Nút thắt ở Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn

13/09/2022 admin
Nhà máy lọc dầu 9 tỷ USD ở Nghi Sơn chiếm 34 % nguồn cung trong nước, được bao tiêu hàng loạt, miễn nhiều loại thuế nhưng vẫn liên tục thua lỗ .Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn giảm hiệu suất từ trung tuần tháng 1 vì thiếu tiền nhập nguyên vật liệu. Theo Bộ Công Thương, đây chính là khởi nguồn cho sự khan hiếm nguồn cung xăng dầu trong nước vừa mới qua. Năm 2021, xí nghiệp sản xuất này sản xuất 6,7 triệu m3, tấn xăng dầu những loại, chiếm 34 % thị trường đáp ứng trong nước .

Bạn đang đọc: Nút thắt ở Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn

Dự án trong khu kinh tế tài chính mở Nghi Sơn ( huyện Tĩnh Gia, Thanh Hoá ) này được phê duyệt tháng 4/2008 với hiệu suất quy trình tiến độ 1 là 200.000 thùng dầu thô một ngày, tương tự 10 triệu tấn mỗi năm. Mức này gần gấp đôi hiệu suất của Lọc dầu Dung Quất ( Tỉnh Quảng Ngãi ) .Với tổng mức góp vốn đầu tư 9 tỷ USD, vốn điều lệ của Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Lọc hóa dầu Nghi Sơn là hơn 2,4 tỷ USD, phần còn lại là vay ngân hàng nhà nước và những bên góp vốn. Trong số bốn nhà góp vốn đầu tư góp vốn, đại diện thay mặt cho vốn của Nước Ta có Tập đoàn Dầu khí vương quốc Nước Ta ( PVN ) với 25,1 %. Còn lại là của những đối tác chiến lược quốc tế như Công ty Dầu khí Quốc tế Kuwait KPI của Kuwait, Công ty Idemitsu và Công ty Hóa chất Mitsui của Nhật .

Lọc dầu Nghi Sơn, nhà máy lọc dầu 9 tỷ USD, được hưởng loạt ưu đãi về thuế, bao tiêu sản phẩm. Khi đi vào hoạt động, nhà máy này được giảm một nửa thuế thu nhập doanh nghiệp, tức chỉ phải đóng 10% trong 70 năm; miễn thuế 4 năm đầu tiên có thu nhập chịu thuế và giảm 50% trong 9 năm tiếp theo.

