Chất lượng sản phẩm, hàng hóa theo quy định của pháp luật?
Đặt vấn đề
Ngày nay, chất lượng sản phẩm, hàng hoá không những là thước đo quan trọng khẳng định sự tồn tại của doanh nghiệp mà còn là chuẩn mực trong các quan hệ kinh tế, thương mại và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Chất lượng sản phẩm, hàng hoá liên quan trực tiếp đến sự an toàn, vệ sinh, sức khỏe con người, tài sản và môi trường. Trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hoá, bên cạnh việc tạo điều kiện thuận lợi để lưu thông, trao đổi hàng hóa, các nước cũng cần ngăn cản các sản phẩm, hàng hóa kém chất lượng, không bảo đảm an toàn để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, bảo vệ sản xuất trong nước và lợi ích quốc gia. Vì yêu cầu đó nên liên tục những năm gần đây, nhiều nước đã ban hành các đạo luật chuyên ngành để quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hoá[1]. Để quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hoá, nhà nước ta đã ban hành Pháp lệnh Chất lượng hàng hoá năm 1990 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 1999) với gần một trăm văn bản hướng dẫn thi hành. Trong những năm gần đây, pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hoá nước ta không ngừng được hoàn thiện cho phù hợp với cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và bối cảnh hội nhập sâu, rộng vào nền kinh tế khu vực và thế giới. Để nâng cao hiệu lực điều chỉnh của pháp luật với các quan hệ xã hội về chất lượng sản phẩm, hàng hóa tương xứng với vai trò quan trọng của nó trong sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, nhà nước đã ban hành Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật năm 2006 (có hiệu lực từ 01/1/2007) và Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa năm 2007 (có hiệu lực từ 1/8/2008). Đây là các đạo luật chuyên ngành về chất lượng sản phẩm, hàng hoá với phạm vi điều chỉnh tương đối đầy đủ, hệ thống phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội của đất nước ta trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đáp ứng nhu cầu vật chất, tinh thần ngày càng cao của nhân dân. Mọi vướng mắc vui lòng liên hệ Luật sư tư vấn đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ Gọi: 1900.6162
Để góp phần bảo đảm việc thi hành các đạo luật này một cách thống nhất, có hiệu quả, chúng tôi cho rằng cần hiểu và thống nhất những vấn đề sau:
1. Bảo đảm an toàn sản phẩm, hàng hoá
Chất lượng của mẫu sản phẩm, hàng hóa bộc lộ ở mức độ phân phối của mẫu sản phẩm, hàng hóa với nhu yếu của người tiêu dùng và bảo vệ bảo đảm an toàn cho con người, động thực vật, gia tài, thiên nhiên và môi trường. Chất lượng của loại sản phẩm, hàng hóa là đặc tính của loại sản phẩm, hàng hóa biểu lộ ở cấu trúc, thành phần hóa học, vật lý, độ bền, độ an toàn và đáng tin cậy, tính tiện lợi, tính thẩm mỹ và nghệ thuật và tính bảo đảm an toàn. Theo định nghĩa của Tổ chức Tiêu chuẩn hóa, chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa là tổng thể và toàn diện những chỉ tiêu, những đặc trưng của loại sản phẩm, bộc lộ được sự thỏa mãn nhu cầu nhu yếu trong những điều kiện kèm theo tiêu dùng xác lập, tương thích với tác dụng của loại sản phẩm. Như vậy, theo định nghĩa này, chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa gồm có nhiều chỉ tiêu, trong đó bảo đảm an toàn chỉ là một trong những chỉ tiêu của loại sản phẩm, hàng hóa .
