UBTVQH14 về việc sắp xếp những đơn vị chức năng hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc tỉnh Hậu Giang ( nghị quyết có hiệu lực thực thi hiện hành từ ngày 1 tháng 2 năm 2020 ) [ 14 ]. Theo đó, giải thể xã Phú An, địa phận nhập vào xã Đông Thạnh và thị xã Ngã Sáu .Huyện Châu Thành có 2 thị xã và 6 xã như lúc bấy giờ .

Kinh tế – xã hội[sửa|sửa mã nguồn]

Giai đoạn năm nay – 2020, giá trị sản xuất ( giá so sánh 2010 ) đạt 74.827 tỷ đồng. Tỷ trọng giá trị sản xuất ( theo giá tăng thêm thực tiễn ) : khu vực nông, lâm và thủy hải sản 4,86 % ; khu vực công nghiệp – thiết kế xây dựng tăng 69,14 % ; khu vực thương mại – dịch vụ 26 %. Cơ cấu kinh tế tài chính của huyện vận động và di chuyển theo hướng tăng dần tỷ trọng khu vực công nghiệp – thiết kế xây dựng và khu vực thương mại dịch vụ, giảm dần tỷ trọng khu vực nông nghiệp thủy hải sản. Tổng nguồn vốn góp vốn đầu tư toàn xã hội 16.918 tỷ đồng. Tổng thu ngân sách nhà nước 2.135 tỷ đồng, trong đó thu trong nước tăng trung bình 10 % / năm ; tổng thu ngân sách địa phương 1.646 tỷ đồng ; chi góp vốn đầu tư tăng trưởng 425 tỷ đồng. [ 1 ]

Nông, lâm nghiệp – thủy hải sản[sửa|sửa mã nguồn]

Giai đoạn 2011 – 2019, giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy hải sản ( giá so sánh năm 2010 ) tăng trung bình 5,93 % / năm, đạt 1.153.000 triệu đồng năm 2019 và tăng 425.767 triệu đồng so với năm 2011 .

Trồng trọt
  • Cây lúa: Năm 2019, diện tích canh tác khoảng 15 ha giảm 5.160 ha so với năm 2011, tổng sản lượng lương thực đạt 279.824 tấn giảm 23.747 tấn so với năm 2011.
  • Hoa màu và cây công nghiệp ngắn ngày: Năm 2019 đạt 1.599 ha giảm 1.758 ha so với năm 2011, tổng sản lượng đạt 12.462 tấn, giảm 7.203 tấn so với năm 2011.
  • Cây lâu năm: Năm 2019, diện tích đất trồng cây lâu năm vẫn giữ vững khoảng 5.696 ha, tăng 292 ha so với năm 2011; tổng sản lượng đạt 92.175 tấn, tăng 55.879 tấn so với năm 2011.[1]
  • Cây ăn quả: Nguồn thu nhập chính của người dân vùng này là trồng lúa song vùng này đang chuyển đổi cơ cấu thiên về chuyên canh đặc sản vùng rất mạnh, một số loại trái cây được ưa chuộn như bưởi năm roi, bưởi ruột đỏ, sầu riêng. Nơi này nhà nào cũng nuôi một vài con heo, một số gia đình chuyên nuôi vịt chạy đồng, hiện này một số nông dân bắt đầu đầu tư nuôi bò sữa. Nơi này cũng là truyền thống của các thương lái mua bán trái cây, họ mua của nông dân rồi mang đi các chợ nổi Cái Răng, Phụng Hiệp, Ngã tư Cây Dương, Lái Thiêu (Sài Gòn), Bạc Liêu, Vĩnh Kim (Tiền Giang), Cần Thơ,…bán lại cho các vựa trái cây.
Chăn nuôi

Năm 2019, tổng đàn gia súc 6.061 con, giảm 5.531 con so với năm 2011 và đàn gia cầm là 257.110 triệu con tăng 44.950 triệu con so với năm 2011. [ 1 ]