Toàn bộ loại sản phẩm của Lọc dầu Nghi Sơn sẽ được PVN bao tiêu trong 15 năm, với giá mua buôn tương tự giá nhập khẩu cùng thời gian cộng với khuyến mại thuế nhập khẩu 3-5-7 % ( tức cộng thêm 3 % với những loại sản phẩm hoá dầu, 5 % với LNG và 7 % với những loại sản phẩm xăng dầu ) .Mặt khác, trong 10 năm ( đến 2028 ), nếu Nước Ta giảm thuế nhập khẩu xuống thấp hơn mức khuyễn mãi thêm kể trên, PVN sẽ có nghĩa vụ và trách nhiệm bù cho Lọc dầu Nghi Sơn số tiền chênh lệch này .
Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn, Thanh Hoá, tháng 1/2021. Ảnh: Lê Hoàng
Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn, Thanh Hoá, tháng 1/2021. Ảnh : Lê Hoàng
Khi xí nghiệp sản xuất này sẵn sàng chuẩn bị quản lý và vận hành, khá nhiều thống kê giám sát về sự thua thiệt cho ngân sách từng được đưa ra với những cam kết về khuyến mại dành cho xí nghiệp sản xuất lọc dầu này .Trong báo cáo giải trình gửi những bộ, ngành, nhà nước trước đây, Tập đoàn Dầu khí Nước Ta ( PVN ) từng lo ngại khi phải bù lỗ hàng tỷ USD khi xí nghiệp sản xuất quản lý và vận hành thương mại. Con số bù lỗ khoảng chừng 1,5 – 2 tỷ USD trong 10 năm ( ứng với ngữ cảnh giá dầu 45 USD và 70 USD một thùng ), tương tự 3.500 – 4.500 tỷ đồng một năm bởi nghĩa vụ và trách nhiệm bao tiêu mẫu sản phẩm. Tức là khi giá dầu trên thị trường quốc tế càng tăng, khoản bù lỗ của PVN cho xí nghiệp sản xuất này càng lớn .Chưa kể, khoản thanh toán giao dịch chênh lệch thuế nhập khẩu với những mẫu sản phẩm xăng dầu của Nghi Sơn mà PVN phải trả, cũng lên tới hàng chục nghìn tỷ đồng do những loại thuế nhập khẩu xăng, dầu giảm nhanh về 0 % theo những hiệp định thương mại tự do mà Nước Ta cam kết, vào đúng thời gian nhà máy sản xuất này mở màn quản lý và vận hành thương mại ( cuối năm 2018 ). Như theo Hiệp định hàng hoá ASEAN ( ATIGA ), thuế nhập khẩu với dầu diesel và dầu madut giảm về 0 % từ năm năm nay ; thuế với xăng giảm xuống 5 % từ năm 2023 và về 0 % từ năm 2024. Hay theo Hiệp định thương mại tự do Nước Ta – Nước Hàn ( VKFTA ), thuế nhập khẩu dầu diesel đã về 0 % từ năm 2018, còn thuế nhập dầu madut là 0 % từ năm năm nay .Chia sẻ với VnExpress, một chuyên viên trong nghành xăng dầu nghiên cứu và phân tích, thời gian đàm phán dự án Bất Động Sản này, Nước Ta ở thế cần phải tìm nguồn cung dầu thô thay thế sửa chữa dần, cần tìm thêm nguồn cung xăng dầu để bảo vệ bảo mật an ninh nguồn năng lượng, tránh nhờ vào 100 % vào nhập khẩu như thời kỳ những năm 2000. Cùng đó, nguồn dầu thô từ mỏ Bạch Hổ, mỏ dầu lớn nhất cả nước, ngày càng hết sạch .

3 năm sau vận hành thương mại, tình hình sản xuất kinh doanh của nhà máy lọc dầu 9 tỷ USD lại không mấy khả quan. Bộ Công Thương cho biết, nhà máy này lỗ luỹ kế 3,3 tỷ USD từ năm 2018 đến nay (khoảng hơn 76.000 tỷ đồng, với tỷ giá 23.178 đồng một USD) và khoản nợ nguyên liệu cũng lên tới 2,8 tỷ USD (gần 65.000 tỷ đồng). Với các khoản lỗ luỹ kế, và nợ nguyên liệu lớn như vậy, việc để nhà máy này hoạt động bình thường không dễ.

Khó khăn tài chính cũng là nguyên nhân được nhà máy này nêu ra, khiến họ phải giảm công suất xuống 80% từ cuối tháng 1 năm nay, do không còn tiền nhập nguyên liệu dầu thô về sản xuất.

Nhưng phía PVN, đơn vị chức năng đại diện thay mặt Nước Ta góp 25,1 % vào liên kết kinh doanh này, cho rằng khó khăn vất vả về kinh tế tài chính của Lọc dầu Nghi Sơn còn xuất phát từ công tác làm việc quản trị do phía quốc tế quản lý còn nhiều chưa ổn. Trong khi đó, với vốn sở hữu 25,1 % tại Lọc dầu Nghi Sơn, PVN không có quyền quyết định hành động những yếu tố tương quan tới hoạt động giải trí, điều hành quản lý quản trị xí nghiệp sản xuất này .Với vai trò nước chủ nhà, PVN đã thực thi không thiếu nghĩa vụ và trách nhiệm theo cam kết và đã liên tục có nhiều văn bản, quan điểm góp phần nhằm mục đích thôi thúc quá trình dự án Bất Động Sản, cải tổ công tác làm việc quản trị quản trị nhằm mục đích tăng hiệu suất cao hoạt động giải trí của nhà máy sản xuất .Một số nghĩa vụ và trách nhiệm kinh tế tài chính thời gian ngắn đã được tập đoàn lớn này thanh toán giao dịch cho phía Lọc dầu Nghi Sơn để xí nghiệp sản xuất này liên tục quản lý và vận hành thông thường. Song, phía PVN cho biết, họ vẫn đang nỗ lực đàm phán và thống nhất giải pháp tái cấu trúc tổng thể và toàn diện nhằm mục đích duy trì hoạt động giải trí bảo đảm an toàn, hiệu suất cao với những bên góp vốn quốc tế .