Ở nước ta, chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa được ý niệm hẹp hơn, chỉ là những nhu yếu về bảo đảm an toàn mà loại sản phẩm, hàng hóa phải cung ứng. Luật Chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa định nghĩa chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa “ là mức độ của những đặc tính của mẫu sản phẩm, hàng hóa phân phối nhu yếu trong tiêu chuẩn công bố vận dụng, quy chuẩn kỹ thuật tương ứng ”. Như vậy, theo pháp lý hiện hành, chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa được hiểu là chất lượng về mặt bảo đảm an toàn của mẫu sản phẩm, hàng hóa so với người tiêu dùng nên thực ra Luật Chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa là luật về bảo vệ bảo đảm an toàn của loại sản phẩm, hàng hóa. Sản phẩm, hàng hóa và chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa cơ bản do yếu tố con người, công nghệ tiên tiến và nguyên vật liệu nguồn vào quyết định hành động nhưng với tiềm năng bảo vệ bảo đảm an toàn nên luật chỉ kiểm soát và điều chỉnh những quan hệ để bảo vệ bảo đảm an toàn của mẫu sản phẩm, hàng hóa từ khâu sản xuất, đưa ra lưu thông trên thị trường đến bảo vệ bảo đảm an toàn trong quy trình sử dụng của người tiêu dùng. Người sử dụng phải sử dụng, luân chuyển, lưu giữ, dữ gìn và bảo vệ, bảo dưỡng, bảo trì hàng hóa theo hướng dẫn của người sản xuất để bảo vệ bảo đảm an toàn cho chính người đó và cho xã hội khi sử dụng hàng hóa đã được phép lưu thông. Đối với những loại sản phẩm, hàng hóa có rủi ro tiềm ẩn gây mất bảo đảm an toàn trong quy trình sử dụng như thang máy, xe xe hơi, máy bay, nhà nước tổ chức triển khai thực thi kiểm định định kỳ và chỉ được liên tục sử dụng nếu có ghi nhận bảo đảm an toàn của cơ quan kiểm định .
Với mục tiêu bảo vệ bảo đảm an toàn của loại sản phẩm V, hàng hóa cho con người, gia tài nên trong bất kỳ công đoạn nào của quy trình từ sản xuất đến đưa mẫu sản phẩm, hàng hóa vào sử dụng, nhà nước cũng đều triển khai những giải pháp bảo vệ bảo đảm an toàn, tuy nhiên ở mỗi quá trình với những loại sản phẩm, hàng hóa khác nhau, nhà nước sử dụng những hình thức, giải pháp tác động ảnh hưởng thích hợp để bảo vệ bảo đảm an toàn cho loại sản phẩm, hàng hóa. Ví dụ, với mẫu sản phẩm, hàng hóa tiềm ẩn năng lực gây hại cao thì người sản xuất không những phải tuân thủ những quy định của quy chuẩn kỹ thuật tương ứng cho loại sản phẩm, hàng hóa mà còn phải tuân thủ những quy định của quy chuẩn kỹ thuật tương quan đến quy trình sản xuất ra mẫu sản phẩm, hàng hóa đó. Do vậy, khi phát hiện mẫu sản phẩm, hàng hóa không bảo vệ bảo đảm an toàn, nếu trong sản xuất, nhà nước sẽ tạm đình chỉ việc sản xuất những loại sản phẩm không tương thích, nếu là hàng hóa xuất khẩu thì phải tiêu hủy, hàng hóa nhập khẩu thì buộc tái xuất, tiêu hủy hoặc phải tái chế, hàng hóa lưu thông trên thị trường thì không được cho phép bán … Trong nền kinh tế thị trường, người sản xuất tự quyết định hành động việc sản xuất mẫu sản phẩm, hàng hóa, quyết định hành động mức chất lượng của mẫu sản phẩm, hàng hóa theo quan hệ cung và cầu của thị trường, nhưng mức bảo đảm an toàn của mẫu sản phẩm, hàng hóa bắt buộc phải tuân thủ nhu yếu nhà nước đặt ra thì mẫu sản phẩm, hàng hóa mới được phép lưu thông trên thị trường, đưa vào tiêu dùng trong xã hội .2. Trách nhiệm bảo đảm chất lượng sản phẩm, hàng hoá
Chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa chịu tác động ảnh hưởng ảnh hưởng tác động đồng thời của những chủ thể là nhà nước, người sản xuất và người tiêu dùng. Để loại sản phẩm, hàng hóa bảo vệ bảo đảm an toàn cho người, động vật hoang dã, thực vật, gia tài, môi trường tự nhiên, yên cầu mỗi chủ thể phải thực thi đúng nghĩa vụ và trách nhiệm của mình để ảnh hưởng tác động lên những yếu tố về chất lượng của mẫu sản phẩm, hàng hóa. Sản phẩm, hàng hóa do những doanh nghiệp sản xuất và cung ứng cho xã hội để tiêu dùng nên doanh nghiệp trọn vẹn tự quyết định hành động và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa đó, nhà nước không can thiệp trực tiếp vào quy trình sản xuất của doanh nghiệp. Để làm rõ nghĩa vụ và trách nhiệm của người sản xuất, kinh doanh thương mại về mẫu sản phẩm, hàng hóa của mình với người tiêu dùng, pháp lý đã xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm của từng chủ thể đơn cử để bảo vệ chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa với người tiêu dùng :
– Người sản xuất phải tuân thủ những điều kiện kèm theo bảo vệ chất lượng so với mẫu sản phẩm trước khi đưa ra thị trường và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về chất lượng loại sản phẩm do mình sản xuất ra ; kịp thời ngừng sản xuất, thông tin cho những bên tương quan và có giải pháp khắc phục hậu quả khi phát hiện mẫu sản phẩm, hàng hóa gây mất bảo đảm an toàn hoặc loại sản phẩm, hàng hóa không tương thích với tiêu chuẩn công bố vận dụng, quy chuẩn kỹ thuật tương ứng ; tịch thu, giải quyết và xử lý loại sản phẩm, hàng hóa không bảo vệ chất lượng ; bồi thường thiệt hại do mẫu sản phẩm, hàng hóa của mình gây ra cho người tiêu dùng và người khác .
