Luật Hộ tịch: 8 điểm nổi bật nhất

28/03/2023 admin
5. Giấy ủy quyền làm giấy tờ hộ tịch giữa những người thân trong gia đình không cần xác nhận3. Một số thủ tục ĐK hộ tịch được thực thi ngay trong ngày

Luật Hộ tịch năm 2014 ra đời cùng một loạt văn bản mới ban hành thời gian gần đây giúp công tác đăng ký và quản lý hộ tịch tiện lợi hơn, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân. Dưới đây, LuatVietnam tổng hợp những điểm nổi bật nhất của pháp luật hộ tịch.

1. Hộ tịch bao gồm những sự kiện gì?

Hộ tịch là những sự kiện như khai sinh, khai tử, kết hôn, ly hôn, giám hộ, xác định và nhận cha, mẹ, con… xác nhận tình trạng nhân thân của cá nhân từ khi sinh ra đến khi chết. Đăng ký hộ tịch là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác nhận hoặc ghi vào Sổ hộ tịch các sự kiện hộ tịch của cá nhân, tạo cơ sở pháp lý để Nhà nước bảo hộ quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, thực hiện quản lý về dân cư.

Các sự kiện hộ tịch mà cá thể phải ĐK với cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã được phân định rõ ràng tại Luật Hộ tịch năm năm trước ( Luật Hộ tịch ), gồm có những trường hợp xác nhận vào Sổ hộ tịch và trường hợp ghi vào Sổ hộ tịch như sau :- Xác nhận vào Sổ hộ tịch những sự kiện hộ tịch như : khai sinh, khai tử, kết hôn, ly hôn, giám hộ, xác lập và nhận cha, mẹ, con …

– Ghi vào Sổ hộ tịch sự kiện khai sinh; kết hôn; ly hôn; hủy việc kết hôn; giám hộ; nhận cha, mẹ, con; xác định cha, mẹ, con; nuôi con nuôi; thay đổi hộ tịch; khai tử của công dân Việt Nam đã được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài.


Hộ tịch là các sự kiện liên quan đến nhân thân của công dân (Ảnh minh họa)

Ngoài ra, trường hợp ghi vào Sổ hộ tịch còn bao gồm việc thay đổi hộ tịch của cá nhân theo bản án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền:

+ Thay đổi quốc tịch, xác lập cha, mẹ, con ; xác lập lại giới tính ; nuôi con nuôi, chấm hết việc nuôi con nuôi ;+ Ly hôn, hủy việc kết hôn trái pháp lý, công nhận việc kết hôn ;

+ Công nhận giám hộ; tuyên bố hoặc hủy tuyên bố một người mất tích, đã chết, bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự.

2. Không bắt buộc đăng kí hộ tịch tại nơi cư trú như trước đây


Luật Hộ tịch lan rộng ra thẩm quyền ĐK hộ tịch của những cơ quan ĐK hộ tịch. Theo khoản 4 Điều 5 Luật Hộ tịch, dân cư hoàn toàn có thể ĐK hộ tịch tại cơ quan ĐK hộ tịch nơi thường trú, tạm trú hoặc nơi đang sinh sống .Như vậy, công chức tư pháp – hộ tịch không hề phủ nhận việc ĐK của công dân vì nguyên do không ĐK thường trú tại địa phương đó. Quy định này tạo nhiều điều kiện kèm theo thuận tiện, giảm thiểu ngân sách, thời hạn đi lại cho người dân .Ủy Ban Nhân Dân cấp huyện cũng được giao giải quyết và xử lý hàng loạt những việc ĐK hộ tịch có yếu tố quốc tế ; biến hóa, cải chính hộ tịch cho người từ đủ 14 tuổi trở lên cư trú trong nước ; kết hôn, nhận cha, mẹ, con của công dân Nước Ta thường trú ở khu vực biên giới với công dân của nước láng giềng thường trú ở khu vực biên giới với Nước Ta, khai tử cho người quốc tế cư trú không thay đổi lâu bền hơn tại khu vực biên giới của Nước Ta … Những việc này trước đây thuộc thẩm quyền của Ủy Ban Nhân Dân cấp tỉnh .

Mở rộng thẩm quyền đăng kí hộ tịch ( Ảnh minh họa )

Riêng với quy định về nơi đăng ký khai sinh cho trẻ, quy định cũ tại Nghị định số 158/2005/NĐ-CP và Thông tư số 01/2008/TT-BTP yêu cầu thực hiện tại UBND cấp xã nơi người mẹ của trẻ đăng ký thường trú hoặc tạm trú. Trường hợp không xác định được nơi cư trú của mẹ thì UBND cấp xã nơi cư trú của người cha mới thực hiện đăng ký khai sinh. Tuy nhiên luật mới quy định linh hoạt UBND cấp xã nơi bố hoặc mẹ của trẻ cư trú đều có thẩm quyền đăng ký khai sinh.