Thủy sản

Trong những năm qua, mặc dầu thị trường xuất khẩu gặp nhiều khó khăn vất vả nhưng ngành thủy hải sản đã đạt được những thành quả đáng ghi nhận. Năm 2019, tổng diện tích quy hoạnh nuôi đạt 296 ha, giảm 104 ha so với năm 2011. [ 1 ]

Công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp – kiến thiết xây dựng[sửa|sửa mã nguồn]

Trong những năm qua, mặc dầu còn gặp nhiều khó khăn vất vả, thử thách, nhưng sản xuất công nghiệp vẫn tăng trưởng với vận tốc tăng trưởng khá cao, mẫu sản phẩm phong phú, đa dạng và phong phú phân phối kịp thời theo nhu yếu của thị trường, với những ngành nghề nòng cốt như xay xát, gạch nung, hàng bằng tay thủ công mỹ nghệ, vật tư thiết kế xây dựng, chế biến thủy hải sản, … Năm 2019, giá trị sản xuất công nghiệp ( theo giá so sánh năm 2010 ) là 13.906.068 triệu đồng, tăng 12.719.596 triệu đồng so với năm 2011 ; số cơ sở sản xuất công nghiệp là 664 cơ sở, tăng 76 cơ sở so với năm 2011 ; số lao động là 12.033 người, tăng 9.657 người so với năm 2011. [ 1 ]Công nghiệp : Cụm công nghiệp Nam Sông Hậu với nhà máy sản xuất đóng tàu VinaSin mới vừa khai công kiến thiết xây dựng, xí nghiệp sản xuất Giấy lớn nhất Nước Ta đang được thiết kế xây dựng. Thủ công, mỹ nghệ : Hàng bằng tay thủ công mỹ nghệ xuất khẩu với nguyên vật liệu là lục bình. Sản phẩm thủ công bằng tay từ cây Lục Bình cũng đang tăng trưởng mạnh, xuất khẩu ra nhiều nước trên quốc tế và là những loại sản phẩm lưu niệm rất quý ở 1 số ít hãng dịch vụ du lịch của đồng bằng .Xây dựng : Giai đoạn 2011 – 2020, huyện đã triển khai được nhiều khu công trình, dự án Bất Động Sản từ vốn ngân sách Nhà nước, ngoài những huyện còn kêu gọi thêm cácnguồn vốn xã hội hóa cho góp vốn đầu tư tăng trưởng trên địa phận nên đã góp thêm phần thôi thúc sự tăng trưởng những mô hình dịch vụ – thương mại, nhà ở dân cư và nâng cao đời sống nhân dân ; bộ mặt đô thị và nông thôn của huyện đã có bước chuyển biến, thay đổi rõ ràng. [ 1 ]

Thương mại – dịch vụ[sửa|sửa mã nguồn]

Giai đoạn năm nay – 2020, giá trị sản xuất công nghiệp ( theo giá so sánh năm 2010 ) là 13.499 tỷ đồng, tăng 76,18 % so với tiến trình 2011 – năm ngoái ; tổng mức sản phẩm & hàng hóa bán ra và lệch giá dịch vụ tiêu dùng xã hội tăng trung bình 25,67 % / năm ; số cơ sở kinh doanh thương mại – dịch vụ là 1.722 cơ sở ( năm 2020 ). [ 1 ]

Tình hình dân số, lao động, việc làm và thu nhập[sửa|sửa mã nguồn]