Dù vậy, theo các chuyên gia cũng phải xem lại trách nhiệm của doanh nghiệp này trong cung ứng xăng dầu cho thị trường. Ông Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính), cho rằng, cần rút kinh nghiệm trong đàm phán các dự án đầu tư nước ngoài liên quan tới xăng dầu, khi đây là mặt hàng nhạy cảm, ảnh hưởng tới an ninh năng lượng quốc gia.

Về phía Lọc dầu Nghi Sơn, ông Long nói, doanh nghiệp này cũng chưa làm tròn nghĩa vụ và trách nhiệm trong bảo vệ đáp ứng và nghĩa vụ và trách nhiệm cấp hàng theo hợp đồng đã ký với những doanh nghiệp kinh doanh thương mại xăng dầu trên thị trường .” Khi thị trường có dịch chuyển mạnh về nguồn cung, Ngân sách chi tiêu thì xí nghiệp sản xuất này lại kêu khó khăn vất vả về kinh tế tài chính và giảm hiệu suất, dừng hoạt động giải trí là điều không hề đồng ý được “, ông nêu .Chia sẻ với VnExpress, ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước ( Bộ Công Thương ) cũng nói, tới lúc cũng cần xem lại nghĩa vụ và trách nhiệm của nhà máy sản xuất lọc dầu Nghi Sơn trong bảo vệ đáp ứng xăng dầu, bảo mật an ninh nguồn năng lượng khi nhà nước, Bộ Công Thương đã tạo điều kiện kèm theo hết mức, đưa ra nhiều khuyến mại cho doanh nghiệp .Các doanh nghiệp đầu mối đã cấp tập đàm phán, tăng nhập khẩu từ những nguồn để bù đắp lượng thiếu vắng từ Nghi Sơn. Với giá thành phẩm xăng dầu đang ở ngưỡng rất cao, việc nhập lúc này cũng khiến họ chịu nhiều rủi ro đáng tiếc, chưa kể với những đầu mối kinh doanh thương mại nhỏ, quy trình nhập khẩu cũng không thuận tiện .Hiện, những khó khăn vất vả kinh tế tài chính của Nghi Sơn đã trong thời điểm tạm thời được giải toả, khi xí nghiệp sản xuất này được cấp kinh tế tài chính thời gian ngắn để duy trì sản xuất tới hết tháng 5. Trong lúc này, theo báo cáo giải trình của Bộ Công Thương, xí nghiệp sản xuất vẫn hoạt động giải trí ở ngưỡng hiệu suất 55-60 % do cần chờ nguồn nguyên vật liệu dầu thô cập bến vào cuối tháng 2 này, mới hoàn toàn có thể mở màn tăng hiệu suất trở lại. Theo kế hoạch, Lọc dầu Nghi Sơn sẽ đạt hiệu suất 80 % vào giữa tháng 3 và chỉ hoàn toàn có thể đạt 100 % hiệu suất từ dầu tháng 4 tới .

Bộ Công Thương cũng cho biết, việc giao hàng của Lọc dầu Nghi Sơn bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ việc giảm công suất lần này, khi tháng 2 chỉ giao được 43% kế hoạch. Dự kiến tháng 3, nhà máy này cung cấp khoảng 80% so với kế hoạch theo tháng, là 540.000 m3. Nhưng đáng nói, đến nay Nghi Sơn vẫn chưa có kế hoạch giao hàng cho các thương nhân đầu mối kinh doanh vào tháng 4 và tháng 5, nhất là sau tháng 5 chưa rõ về khả năng duy trì sản xuất.

Nếu Lọc dầu Nghi Sơn vẫn hoạt động giải trí chưa không thay đổi sau tháng 5, để bảo vệ nguồn cung, Bộ Công Thương đã nhu yếu 10 doanh nghiệp đầu mối tăng nhập khẩu 2,4 triệu m3 xăng, dầu trong quý II. Ngoài ra, nhà máy sản xuất Lọc dầu Dung Quất đã tăng hiệu suất lên 105 % .

Kỳ Duyên

Alternate Text Gọi ngay