Hợp đồng mua bán hàng hóa là gì? Đặc điểm hợp đồng mua bán hàng hóa trong thương mại
1. Khái niệm hợp đồng mua bán hàng hóa trong thương mại
Tự do hợp đồng là một tư tưởng mà theo đó những cá thể được quyền tự do thỏa thuận hợp tác giữa họ với nhau về những điều kiện kèm theo của hợp đồng, không có sự can thiệp của chính quyền sở tại. Do đó, hợp đồng được xem là mẫu sản phẩm của ý chí được hình thành từ quyền lợi của những bên tham gia giao kết. Hợp đồng là hình thức pháp lý hầu hết để ghi nhận việc thiết lập những quan hệ kinh tế tài chính, quan hệ dân sự trong nền kinh tế thị trường .
Sự ra đời của Luật Thương mại năm 2005 là sự khởi đầu hình thành một khái niệm mới trong thực tiễn kinh doanh – khái niệm “hợp đồng thương mại”. Trong khoa học pháp lý, cũng có ý kiến cho rằng không nên sử dụng khái niệm này do lo ngại dẫn đến hệ quả không cần thiết, đó là sự mất công tym kiếm điểm khác biệt giữa hợp đồng thương mại và hợp đồng dân sự. Song trong thực tiễn kinh doanh hiện nay, khái niệm này vẫn được sử dụng khá phổ biến với ý nghĩa là “hợp đồng trong hoạt động thương mại”. Có thể thấy rằng, khái niệm “hợp đồng thương mại” vẫn tồn tại trong đời sống kinh tế, pháp lý với ý nghĩa là hợp đồng hình thành trong lĩnh vực thương mại.
Hợp đồng mua bím hàng hóa là một trong những loại hợp đồng thương mại. về lý luận, hợp đồng thương mại là một dạng đơn cử của hợp đồng dân sự và hợp đồng mua bán hàng hóa trong thương mại cũng là một loại hợp đồng mua bán gia tài. Tuy nhiên, hợp đồng thương mại nói chung và hợp đồng mua bán hàng hóa trong thương mại nói riêng có những đặc trưng riêng không liên quan gì đến nhau khác với hợp đồng dân sự và hợp đồng mua bán gia tài. Các văn bản pháp lý hiện hành ở Nước Ta không định nghĩa về hợp đồng mua bán hàng hóa nhưng dựa trên khái niệm chung về hợp đồng dân sự, hợp đồng mua bán gia tài ( Theo Điều 385 Bộ luật dân sự năm năm ngoái thì hợp đồng dân sự là sự thỏa thuận hợp tác giữa những bên về việc xác lập, đổi khác hoặc chấm hết quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự. Điều 430 : Hợp đồng mua bán gia tài là sự thỏa thuận hợp tác giữa những bên, theo đó bên bán chuyển quyền sở hữu tài sản cho bên mua và bên mua trả tiền cho bên bán ) và khái niệm mua bán hàng hóa lao lý tại Luật Thương mại năm 2005 hoàn toàn có thể đưa ra khái niệm về hợp đồng mua bán hàng hóa trong thương mại ( gọi chung là hợp đồng mua bán hàng hóa ) như sau :
“ Hợp đồng mua bán hàng hóa là sự thỏa thuận hợp tác giữa những bên, theo đó bên bản có nghĩa vụ và trách nhiệm giao hàng, chuyển quyền chiếm hữu hàng hóa cho bên mua và nhận giao dịch thanh toán ; bên mua có nghĩa vụ và trách nhiệm thanh toán giao dịch cho bên bán, nhận hàng và quyền sở hữu hàng hóa theo thỏa thuận hợp tác ” .
Cách hiểu về hợp đồng mua bán hàng hóa nhu trên cũng đã có những điểm tương đương với 1 số ít nước khác .