Năm 2020, dân số toàn huyện là 88.079 người, trong đó khu vực thành thị 21.617 người, chiếm 24,54 % ; khu vực nông thôn 66.462 người, chiếm 75,46 %. Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên là 10,11 ‰, tỷ lệ dân số trung bình là 624 người / km², cao nhất là xã Đông Thạnh ( 942 người / km² ), thấp nhất là xã Đông Phước ( 462 người / km² ) .Giai đoạn 2011 – 2020, huyện đã tập trung chuyên sâu kêu gọi những nguồn lực và triển khai những giải pháp xóa đói giảm nghèo, nên đã giảm tỷ suất hộ nghèo xuống còn 4,2 % ; tăng nhanh công tác làm việc giảng dạy và xử lý việc làm nên tỷ suất lao động qua huấn luyện và đào tạo toàn huyện đạt 50 %, trình làng, xử lý việc làm khoảng chừng 38.985 lao động có việc làm trong và ngoài huyện. Thu nhập trung bình đầu người đạt trên 45 triệu đồng / người / năm. [ 1 ]

Giáo dục: Hiện nay trên địa bàn huyện có 2 trường trung học phổ thông: Ngã Sáu, Phú Hữu.

Lịch sử phát triển dân số của huyện Châu Thành qua các năm
Năm Số dân ±%
2009 81.372 —    
2014 81.476 +0.1%
2015 81.688 +0.3%
2016 81.907 +0.3%
Năm Số dân ±%
2017 81.951 +0.1%
2018 82.135 +0.2%
2019 —    
2020 88.079 —    
Nguồn: Niên giám thống kê huyện Châu Thành

Huyện Châu Thành có dân số năm 2009 là 81.372 người, trong đó : dân số ở nông thôn là 73.854 người, dân số ở thành thị là 7.518 người. Mật độ dân số đạt 605 người / km². [ 15 ]Năm 2018, huyện Châu Thành có diện tích quy hoạnh là 140,90 km², dân số là 82.135 người, tỷ lệ dân số đạt 583 người / km². [ 16 ]Năm 2020, huyện Châu Thành có diện tích quy hoạnh là 140,86 km², dân số là 88.079 người, tỷ lệ dân số đạt 624 người / km². [ 1 ]

Văn hóa – Du lịch[sửa|sửa mã nguồn]

Di tích lịch sử dân tộc[sửa|sửa mã nguồn]

  • Khu di tích tỉnh ủy Hậu Giang ở xã Phú Hữu cũ nay là xã Phú Tân, nằm trên địa phận rạch Ngã Lá.
  • Di tích Nam kỳ khởi nghĩa xã Phú Hữu A cũ nay thuộc thị trấn Mái Dầm, trước đây được xây dựng bên kia bờ sông Phú Lễ thuộc xã Phú Hữu cũ, nay là xã Phú Tân. Khu di tích Nam Kỳ Khởi Nghĩa hiện nay được xây dựng lại trên bờ sông đối diện khu di tích cũ, gần Ủy ban nhân dân xã Phú Hữu A, chợ Mái Dầm nay là thị trấn Mái Dầm
  • Nơi này cũng là truyền thống của võ thuật cổ truyền dân tộc, thời chiến tranh xuất hiện nhiều người có võ thuật rất tinh thông. Những năm 80 thế kỷ 20 những đoàn Lân sư rồng nổi tiếng khắp miền Tây nam bộ, thời gian sau truyền thống này đã không được dân gìn giữ tốt đã mai một, thời bấy giờ các đầu Lân và trang phục được lưu giữ trong nhà dân. Những thanh thiếu niên nay đã già, một số đã qua đời, đoàn Lân tiêu biểu như ông 2 Bê, ông Tư Lác, ông 8 Bé,…

Huyện Châu Thành có truyền thống của võ thuật cổ truyền dân tộc, ngoài ra huyện có các đặc sản nổi tiếng như “Bưởi năm roi Phú Hữu”, “Mắm nêm Phú Nghĩa”,…