3. Một số thủ tục ĐK hộ tịch được thực thi ngay trong ngày

Thời hạn xử lý ĐK hộ tịch giảm đáng kể so với hầu hết những thủ tục hành chính tương quan đến nghành hộ tịch .Đối với những sự kiện hộ tịch phức tạp, thời hạn đơn cử được pháp luật đơn cử trong Luật Hộ tịch và Nghị định số 123 / năm ngoái / NĐ-CP .Đối với những việc hộ tịch mà Luật này không lao lý thời hạn thì được xử lý ngay trong ngày. Trường hợp nhận hồ sơ sau 15 giờ mà không xử lý được ngay thì trả tác dụng trong ngày thao tác tiếp theo .

Mỗi sự kiện hộ tịch chỉ được đăng ký tại một cơ quan đăng ký hộ tịch có thẩm quyển theo quy định của Luật này. Cá nhân có quyền lựa chọn cơ quan đăng ký hộ tịch cho mình mà không phụ thuộc vào nơi cư trú như trước đây. Theo quy định của Luật, cá nhân có thể được đăng ký hộ tịch tại cơ quan đăng ký hộ tịch nơi thường trú, tạm trú hoặc nơi đang sinh sống.

4. Miễn lệ phí đăng ký nhiều thủ tục hộ tịch

Quy định này của Luật Hộ tịch nhằm mục đích tương hỗ nhóm yếu thế, giúp họ hưởng rất đầy đủ những quyền cơ bản của công dân và khuyến khích công dân khai báo thông tin đúng thời hạn, bảo vệ thông tin hộ tịch của công dân được update vừa đủ, kịp thời .Các nhóm đối tượng người dùng và những loại thủ tục hộ tịch được miễn lệ phí ĐK hộ tịch theo Luật Hộ tịch gồm :- Đăng ký hộ tịch cho người thuộc mái ấm gia đình có công với cách mạng ; người thuộc hộ nghèo ; người khuyết tật ;- Đăng ký khai sinh, khai tử đúng hạn ;- Đăng ký giám hộ, kết hôn của công dân Nước Ta cư trú ở trong nước .

Khai sinh đúng hạn được miễn lệ phí đăng ký (Ảnh minh họa)

5. Giấy ủy quyền làm giấy tờ hộ tịch giữa những người thân trong gia đình không cần xác nhận

Theo Điều 2 Thông tư 15/2015 / TT-BTP, việc chuyển nhượng ủy quyền trong ĐK những việc hộ tịch hoặc cấp bản sao trích lục hộ tịch được triển khai như sau :

– Việc ủy quyền phải lập thành văn bản

– Nếu người được ủy quyền là ông, bà, cha, mẹ, con, vợ, chồng, anh, chị, em ruột của người ủy quyền : văn bản ủy quyền không phải công chứng, xác nhận nhưng người đó phải xuất trình thêm giấy tờ chứng tỏ mối quan hệ với người ủy quyền- Các trường hợp khác : văn bản ủy quyền phải được công chứng, xác nhận theo pháp luật pháp lý

Cũng cần lưu ý, với các trường hợp đăng ký kết hôn, đăng ký lại việc kết hôn, đăng ký nhận cha, mẹ, con, người thực hiện không được ủy quyền cho người khác thực hiện thay. Nhưng một bên có yêu cầu có thể trực tiếp nộp hồ sơ mà không cần văn bản ủy quyền của bên còn lại.

6. Trích lục hộ tịch thay thế hầu hết các loại giấy tờ hộ tịch khác

Giấy khai sinh và giấy ghi nhận kết hôn là giấy tờ hộ tịch gốc của cá thể về việc khai sinh và kết hôn sẽ vẫn được duy trì như trước đây. Với những loại giấy tờ khác, sau khi ĐK hộ tịch, người nhu yếu ĐK hộ tịch sẽ được cấp 01 bản chính trích lục hộ tịch tương ứng với nội dung ĐK hộ tịch .Bản chính trích lục hộ tịch có giá trị như bản gốc. Công dân hoàn toàn có thể xác nhận bản sao từ bản chính trích lục hộ tịch này tại Ủy ban nhân dân xã hoặc tại những Phòng công chứng, Văn phòng công chứng .Ngoài ra, khi công dân có nhu yếu, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ cấp bản sao trích lục hộ tịch từ Cơ sở tài liệu hộ tịch .Các Điều 62, Điều 63 và Điều 64 Luật Hộ tịch pháp luật đơn cử về việc cấp trích lục hộ tịch .

