Nhiễm vi khuẩn Salmonella: Nguyên nhân, biểu hiện, chẩn đoán, phòng ngừa

Nhiễm vi khuẩn salmonella là tình trạng phổ biến và có thể xảy ra ở mọi độ tuổi. Bệnh xuất phát từ nhiều nguồn lây khác nhau, xuất hiện với nhiều triệu chứng khó chịu, điển hình là tiêu chảy và đau bụng. Tình trạng này nếu không được điều trị sớm có nguy cơ sẽ dẫn đến biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong. Do đó, việc theo dõi bệnh và liên hệ kịp thời với bác sĩ là thực sự cần thiết.

Vi khuẩn salmonella là gì?

Salmonella là loại vi khuẩn đường ruột không hình thành bào tử, chủ yếu di chuyển bằng roi quanh thân. Nhóm sinh vật hóa dưỡng này chủ yếu thu năng lượng từ các phản ứng oxy hóa khử, có khả năng tạo ATP bằng oxy khi có sẵn hoặc dùng các chất nhận điện tử hay lên men khi oxy không có sẵn. (1)

Vi khuẩn salmonella cũng là mầm bệnh nội bào tùy nghi, có thể xâm nhập vào nhiều loại tế bào khác nhau, bao gồm biểu mô, tế bào M, đại thực bào và tế bào đuôi gai. Bệnh gây ra từ loại vi sinh vật này được gọi là bệnh nhiễm khuẩn salmonella, gây khó chịu cho dạ dày- ruột, sốt, tiêu chảy và đau quặn bụng.

Trong hầu hết những trường hợp, bệnh xuất phát từ nguồn thực phẩm ô nhiễm ( nhiễm phân người hoặc phân động vật hoang dã ) mà người bệnh ăn phải. Theo đó, chủng vi khuẩn salmonella hoàn toàn có thể được chia thành hai nhóm chính gồm thương hàn và không thương hàn. Nhóm thứ 2 thường phổ cập hơn, hoàn toàn có thể lây nhiễm cho nhiều loại động vật hoang dã đồng thời lây truyền trực tiếp từ động vật hoang dã sang người. trái lại, nhóm thương hàn gồm có Salmonella Typhi và Salmonella Paratyphi A, B, C chỉ Open ở con người và không xảy ra so với những loài động vật hoang dã khác. Nhóm không thương hàn do những Salmonella khác đa phần gây viêm ruột và nhiễm khuẩn huyết.

Biểu hiện nhiễm khuẩn salmonella

Người bệnh bị nhiễm vi khuẩn salmonella thường do ăn thịt sống, gia cầm, trứng hoặc những mẫu sản phẩm từ trứng, sữa chưa tiệt trùng. Thời gian ủ bệnh ( khoảng chừng thời hạn từ khi tiếp xúc đến lúc phát bệnh ) hoàn toàn có thể từ 6 giờ – 6 ngày. Thông thường, người bệnh bị nhiễm khuẩn salmonella sẽ có xu thế nhầm lẫn với chứng đau dạ dày thường gặp. Trong đó, một số ít tín hiệu nổi bật phải kể đến gồm : ( 2 )

• Tiêu chảy
• Đau quặn bụng
• Sốt
• Buồn nôn
• Nôn mửa
• Ớn lạnh
• Đau đầu
• Xuất hiện máu trong phân

Các triệu chứng trên thường lê dài từ vài ngày đến một tuần. Trong đó, tiêu chảy thường Open khoảng chừng 10 ngày nhưng hoàn toàn có thể mất vài tháng trước khi ruột trở lại thói quen đại tiện không thay đổi.

Nguyên nhân nhiễm vi khuẩn salmonella

Vi khuẩn salmonella sống trong ruột người, động vật hoang dã và chim. Hầu hết những trường hợp nhiễm bệnh đều do tiêu thụ thực phẩm hoặc nước ô nhiễm có chứa phân. Cụ thể như sau : ( 3 )

1. Thực phẩm và nước có chứa nguồn lây bệnh

• Thịt sống, thịt gia cầm và hải sản: Phân có thể dính vào thịt gia cầm trong quá trình giết mổ, hải sản cũng có thể chứa nguồn lây khi sống trong môi trường nước ô nhiễm.
• Sữa và các sản phẩm sữa chưa tiệt trùng: Sữa và các sản phẩm sữa chưa tiệt trùng có thể bị nhiễm khuẩn salmonella. Trong khi đó, quá trình thanh trùng có thể loại bỏ vi khuẩn có hại, bao gồm cả salmonella.
• Trái cây và rau củ: Rau củ quả tươi, đặc biệt là giống nhập khẩu có thể bị nhiễm khuẩn salmonella trong quá trình chăm bón hoặc sơ chế làm sạch bằng nước.
• Trứng sống hoặc nấu chưa chín: Mặc dù lớp vỏ trứng có khả năng bảo vệ phần bên trong khỏi sự nhiễm bẩn nhưng gia cầm nhiễm bệnh vẫn có thể đẻ ra trứng chứa vi khuẩn salmonella (tồn tại trước khi vỏ được hình thành). Đây chính là nguồn lây khi con người ăn phải.

