Cơ sở hạ tầng là gì? Kiến trúc thượng tầng là gì? Lấy ví dụ?
Cơ sở hạ tầng là gì? Kiến trúc thượng tầng là gì? Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sử hạ tầng và kiến trúc thượng tầng?
Trong suốt quy trình hình thái xã hội thì kiến trúc thượng tầng và cơ sở hạ tầng đóng vai trò rất quan trọng và với những đặc thù riêng của nó. Vậy tất cả chúng ta đã hiểu như thế nào về Cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng. Bài viết dưới đây chúng tôi xin phân phối thông tin chi tiết cụ thể về nội dung này.
Tư vấn luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài điện thoại: 1900.6568
1. Cơ sở hạ tầng là gì?
1. Cơ sở hạ tầng là gì?
Chắc hẳn ở xã hội ngày nay thì nhắc tới cơ sở hạ tầng là thuật ngữ đã khá quen thuộc và khái niệm này với phạm trù triết học có tên tiếng anh là “Infrastructure” (hay cơ sở kinh tế) là toàn bộ những quan hệ sản xuất hợp thành cơ cấu kinh tế của xã hội, hay là một giai đoạn lịch sử nhất định. Đây là phạm trù cơ bản của chủ nghĩa duy vật lịch sử.
Cơ sở hạ tầng để chỉ khu công trình kiến thiết xây dựng chung để chỉ đường đi bộ, đường tàu, bệnh viện, trường học, mạng lưới hệ thống thủy lợi, cấp nước khi nói về cơ sở hạ tầng là nói cơ sở kinh tế tài chính của xã hội ; không phải nói kiến trúc kỹ thuật của xã hội mà thuộc vể lực lượng sản xuất. Để hiểu hơn về yếu tố này ta hoàn toàn có thể lấy ví dụ như so với cơ sở hạ tầng của nước Nước Ta trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội lúc bấy giờ là một cấu trúc kinh tế tài chính nhiều thành phần kinh tế tài chính ( kinh tế tài chính nhà nước, tập thể, tư nhân tư bản … ) trong đó thành phần, kinh tế tài chính nhà nước giữ vai trò chủ yếu, chi phối những quan hệ sản xuất còn lại. Kết cấu đó được xác lập trên cơ sở mạng lưới hệ thống ba mô hình chiếm hữu về tư liệu sản xuất, sở hữu toàn dân ( do nhà nước quản trị ), sở hữu tập thể ( người lao động ), chiếm hữu tư nhân ( cá thể mỗi người ) ; và hình thành nên nhiều hình thức tổ chức triển khai kinh doanh thương mại phong phú.
Kết cấu chung của cơ sở hạ tầng
+ Kết cấu ba bộ phận của cơ sở hạ tầng phản ánh điều gì đây cũng là một vướng mắc rất mê hoặc ? Sự sống sót của ba mô hình quan hệ sản xuất cấu thành cơ sở hạ tầng của một xã hội phản ánh đặc thù hoạt động, tăng trưởng liên tục của lực lượng sản xuất với những đặc thù thừa kế, phát huy và tăng trưởng. + Hệ thống kiến trúc tăng trưởng đồng điệu, tân tiến sẽ thôi thúc tăng trưởng kinh tế tài chính, nâng cao hiệu suất, hiệu suất cao của nền kinh tế tài chính và góp thêm phần xử lý những yếu tố xã hội. + trái lại, một mạng lưới hệ thống cơ sở hạ tầng kém tăng trưởng là một trở lực lớn so với sự tăng trưởng. Ở nhiều nước đang tăng trưởng lúc bấy giờ, kiến trúc thiếu và yếu đã gây ứ đọng trong luân chuyển những nguồn lực, khó hấp thụ, vốn góp vốn đầu tư, gây ra những ảnh hướng trực tiếp đến tăng trưởng kinh tế tài chính .