Ví dụ : Theo Luật của Pháp, hợp đồng mua bán là một thỏa thuận hợp tác theo đó một bên có nghĩa vụ và trách nhiệm giao vật và bên kia có nghĩa vụ và trách nhiệm trả tiền cho vật ấy hoặc Luật của Anh lao lý hợp đồng mua bán là hợp đồng theo đó người bán chuyển giao hoặc chấp thuận đồng ý chuyển gỉao quyền sở hữu hàng cho người mua và đổi lại số tiền thỏa đáng .2. Đặc điểm hợp đồng mua bán hàng hóa trong thương mại
Hợp đồng mua bán hàng hóa có bím chất giống như hợp đồng mua bán gia tài, đều là sự thỏa thuận hợp tác giữa những chủ thể nhằm mục đích xác lập quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý giữa những bên, đơn cử là : bên bán chuyển quyền sở hữu tài sản / hàng hóa cho bên mua và nhận giao dịch thanh toán ; bên mua có nghĩa vụ và trách nhiệm giao dịch thanh toán và có quyền chiếm hữu so với gia tài / hàng hóa đã mua .
Bên cạnh đó, hợp đồng mua bán hàng hóa trong thương mại còn được nhận diện qua những tín hiệu riêng sau :Thứ nhất, chủ thể của hợp đồng mua bán hàng hóa chủ yếu là thương nhân.
Chủ thể hợp đồng là những bên giao kết và triển khai hợp đồng. Một bên chủ thể của hợp đồng mua bán hàng hóa phải là thương nhân. Chủ thể còn lại của hợp đồng mua bán hàng hóa là thương nhân hoặc hoàn toàn có thể không phải là thương nhân .
Đặc điểm về chủ thể của hợp đồng mua bán hàng hóa trong thương mại là điểm độc lạ với chủ thể hợp đồng mua bán gia tài trong dân sự. Theo pháp luật của Bộ luật dân sự thì chủ thể hợp đồng mua bán gia tài là cá thể có năng lượng hành vi dân sự không thiếu, hộ mái ấm gia đình, tổ hợp tác, pháp nhân thương mại, pháp nhân phi thương mại ( cơ quan nhà nước, đơn vị chức năng vũ trang nhân dân ; tổ chức triển khai chính trị ; tổ chức triển khai kinh tế tài chính ; tổ chức triển khai xã hội – nghề nghiệp, quỹ xã hội, quỹ từ thiện, doanh nghiệp xã hội và những tổ chức triển khai phi thương mại khác ) .
Lý do có sự độc lạ này là do, thương nhân là chủ thể triển khai hoạt động giải trí thương mại và để triển khai hoạt động giải trí thương mại cần cung ứng những nhu yếu nhất định về vốn, về tư cách pháp lý, về một số ít nhu yếu điều kiện kèm theo mang tính nghề nghiệp để tiến hành hoạt động giải trí thương mại liên tục, độc lập trên thị trường. Ảnh hưởng của hoạt động giải trí thương mại so với nền kinh tế tài chính – xã hội cũng có sự độc lạ so với những thanh toán giao dịch dân sự. Do vậy, sự quản trị của nhà nước so với hoạt động giải trí thương mại cũng có những điểm độc lạ. Một trong những nhu yếu thể. hiện sự quản trị của nhà nước đó là lao lý về điều kiện kèm theo chủ thể tham gia hoạt động giải trí thương mại nói chung và hoạt động giải trí mua bán hàng hóa nói riêng là tổ chức triển khai, cá thể có hoạt động giải trí thương mại phải ĐK kinh doanh thương mại với tư cách thương nhân. Quy định nghĩa vụ và trách nhiệm ĐK kinh doanh thương mại để hình thành tư cách thương nhân chính là bộc lộ sự quản trị của nhà nước so với hoạt động giải trí thương mại .
Xuất phát từ nhu yếu điều kiện kèm theo chủ thể của hoạt động giải trí thương mại nên những bên chủ thể của hợp đồng mua bán hàng hóa phải là thương nhân hoặc trong 1 số ít trường hợp chỉ cần bên bán là thương nhân. Trong quan hệ mua bán hàng hóa thì bên bán phải là thương nhân để thực thi việc làm bán hàng hóa như một nghề nghiệp và có thu nhập từ việc bán hàng. Bên mua hàng hoàn toàn có thể là thương nhân hoặc không là thương nhân có nhu yếu mua hàng hóa để bán lại kiếm lời hoặc mua hàng để phân phối những nhu yếu cho việc làm, đời sống của mình .