2. Thực phẩm xử lý không đúng cách

Nhiều loại thực phẩm bị nhiễm vi khuẩn salmonella bởi quy trình chế biến không bảo vệ vệ sinh, đa phần là do không rửa tay kỹ trước khi triển khai.

3. Nguồn lây từ vật nuôi và các loại động vật khác

Các loại động vật hoang dã nói chung, gồm có cả vật nuôi, đặc biệt quan trọng là chim và bò sát hoàn toàn có thể mang vi khuẩn salmonella trên lông, da và phân của chúng. Do đó, đây cũng là nguồn lây nhiễm nên quan tâm.

4. Các yếu tố rủi ro

• Các hoạt động hàng ngày khiến cơ thể tiếp xúc gần hơn với vi khuẩn salmonella.
• Khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể bị suy yếu do gặp các vấn đề về sức khỏe.
• Du lịch quốc tế: Tình trạng nhiễm khuẩn salmonella phổ biến hơn ở các quốc gia đang phát triển với điều kiện vệ sinh kém. Vậy nên, khách du lịch cũng có nguy cơ nhiễm bệnh cao hơn nếu đi đến các đất nước này.
• Tiếp xúc với động vật: Một số động vật có thể mang vi khuẩn salmonella, ngoài ra, loại vi sinh vật này cũng dễ dàng tìm thấy trong chuồng, bể, lồng, khay vệ sinh của vật nuôi.
• Rối loạn dạ dày hoặc ruột: Cơ thể có nhiều cơ chế bảo vệ tự nhiên chống lại nhiễm khuẩn salmonella, chẳng hạn như axit dạ dày mạnh. Tuy nhiên, một số vấn đề bệnh lý hoặc thuốc men lại có thể làm suy giảm khả năng này, bao gồm thuốc kháng axit, kháng sinh, vấn đề miễn dịch, bệnh viêm ruột…

Phương pháp chẩn đoán

Hầu hết các trường hợp nhiễm khuẩn salmonella đều thường được chẩn đoán dựa trên triệu chứng bệnh. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định thực hiện thêm một số xét nghiệm sau để có kết luận chính xác nhất: (4)

• Xét nghiệm mẫu phân
• Xét nghiệm mẫu máu

Biến chứng có thể gặp phải

Nhiễm khuẩn salmonella thường hiếm khi gây nguy khốn đến tính mạng con người. Tuy nhiên, ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn tuổi, người được ghép tạng, phụ nữ mang thai và những người có hệ miễn dịch yếu, năng lực tiến triển thành biến chứng nghiêm trọng sẽ cao hơn. Tiêu chảy do nhiễm khuẩn salmonella dễ khiến khung hình bị mất nước. Trong đó, một số ít tín hiệu cảnh báo nhắc nhở thường gặp gồm :

• Đi tiểu ít hơn bình thường
• Nước tiểu sẫm màu
• Cảm giác khô miệng, lưỡi
• Mắt trũng sâu
• Không tiết nước mắt khi khóc
• Cơ thể mệt mỏi hơn bình thường
• Nhiễm khuẩn huyết

Vi khuẩn salmonella xâm nhập vào máu sẽ gây ra hiện tượng kỳ lạ nhiễm khuẩn huyết, hoàn toàn có thể lây nhiễm khắp những mô trên khung hình, gồm có :

• Hệ thống tiết niệu (nhiễm trùng đường tiết niệu).
• Các mô xung quanh não và tủy sống (viêm màng não).
• Màng ngoài của tim hoặc van (viêm nội tâm mạc).
• Xương hoặc tủy xương (viêm tủy xương).
• Viêm khớp phản ứng

Những người bị nhiễm khuẩn salmonella có rủi ro tiềm ẩn cao bị viêm khớp phản ứng. Một số triệu chứng thường gặp gồm có :

• Đau khớp
• Kích ứng mắt
• Đau rát khi đi tiểu

Điều trị nhiễm khuẩn salmonella

Hầu hết những trường hợp có cơ địa khỏe mạnh đều hoàn toàn có thể phục sinh trong vòng từ vài ngày đến một tuần mà không cần điều trị phức tạp. Dưới đây là một số ít chiêu thức thường được chỉ định :

1. Điều trị mất nước

Đối với thực trạng nhiễm khuẩn salmonella, người bệnh cần tập trung chuyên sâu vào việc bổ trợ nước và chất điện giải bị mất. Trong trường hợp mất nước nghiêm trọng, lựa chọn tối ưu là chăm nom tại phòng cấp cứu với chiêu thức truyền dịch trực tiếp vào tĩnh mạch.