2. Kiến trúc thượng tầng là gì?
Với tư cách là một phạm trù cơ bản của chủ nghĩa duy vật lịch sử dân tộc, khái niệm kiến trúc thượng tầng dùng để chỉ hàng loạt mạng lưới hệ thống cấu trúc những hình thái ý thức xã hội cùng với những thiết chế chính trị – xã hội tương ứng, được hình thành trên một cơ sở hạ tầng kinh tế tài chính nhất định. Kết cấu chung của kiến trúc thượng tầng : Kiến trúc thượng tầng của mỗi xã hội là một cấu trúc phức tạp, hoàn toàn có thể được phán tích từ những giác độ khác nhau. Từ đó cho thấy mối quan hệ xen kẽ và chi phối lẫn nhau của chúng. Thương thì khi nhắc tới kiến trúc thượng tầng của một xã hội gồm có : mạng lưới hệ thống những hình thái ý thức xã hội ( hình thái ý thức chính trị, pháp quyền, tôn giáo, … ) và những thiết chế chính trị – xã hội tương ứng của chúng ( nhà nước, chính đảng, giáo hội, … ). Một tác nhân rất quan trọng mà tất cả chúng ta không hề bỏ lỡ của kiến trúc thượng tầng trong điều kiện kèm theo xã hội có đối kháng giai cấp là yếu tố nào Trong xã hội có giai cấp, đặc biệt quan trọng là trong những xã hội tân tiến, hình thái ý thức chính trị và pháp quyền cùng hệ thống thiết chế, tổ chức triển khai chính đảng và nhà nước là hai thiết chế, tổ chức triển khai quan trọng nhất trong mạng lưới hệ thống kiến trúc thượng tầng của xã hội. Về danh nghĩa, nhà nước là mạng lưới hệ thống tổ chức triển khai đại biểu cho quyền lực tối cao chung của xã hội để quản trị, tinh chỉnh và điều khiển mọi hoạt động giải trí của xã hội và công dân, triển khai tính năng chính trị và tính năng xã hội cùng công dụng đối nội và đối ngoại của vương quốc. Về thực ra, bất kể nhà nước nào cũng là công cụ quyền lực tối cao triển khai chuyên chính giai cấp của giai Cấp thống trị, tức giai cấp nắm giữ được những tư liệu sản xuất hầu hết của xã hội, nó chính là chủ thể thực sự của quyền lực tối cao nhà nước.
3. Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sử hạ tầng và kiến trúc thượng tầng:
Chủ nghĩa duy vật lịch sử vẻ vang khẳng định chắc chắn, giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng có mối quan hệ biện chứng, bộc lộ ở những điểm sau :
3.1. Cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thượng tầng.
Đó là quy luật thông dụng của mỗi hình thái kinh tế tài chính – xã hội .
– Cơ sở hạ tầng là cơ sở sản sinh ra kiến trúc thượng tầng tương ứng. Kiến trúc thượng tầng không hề khởi phát từ đâu ngoài cơ sở hạ tầng của nó. Cơ sở hạ tầng như thế nào thì kiến trúc thượng tầng như thế ấy. Quan hệ kinh tế tài chính, quan hệ sản xuất quyết định hành động quan hệ về chính trị, pháp lý và tư tưởng. Do đó, giai cấp nào giữ vị thế thống trị về mặt kinh tế tài chính thì nó cũng thống trị về mặt kiến trúc thượng tầng xã hội.
– Nếu cơ sở hạ tầng có sự thay đổi thì sớm muộn kiến trúc thượng tầng cũng thay đổi theo.
Quá trình đổi khác đó không riêng gì diễn ra trong quá trình cách mạng từ hình thái kinh tế tài chính – xã hội này sang hình thái kinh tế tài chính – xã hội khác, mà còn diễn ra trong bản thân mỗi hình thái kinh tế tài chính – xã hội. Như C. Mác đã viết :
“Cơ sở kinh tế thay đổi thì toàn bộ cái kiến trúc thượng tầng đồ sộ cũng bị đảo lộn ít nhiều nhanh chóng”.
Trong xã hội có đối kháng giai cấp, sự biến hóa đó phải trải qua quy trình đấu tranh giai cấp gay go, phức tạp. Nguyên nhân của quy trình đó xét đến cùng là do sự tăng trưởng của lực lượng sản xuất .
Tuy nhiên, sự tăng trưởng của lực lượng sản xuất chỉ trực tiếp gây ra sự đổi khác của cơ sở hạ tầng, đến lượt nó mới làm cho kiến trúc thượng tầng đổi khác một cách cơ bản.