Hiện nay, trong thực tiễn kinh doanh thương mại đã Open những chủ thể kinh doanh thương mại độc lập liên tục nhưng không phải ĐK kinh doanh thương mại. Những chủ thể đó theo ý niệm của pháp lý Nước Ta không phải là thương nhân. Tuy nhiên, những cá thể có hoạt động giải trí thương mại một cách độc lập, tiếp tục không phải ĐK kinh doanh thương mại vẫn hoàn toàn có thể giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa trong thương mại với tư cách là bên mua .Thứ hai, đối tượng của hợp đồng mua bán hàng hóa là hàng hóa. Theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Luật Thương mại năm 2005, hàng hóa bao gồm:
+ Tất cả những loại động sản, kể cả động sản hình thành trong tương lai ;
+ Những vật gắn liền với đất đai .
Qua pháp luật về đối tượng người dùng của hợp đồng mua bán hàng hóa tại Luật Thương mại năm 2005, cần chú ý quan tâm 1 số ít nội dung sau :
– So với Luật Thương mại năm 1997, khái niệm hàng hóa được lan rộng ra hơn cung ứng nhu yếu hội nhập kinh tế tài chính quốc tế, nội hàm khái niệm hàng hóa ( từ khoanh vùng phạm vi kiểm soát và điều chỉnh của Luật Thương mại ) hoàn toàn có thể khác nhau ở mỗi vương quốc tùy theo truyền thống cuội nguồn văn hóa truyền thống, điều kiện kèm theo tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội và nhu yếu giao lưu thương mại với quốc tê. Ngay tại một vương quốc, nội hàm khái niệm hàng hóa cũng hoàn toàn có thể khác nhau trong từng thời kì tăng trưởng kinh tế tài chính. Nhưng tựu chung lại, hàng hóa là đối tượng người tiêu dùng của hợp đồng mua bán hàng hóa phải là những hàng hóa được phép lưu thông và có tính thương mại ( sinh lời ). Nếu những bên giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa là hàng hóa bị cấm lưu thông trên thị trường thì hợp đồng mua bán hàng hóa đó sẽ bị vô hiệu. Do vậy, việc xác lập hàng hóa là đối tượng người tiêu dùng mua bán sẽ là một trong những điều kiện kèm theo tác động ảnh hưởng đến hiệu lực thực thi hiện hành của hợp đồng mua bán hàng hóa. Với đặc thù đôi tượng của hợp đồng mua bán hàng hóa là hàng hóa sẽ phân biệt hợp đồng mua bán hàng hóa với hợp đồng đáp ứng dịch vụ là một việc làm mà bên đáp ứng dịch vụ phải triển khai theo nhu yếu của bên sử dụng dịch vụ. Hàng hóa là loại sản phẩm hữu hình, cố tính lưu thông, có tính thương mại và được chuyển giao quyền sở hữu khi triển khai thanh toán giao dịch mua bán hàng hóa. Khác với hàng hóa, dịch vụ là loại sản phẩm vô hình dung, không hề cầm nắm được, không hề xác lập quyền sở hữu với dịch vụ, không lưu kho, lưu bãi được .