Làng Phú Nghĩa còn có một đặc sản nổi tiếng mà ít ai biết đến đó là Mắm Nêm, mắm nêm là loại mắm làm từ con cá Cơm một loại cá nhỏ bằng đầu đũa ăn cơm, có màu trắng, sau khi mua từ những ghe Đáy ngoài sông Hậu ( Basac còn gọi là sông Cái ) người dân sẽ rửa sạch cá ( không làm cá ) và triển khai ủ theo những tuyệt kỹ của họ, sau 2 đến 3 tháng tùy vào thời tiết có nhiều nắng hay không mẫu sản phẩm đã dùng được, mùi vị mắm Nêm thơm, ngọt dịu ; đặc sản nổi tiếng này một thời không hề thiếu trong những bữa cơm của những địa chủ trong vùng, những nhà giàu sang thường dự trữ từ 5 đến 10 khạp da bò để ăn suốt năm .

Giao thông đường đi bộ[sửa|sửa mã nguồn]

Huyện Châu Thành nằm giữa thành phố Cần Thơ và thành phố Ngã Bảy, đồng thời phía đông là sông Hậu nên thuận tiện về mặt giao thông vận tải. Quốc lộ 1 bảo phủ phần phía tây nối tiếp Cần Thơ và thành phố Ngã Bảy qua xã Đông Phước A, còn phía đông là đường Nam Sông Hậu chạy qua địa phận huyện và dọc theo sông Hậu. Trong khi đó tỉnh lộ 925 chạy từ Quốc lộ 1 nối trực tiếp với TT huyện tại thị xã Ngã Sáu .Quốc lộ 1 : Đoạn qua huyện dài khoảng chừng 0,6 km, mặt bê tông nhựa rộng 11,0 m, nền đường rộng 12,0 m .Đường Nam Sông Hậu : Đoạn qua huyện với chiều dài khoảng chừng 9,0 km, mặt láng nhựa rộng 8,0 m, nền đường rộng 9,0 m, và là tuyến giao thông vận tải quan trọng Giao hàng cho tăng trưởng những khu công nghiệp trên địa phận .Đường tỉnh ĐT. 925, đoạn qua huyện có chiều dài 11,2 km, mặt láng nhựa rộng 5,5 m, nền đường rộng 9,0 m. Hiện nay tuyến này đang được góp vốn đầu tư tăng cấp, trong tương lai sẽ là trục TT để tăng trưởng mạng lưới giao thông vận tải của huyện .Đường tỉnh ĐT. 927C đoạn qua huyện có chiều dài 8,2 km, có trục giao thông vận tải huyết mạch liên kết thành phố Ngã Bảy và thành phố Cần Thơ ; liên kết với Quốc lộ 1 với Đường Nam Sông Hậu. Mặt khác, với vị trí tuyến đường song song và cách sông Cái Côn khoảng chừng 200 m, tạo điều kiện kèm theo liên kết giao thông vận tải thủy – bộ liên hoàn, là điều kiện kèm theo thuận tiện để hình thành và tăng trưởng công nghiệp, thiết kế xây dựng, đô thị, nâng cao năng lượng cạnh tranh đối đầu và góp thêm phần tạo động lực cho sự tăng trưởng của huyện .Đường huyện có 6 tuyến đang được góp vốn đầu tư và tăng cấp .Giao thông nông thôn : trong những năm qua đã được tăng trưởng với vận tốc nhanh, tạo điều kiện kèm theo đi lại thuận tiện cho người dân. [ 1 ]

Giao thông đường thủy[sửa|sửa mã nguồn]

Giao thông thủy của huyện bao gồm các tuyến như sông Hậu, sông Mái Dầm, sông Cái Dầu và nhiều tuyến kênh, rạch vừa và nhỏ như Cái Cui, kênh Thầy Cai, rạch Vàm Gỗ,… góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại và vận chuyển hàng hoá của nhân dân.[1]

Phía đông nam là Kênh Xáng Quản Lộ – Phụng Hiệp, tuyến giao thông vận tải thủy từ sông Hậu lê dài đến Cà Mau .

Alternate Text Gọi ngay