3.2. Kiến trúc thượng tầng có tính độc lập tương đối và tác động trở lại lên cơ sở hạ tầng:
Tuy cơ sở hạ tầng quyết định hành động kiến trúc thượng tầng nhưng chủ nghĩa Mác – Lênin cũng luôn nhấn mạnh vấn đề tính độc lập tương đối và năng lực tác động ảnh hưởng của kiến trúc thượng tầng so với cơ sở hạ tầng :
– Sự tác động của kiến trúc thượng tầng thể hiện trước hết ở chức năng chính trị – xã hội của nó.
Kiến trúc thượng tầng có tính năng bảo vệ, là công cụ đắc lực để củng cố, duy trì sự tăng trưởng của cơ sở hạ tầng sinh ra nó, đồng thời đấu tranh xóa bỏ cơ sở hạ tầng cũ và kiến trúc thượng tầng cũ. – Đồng thời, mỗi bộ phận, yếu tố khác nhau thuộc kiến trúc thượng tầng cũng đều có năng lực tác động ảnh hưởng không ít lên cơ sở hạ tầng. Trong đó, nhà nước có vai trò đặc biệt quan trọng quan trọng, có năng lực tác động ảnh hưởng lớn nhất và trực tiếp nhất lên cơ sở hạ tầng. Những bộ phận đó ảnh hưởng tác động lên cơ sở hạ tầng theo những chính sách khác nhau, bằng nhiều hình thức khác nhau. Tất nhiên, sự hoạt động của những bộ phận thuộc kiến trúc thượng tầng không phải khi nào cũng theo một hướng duy nhất. Đôi khi, giữa những bộ phận này cũng phát sinh thực trạng không đồng đều, thậm chí còn xích míc, chống đối nhau.
– Trong xã hội xã hội chủ nghĩa, kiến trúc thượng tầng, đặc biệt là nhà nước giữ vai trò đặc biệt quan trọng.
Nếu không có chính quyền của giải cấp công nhân và nhân dân lao động thì không thể xây dựng được cơ sở hạ tầng của chủ nghĩa xã hội.
Nhà nước xã hội chủ nghĩa là công cụ đắc lực để tái tạo và xóa bỏ cơ sở hạ tầng cũ, tạo lập cơ sở hạ tầng mới.
– Sự tác động của kiến trúc thượng tầng nếu phù hợp, cùng chiều phát triển vớ cơ sở hạ tầng thì sự tác động đó mang lại hiệu quả thúc đẩy sự tiến bộ xã hội.
Đó là khi sự ảnh hưởng tác động của kiến trúc thượng tầng tuần theo những quy luật kinh tế tài chính, quy luật xã hội khách quan. Còn trong trường hợp ngược chiều ( làm trái quy luật ), sự ảnh hưởng tác động của kiến trúc thượng tầng lên cơ sở hạ tầng sẽ là xấu đi, cản trở sự tăng trưởng xã hội.
– Sự tác động mạnh mẽ cua kiến trúc thượng tầng lên cơ sở hạ tầng là không thể nghi ngờ.
Song, nếu quá nhấn mạnh vấn đề vai trò của sự ảnh hưởng tác động đó đến mức phủ nhận tính tất yếu của những quy luật kinh tế tài chính khách quan, của sự hoạt động xã hội thì sẽ rơi vào sai lầm đáng tiếc duy tâm chủ quan. Chủ nghĩa duy vật lịch sử vẻ vang chứng minh và khẳng định sự sản xuất vật chất và tái sản xuất ra đời sống xã hội là tác nhân quyết định hành động, nếu xét đến cùng, so với lịch sử dân tộc, nghĩa là so với cả những nghành nghề dịch vụ của văn hóa truyền thống, niềm tin nói chung .
Tuy nhiên, tất cả chúng ta không được phép hiểu sản xuất là tác nhân quyết định hành động duy nhất. Nếu coi đó là duy nhất thì vô hình trung đã xuyên tạc quan điểm của chủ nghĩa Mác.
Source: https://suachuatulanh.edu.vn
Category : Nhà Cửa