Ở Nước Ta, khái niệm hàng hóa được lao lý trong Luật Thương mại năm 1997 và Luật Thương mại năm 2005 có sự khác nhau. Khoản 3 Điều 5 Luật Thương mại năm 1997 lao lý : Hàng hóa gồm máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu, nguyên vật liệu, vật tư, hàng tiêu dùng, những động sản khác được lưu thông trên thị trường, nhà ở dùng để kinh doanh thương mại dưới hình thức cho thuê, mua, bán. Khái niệm hàng hóa tại Luật Thương mại năm 2005 không chỉ gồm có những loại hàng hóa hữu hình có ở thời gian giao kết hợp đồng mà còn có cả hàng hóa sẽ hình thành trong tương lai. Việc lan rộng ra khái niệm hàng hóa vừa biểu lộ khoanh vùng phạm vi kiểm soát và điều chỉnh rộng hơn của Luật Thương mại, vừa có ý nghĩa phân phối nhu yếu kiểm soát và điều chỉnh pháp lý khi Nước Ta Open và hội nhập kinh tế tài chính với những vương quốc trong khu vực và trên khoanh vùng phạm vi toàn thế giới .– Trong mối tương quan so sánh với đối tượng hợp đồng mua bán tài sản có thể nhận thấy đối tượng của hợp đồng mua bán tài sản rộng hơn so với đối tượng của hợp đồng mua bán hàng hóa.
Theo Điều 431 Bộ luật dân sự năm năm ngoái, đối tượng người tiêu dùng của hợp đồng mua bán gia tài là gia tài được pháp luật tại Bộ luật dân sự. Khái niệm gia tài tại Điều 105 Bộ luật dân sự năm năm ngoái gồm có : vật, tiền, sách vở có giá và quyền gia tài. Tài sản gồm có và động sản. và động sản hoàn toàn có thể là gia tài hiện có hoặc gia tài hình thành trong tương lai. Quyền gia tài là quyền trị giá được bằng tiền gồm có quyền gia tài so với đối tượng người dùng quyền sở hữu trí tuệ, quyền sử dụng đất và những quyền gia tài khác. Quyền gia tài phải được xác lập thỏa thuận hợp tác đơn cử về loại quyền gia tài và bên bán phải có những sách vở hoặc dẫn chứng khác chứng tỏ quyền gia tài đó thuộc chiếm hữu của mình. Có ba loại quyền gia tài :
– Quyền gia tài phát sinh từ quyền tác giả ; quyền sở hữu công nghiệp ; quyền so với giống cây xanh ; quyền đòi nợ ; quyền được nhận số tiền bảo hiểm so với vật bảo vệ ; quyền gia tài so với phần góp vốn trong doanh nghiệp ; quyền gia tài phát sinh từ hợp đồng và những quyền gia tài khác ( thuộc chiếm hữu của bên bán ) ;
– Quyền sử dụng đất ;
– Quyền khai thác tài nguyên .
Trong khi đó, đối tượng người tiêu dùng của hợp đồng mua bán hàng hóa chỉ là động sản và những vật gắn liền với đất đai. Như vậy, những loại gia tài là quyền gia tài như sách vở có giá ( CP, trái phiếu ) không được đưa vào khoanh vùng phạm vi kiểm soát và điều chỉnh của Luật Thương mại năm 2005. Những quan hệ mua bán CP, trái phiếu giữa những thương nhân với nhau có thực chất giống như quan hệ mua bán hàng hóa trong thương mại nhưng do cách lý giải về khái niệm hàng hóa nên những thanh toán giao dịch mua bán CP, trái phiếu không chịu sự kiểm soát và điều chỉnh của Luật Thương mại năm 2005. Đây cũng là một yếu tố cần có sự trao đổi trong hoạt động giải trí nghiên cứu và điều tra khoa học pháp lý .
– Hợp đồng mua bán hàng hóa trong thương mại hoàn toàn có thể hướng tới việc giao và nhận hàng hóa sẽ hình thành ở một thời gian trong tương lai. Hàng hóa trong những thanh toán giao dịch này không phải là những hàng hóa thương mại thường thì mà phải là những loại hàng hóa nằm trong hạng mục hàng hóa thanh toán giao dịch tại Sở thanh toán giao dịch do Bộ trưởng Bộ Thương mại ( nay là Bộ Công Thương ) lao lý. Các pháp luật về mua bán hàng hóa qua Sở thanh toán giao dịch hàng hóa tại những Điều 64 đến Điều 66, Điều 68 Luật Thương mại năm 2005 đã vật chứng cho nghiên cứu và phân tích trên .