Có thể xác nhận bản sao từ bản chính trích lục hộ tịch ( Ảnh minh họa )

7. Triển khai thoáng rộng dịch vụ công trực tuyến – liên thông

Cơ sở tài liệu hộ tịch là thông tin nguồn vào của cơ sở tài liệu vương quốc về dân cư. Dựa vào nguồn tài liệu này, những tỉnh thành đã và đang ứng dụng mạng lưới hệ thống dịch vụ công trực tuyến .Rất nhiều dịch vụ công trực tuyến về hộ tịch được cung ứng theo những mức độ, trong đó nhiều dịch vụ ở mức độ 3 và mức độ 4 .Với những dịch vụ công ở những mức độ này, dân cư hoàn toàn có thể triển khai qua mạng internet và chỉ phải đến lấy hiệu quả và trả lệ phí nếu có ( mức độ 3 ) hoặc hiệu quả được trả theo phương pháp người dùng lựa chọn và lệ phí được thanh toán giao dịch trực tuyến ( mức độ 4 ). Người ĐK cũng hoàn toàn có thể theo dõi, tra cứu thực trạng giải quyết và xử lý hồ sơ qua mạng hoặc tin nhắn điện thoại cảm ứng .Trong Chỉ thị 30 / CT-TTg ngày 30/10/2018, nhà nước cũng đề ra tiềm năng trước 01/11/2019 sẽ mở bán khai trương Cổng dịch vụ công quốc gia, nâng cao chất lượng xử lý thủ tục hành chính tại những Bộ, ngành, địa phương .Thêm vào đó, từ tháng 7/2015, những cơ quan nhà nước đã khởi đầu triển khai liên thông những thủ tục hành chính về ĐK khai sinh, ĐK thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ dưới 6 tuổi ( Thông tư liên tịch 05/2015 / TTLT-BTP-BCA-BYT ) .Mới đây nhất, ngày 18/10/2018, Thủ tướng nhà nước liên tục phát hành Quyết định 1380 / QĐ-TTg 2018 theo đó, triển khai tiến hành liên thông thủ tục ĐK khai tử, xóa ĐK thường trú, hưởng chính sách tử tuất / tương hỗ ngân sách mai táng / hưởng mai táng phí .Các chính sách liên thông nằm trong Đề án triển khai liên thông những thủ tục hành chính của nhà nước. Cơ chế một cửa, một cửa liên thông liên tục được tăng cường giúp giảm thiểu thời hạn, sức lực lao động, ngân sách cho người dân .

Đồng bộ cơ sở tài liệu hộ tịch ( Ảnh minh họa )

8. Cấp số định danh cá thể ngay khi ĐK khai sinh

Lần tiên phong số định danh cá thể sinh ra để quản trị và số hóa hàng loạt tài liệu hộ tịch của cá thể. Theo khoản 2 Điều 16 Luật Hộ tịch và Điều 14 Nghị định 137 / năm ngoái / NĐ-CP lao lý cấp số định danh cá thể cho trẻ như sau :- Công chức tư pháp – hộ tịch ghi nội dung khai sinh của trẻ vào Sổ hộ tịch ;- Cập nhật những thông tin đó vào Cơ sở tài liệu hộ tịch điện tử, Cơ sở tài liệu vương quốc về dân cư ;- Lấy số định danh cá thể cho trẻ trên Cơ sở tài liệu vương quốc về dân cư .Như vậy người đi ĐK khai sinh cho trẻ sẽ nhận được Giấy khai sinh và Số định danh cá thể của trẻ .Đối với những người đã có chứng tỏ nhân dân 12 chữ số hoặc căn cước công dân ( CMND / CCCD ) thì số trên CMND / CCCD chính là Số định danh cá thể của người đó. ( theo Luật Căn cước công dân năm năm trước ) .Việc cấp số định danh cá thể trên mạng lưới hệ thống cơ sở tài liệu vương quốc về dân cư giúp thống nhất và đồng nhất mạng lưới hệ thống thông tin của công dân, tránh trùng lặp. Đây là đổi khác lớn trong tàng trữ tài liệu dân cư trên toàn nước .Trên đây là những nội dung điển hình nổi bật nhất của Luật Hộ tịch mà mọi công dân cần biết để bảo vệ quyền và quyền lợi hợp pháp của mình. Để tra cứu những văn bản pháp lý update rất đầy đủ nhất về TƯ PHÁP – HỘ TỊCH, Quý khách hàng của LuatVietnam hoàn toàn có thể truy vấn tại đây

Xem thêm:

Cách làm giấy khai sinh cho con của mẹ đơn thân

Con khai sinh mang họ mẹ được không?

Liên thông thủ tục ĐK khai tử và hưởng chính sách tử tuấtSinh con bao lâu phải làm giấy khai sinh ?

LuatVietnam

Alternate Text Gọi ngay