– Người nhập khẩu phải tuân thủ những điều kiện kèm theo bảo vệ chất lượng so với hàng hóa nhập khẩu và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về chất lượng loại sản phẩm do mình nhập khẩu ; tổ chức triển khai và trấn áp quy trình luân chuyển, lưu giữ, dữ gìn và bảo vệ để duy trì chất lượng hàng hóa ; kịp thời ngừng nhập khẩu, thông tin cho những bên tương quan và có giải pháp khắc phục hậu quả khi phát hiện hàng hóa gây mất bảo đảm an toàn hoặc hàng hóa không tương thích với tiêu chuẩn công bố vận dụng, quy chuẩn kỹ thuật tương ứng ; tái xuất, tiêu hủy hàng hóa nhập khẩu không tương thích với quy chuẩn kỹ thuật tương ứng ; tịch thu, giải quyết và xử lý hàng hóa không bảo vệ chất lượng ; bồi thường thiệt hại do hàng hóa mà mình nhập khẩu gây ra cho người tiêu dùng .
– Người bán hàng phải tuân thủ những điều kiện kèm theo bảo vệ chất lượng so với hàng hóa lưu thông trên thị trường và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về chất lượng hàng hóa do mình bán ra ; vận dụng những giải pháp để duy trì chất lượng hàng hóa trong luân chuyển, lưu giữ, dữ gìn và bảo vệ ; cung ứng thông tin về rủi ro tiềm ẩn gây mất bảo đảm an toàn của hàng hóa và cách phòng ngừa cho người mua ; kịp thời dừng bán hàng, thông tin cho người sản xuất, người nhập khẩu và người mua khi phát hiện hàng hóa gây mất bảo đảm an toàn hoặc hàng hóa không tương thích với tiêu chuẩn công bố vận dụng, quy chuẩn kỹ thuật tương ứng ; tịch thu, giải quyết và xử lý hàng hóa không bảo vệ chất lượng ; bồi thường thiệt hại gây ra cho người tiêu dùng .
– Người xuất khẩu có nghĩa vụ và trách nhiệm vận dụng những quy chuẩn kỹ thuật tương ứng trong quy trình sản xuất, những mạng lưới hệ thống quản trị và tuân thủ những điều kiện kèm theo để bảo vệ chất lượng so với hàng hóa xuất khẩu tương thích với pháp lý của nước nhập khẩu, hợp đồng hoặc điều ước quốc tế có tương quan và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về chất lượng hàng hóa xuất khẩu của mình để bộc lộ nghĩa vụ và trách nhiệm với hội đồng quốc tế, đồng thời bảo vệ tên thương hiệu của mẫu sản phẩm, hàng hóa Nước Ta trên thị trường quốc tế và tăng nhanh xuất khẩu .
– Người tiêu dùng phải tuân thủ những điều kiện kèm theo bảo vệ chất lượng so với hàng hóa trong quy trình sử dụng ; những quy định và hướng dẫn của người sản xuất, người nhập khẩu, người bán hàng về việc luân chuyển, lưu giữ, dữ gìn và bảo vệ, sử dụng mẫu sản phẩm, hàng hóa. Để bảo vệ chất lượng so với hàng hóa trong quy trình sử dụng, người tiêu dùng phải tuân thủ quy định về kiểm định chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa với những loại sản phẩm, hàng hóa có rủi ro tiềm ẩn gây mất bảo đảm an toàn cao, phải kiểm định định kỳ so với những hàng hóa này .