2. Thuốc

Bên cạnh việc bổ trợ đủ nước, bác sĩ sẽ địa thế căn cứ vào mức độ nghiêm trọng của thực trạng nhiễm khuẩn để chỉ định sử dụng kèm 1 số ít loại thuốc sau :

• Thuốc chống tiêu chảy: Các loại thuốc như Loperamid có thể giúp làm giảm triệu chứng đau bụng do tiêu chảy nhưng đồng thời cũng có khả năng kéo dài tiêu chảy do nhiễm khuẩn.
• Thuốc kháng sinh: Bác sĩ có thể kê toa thuốc kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn nếu nghi ngờ salmonella đã xâm nhập vào máu gây nhiễm trùng hoặc làm suy yếu hệ thống miễn dịch.

Phòng ngừa lây nhiễm vi khuẩn salmonella

Tình trạng lây nhiễm vi khuẩn salmonella có thể được phòng ngừa hiệu quả bằng cách ngăn chặn nguồn lây ngay từ ban đầu. Cụ thể như sau:

Đối với thực phẩm

• Không nên chế biến thực phẩm cho người khác khi bản thân đang bị bệnh
• Luôn rửa tay bằng xà phòng và nước sạch sau khi đi vệ sinh
• Rửa tay kỹ trước và sau khi chế biến thức ăn hoặc ăn uống
• Rửa sạch các bề mặt, dụng cụ chế biến thức ăn trước và sau khi sử dụng
• Đảm bảo thực phẩm được nấu chín đến nhiệt độ an toàn trước khi ăn
• Không xử lý bất kỳ loại thực phẩm nào khác trong khi đang sơ chế, chế biến thịt sống, thịt gia cầm, hải sản hoặc trứng
• Rửa sạch rau củ quả trước khi chế biến
• Làm lạnh hoặc đông lạnh thịt gia súc, gia cầm và hải sản càng sớm càng tốt nếu chưa sử dụng đến
• Không uống sữa và các sản phẩm từ sữa chưa được tiệt trùng
• Không uống nước chưa được xử lý hoặc ăn thức ăn được chế biến từ nước chưa được xử lý

Đối với vật nuôi

• Rửa tay bằng xà phòng và nước sau khi chạm vào động vật (kể cả vật nuôi), bao gồm cả thức ăn, bát nước, khay vệ sinh, phân, lồng hoặc đồ chơi của chúng.
• Không chạm hoặc cho tay vào miệng sau khi chạm vào động vật
• Không hôn vào lông hoặc da của động vật, vật nuôi
• Người có hệ thống miễn dịch suy yếu, trẻ dưới 5 tuổi, người già trên 65 tuổi tuyệt đối không nên chạm vào các nhóm động vật thuộc nguy cơ cao
• Làm sạch môi trường sống của thú cưng, chẳng hạn như bể cá, lồng…
• Không sử dụng bồn rửa trong nhà bếp để tắm rửa, vệ sinh cho thú cưng hoặc đồ chơi của chúng.

Trung tâm Nội soi và Mổ Ruột nội soi tiêu hóa ( BVĐK Tâm Anh TP Hồ Chí Minh ) và Khoa Tiêu hóa – Gan mật – Tụy ( BVĐK Tâm Anh TP.HN ) là những TT y tế chuyên khoa Tiêu hóa uy tín, phân phối dịch vụ thăm khám và điều trị hạng sang, hiệu suất cao cho những bệnh nhân mắc những yếu tố về gan từ nhẹ đến nặng ( gan nhiễm mỡ, viêm gan cấp tính, mạn tính, xơ gan, ung thư gan … ). Hệ thống BVĐK Tâm Anh quy tụ đội ngũ bác sĩ Nội khoa – Ngoại khoa – Nội soi tiêu hóa trình độ cao, giàu kinh nghiệm tay nghề, cạnh bên đó là sự tương hỗ của hệ thống thiết bị y tế tân tiến, nhập khẩu từ quốc tế, ship hàng tối đa nhu yếu thăm khám và điều trị của người mua. Để đặt lịch thăm khám và điều trị những bệnh về gan với những chuyên viên bác sĩ về Tiêu hóa của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, xin vui vẻ liên hệ :

Trên đây là tổng hợp tất cả các thông tin liên quan đến tình trạng nhiễm vi khuẩn salmonella. Hy vọng thông qua những chia sẻ này, người bệnh đã có thêm nhiều cập nhật hữu ích để chủ động phòng ngừa, phát hiện và điều trị bệnh hiệu quả.

Source: https://suachuatulanh.edu.vn
Category : Sức Khỏe