Quy định của Luật Thương mại năm 2005 cũng tương đương với Luật của Anh. Theo đó, Luật của Anh phân biệt hai loại hợp đồng là hợp đồng bán hàng và hợp đồng thỏa thuận hợp tác bán hàng. Hợp đồng bán hàng ( Sale of Goods ) là hợp đồng theo đó quyền sở hữu hàng họa được chuyển từ người bán sang cho người mua ngay khi ký kết hợp đông. Hợp đồng thỏa thuận hợp tác bán hàng ( Agreement to Sale of Goods ) là hợp đồng mà việc chuyển giao quyền sở hữu hàng hóa được triển khai trong tương lai hoặc phải hoàn thành xong 1 số ít điều kiện kèm theo nhất định .Thứ ba, mục đích chủ yếu của các bên trong hợp đồng mua bán hàng hóa là sinh lợi. Đặc điểm này xuất phát và gắn liền với đặc điểm về chủ thể chủ yểu của hợp đồng mua bán hàng hóa lả thương nhân. Theo lý thuyết và trong thực tiễn, thương nhân sẽ thường xuyên thực hiện hoạt động thương mại (trong đó có hoạt động mua bán hàng hóa) với mục đích sinh lời. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, một bên của hợp đồng mua bán hàng hóa không có mục đích sirih lời. Những hợp đồng được thiết lập giữa bên không nhằm mục đích sinh lợi với thương nhân thực hiện trên lãnh thổ Việt Nam, về nguyên tắc, không chịu sự điều chỉnh của Luật Thương mại trừ khi bên không nhằm mục đích sinh lợi đó lựa chọn áp dụng Luật Thương mại (Khoản 1 Điều 3 Luật Thương mại năm 2005).
Thứ tư, hình thức của hợp đồng mua bán hàng hóa được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc được xác lập bằng hành vi cụ thể. Đối với hợp đồng mua bán hàng hóa mà pháp luật quy định phải được lập thành văn bản thì phải tuân theo các quy định đó.
Ví dụ: hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế phải được thể hiện bằng văn bản hoặc bằng hình thức khác có giá trị pháp 11 tương đương.
Hình thức của hợp đồng là phương pháp biểu lộ và ghi nhận ý chí của những bên trong việc giao kết hợp đồng, về nguyên tắc, những bên được tự do lựa chọn hình thức hợp đồng mua bán hàng hóa trừ những trường hợp pháp lý có pháp luật về hình thức đơn cử của hợp đồng thì những bên mua và bán hàng hóa phải tuân thủ pháp luật của pháp lý về hình thức hợp đồng. Luật Thương mại lao lý phong phú về những hình thức biểu lộ của hợp đồng mua bán hàng hóa nhưng những bên mua bán hàng hóa nên ký kết hợp đồng bằng văn bản. Ưu điểm của hình thức hợp đồng bằng văn bản so với hình thức hợp đồng bằng lời nói là :
– Ghi nhận rõ ràng về quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của những bên trong quan hệ hợp đồng ;
– Là cơ sở pháp lý rõ ràng để những bên xem xét thực thi đúng, vừa đủ hợp đồng, đồng thời là tài liệu pháp lý quan trọng để cơ quan cồ thẩm quyền xử lý tranh chấp phát sinh từ hợp đồng đó .
Theo pháp luật của Công ước Viên về hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế CISG công nhận nguyên tắc tự do về hình thức hợp đồng, nghĩa là hợp đồng mua bán hàng hóa không nhất thiết phải bằng văn bản mà hoàn toàn có thể được xây dựng bằng lời nói, bằng hành vi và hoàn toàn có thể được chứng tỏ bằng mọi cách kể cả bằng nhân chứng .* Một số lưu ý:
– Theo lao lý của pháp lý Nước Ta, động sản là những gia tài không phải là . gồm có : đất đai, nhà, khu công trình thiết kế xây dựng gắn liền với đất đai, kể cả những gia tài gắn liền với nhà, khu công trình kiến thiết xây dựng đó ; những gia tài khác gắn liền với đất đai .
Như vậy, đất đai không được coi là hàng hóa trong thương mại và tương thích với pháp luật của Luật Đất đai : “ Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện thay mặt chủ sở hữu ”. Tuy nhiên, nhà, khu công trình kiến thiết xây dựng luôn phải sống sót cùng đất đai – quyền sử dụng đất. Quyền sử dụng đất cũng được chuyển nhượng ủy quyền nhưng thanh toán giao dịch này do Luật Đất đai kiểm soát và điều chỉnh. Vì vậy, hợp đồng mua bán hàng hóa là nhà, khu công trình gắn liền với đất đai không chỉ chịu sự kiểm soát và điều chỉnh của Bộ luật dân sự, Luật Thương mại mà còn chịu sự kiểm soát và điều chỉnh của Luật Kinh doanh và Luật Đất đai. Đây cũng là một yếu tố phức tạp trong việc vận dụng pháp lý so với việc mua bán hàng hóa là vật gắn liền với đất đai .
– Mua bán hàng hóa qua Sở thanh toán giao dịch hàng hóa là hoạt động giải trí thương mại theo đó những bên thỏa thuận hợp tác việc mua bán một lượng nhất định của một loại hàng hóa nhất định qua Sở thanh toán giao dịch hàng hóa theo những tiêu chuẩn của Sở thanh toán giao dịch hàng hóa với giá được thỏa thuận hợp tác tại thời gian giao kết hợp đồng và thời hạn giao hàng được xác lập tại một thời gian trong tương lai. Qua định nghĩa về mua bán hàng hóa qua Sở thanh toán giao dịch hàng hóa, hoàn toàn có thể thấy những điểm độc lạ giữa mua bán hàng hóa thường thì không qua Sở thanh toán giao dịch hàng hóa và mua bán hàng hóa qua Sở thanh toán giao dịch hàng hóa. Từ đó, hợp đồng mua bán hàng hóa qua Sở thanh toán giao dịch hàng hóa và không qua Sở thanh toán giao dịch hàng hóa cũng sẽ khác nhau .Hợp đồng mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa trước hết là một loại hợp đồng mua bán hàng hóa trong thương mại nên cũng có những đặc điểm chung của hợp đồng mua bán hàng hóa. Tuy nhiên, hợp đồng mua bán hàng hóa qua Sở giao dịch hàng hóa có những đặc thù riêng. Đó là:
Xem thêm: Chiều cao xe tải bao nhiêu là phù hợp? – Dịch Vụ Chuyển Nhà Trọn Gói Kiến Vàng Giá Rẻ Hà Nội
+ Hàng hóa là đối tượng người dùng của hợp đồng mua bán hàng hóa qua Sở thanh toán giao dịch hàng hóa phải là những hàng hóa do Sở thanh toán giao dịch hàng hóa lao lý hoặc ở Nước Ta sẽ do Bộ trưởng Bộ Công Thương pháp luật. Trong khi đó, hàng hóa là đối tượng người dùng của hợp đồng mua bán hàng hóa không qua Sở thanh toán giao dịch hàng hóa là những hàng hóa được phép lưu thông .
+ Một số nội dung của hợp đồng mua bán hàng hóa qua Sở thanh toán giao dịch hàng hóa như phẩm cấp, chất lượng, thời hạn giao hàng … phải theo những tiêu chuẩn nhu yếu của Sở thanh toán giao dịch hàng hóa chứ không phải do ý chí thỏa thuận hợp tác của bên mua và bên bán. Ngược lại, chủ thể của hợp đồng mua bán hàng hóa không qua Sở thanh toán giao dịch hàng hóa có quyền thỏa thuận hợp tác nội dung của hợp đồng mua bán hàng hóa trên nguyên tắc không trái pháp lý và đạo đức xã hội .
Luật Minh Khuê (sưu tầm & biên tập từ các nguồn trên internet)
Source: https://suachuatulanh.edu.vn
Category : Vận Chuyển