Các quy định trên đây cho thấy, pháp lý đã xác lập người chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trực tiếp và hầu hết về chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa là doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thương mại. Nhà nước có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa vì bảo mật an ninh, trật tự, bảo đảm an toàn cho xã hội và hội đồng nhưng nhà nước không can thiệp trực tiếp vào quy trình sản xuất, kinh doanh thương mại của doanh nghiệp. Nói cách khác, lúc bấy giờ nhà nước quản trị chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa từ thị trường thay vì từ những cơ sở sản xuất, kinh doanh thương mại như trước đây, còn quy trình sản xuất và những hoạt động giải trí kinh doanh thương mại do người sản xuất tự tổ chức triển khai và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm. Nhà nước trải qua những quy định về bảo đảm an toàn chất lượng, mẫu sản phẩm hàng hóa và những tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật để kiểm tra người sản xuất có bảo vệ bảo đảm an toàn cho loại sản phẩm, hàng hóa được đưa ra thị trường hay không nhằm mục đích bảo vệ quyền, quyền lợi hợp pháp của những tổ chức triển khai, cá thể sản xuất, kinh doanh thương mại và người tiêu dùng .3. Chất lượng sản phẩm, hàng hoá được quản lý trên cơ sở các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật
Việc quản trị chất lượng sản phẩmV, hàng hóa theo tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật là phương pháp quản trị thông dụng nhất mà những nước trên quốc tế đã thực thi. Đây là công cụ kỹ thuật quan trọng để quản trị chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa vì tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quy định những nhu yếu bảo đảm an toàn mà loại sản phẩm, hàng hóa phải đạt được để hoàn toàn có thể được đưa vào lưu thông, tiêu dùng ; đồng thời nó cũng là địa thế căn cứ để nhìn nhận loại sản phẩm, hàng hóa có bảo vệ nhu yếu bảo đảm an toàn hay không. Theo quy định tại Điều 3 và Điều 6 của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật thì tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật là những quy định về mức số lượng giới hạn của đặc tính kỹ thuật mà mẫu sản phẩm, hàng hóa phải tuân theo để bảo vệ bảo đảm an toàn, vệ sinh, sức khỏe thể chất con người ; tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật phải cung ứng nhu yếu về bảo đảm an toàn. Nói cách khác, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật là những nhu yếu bảo đảm an toàn có tính định tính và định lượng đơn cử cho những mẫu sản phẩm, hàng hóa, là những hàng rào kỹ thuật ngăn cản những mẫu sản phẩm, hàng hóa không bảo vệ nhu yếu bảo đảm an toàn .
Căn cứ vào năng lực gây mất bảo đảm an toàn của sản phẩmC, hàng hóa mà nhu yếu bảo đảm an toàn hoàn toàn có thể do nhà nước trực tiếp quy định hoặc do doanh nghiệp tự công bố vận dụng. Đối với loại sản phẩm, hàng hóa trong điều kiện kèm theo luân chuyển, lưu giữ, dữ gìn và bảo vệ, sử dụng hài hòa và hợp lý và đúng mục tiêu mà vẫn tiềm ẩn năng lực gây hại cho con người, gia tài thì nhà nước phát hành quy chuẩn kỹ thuật, người sản xuất phải tuân theo quy chuẩn kỹ thuật này trong hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại hàng hóa có tương quan của mình. Đối với loại sản phẩm, hàng hóa trong điều kiện kèm theo luân chuyển, lưu giữ, dữ gìn và bảo vệ, sử dụng hài hòa và hợp lý và đúng mục tiêu không gây hại cho con người, gia tài thì người sản xuất tự công bố tiêu chuẩn và phải tuân theo tiêu chuẩn đã công bố trong hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại hàng hóa có tương quan của mình. Để bảo vệ bảo đảm an toàn cho người tiêu dùng, trong trường hợp này, pháp lý quy định nội dung của tiêu chuẩn do người sản xuất công bố vận dụng không được trái với nhu yếu của quy chuẩn kỹ thuật ( yêu cầu an toàny ) do cơ quan nhà nước có thẩm quyền phát hành. Hay nói cách khác, so với loại sản phẩm, hàng hóa không có năng lực gây mất bảo đảm an toàn thì người sản xuất tự công bố tiêu chuẩn vận dụng cho loại sản phẩm, hàng hóa của mình nhưng những tiêu chuẩn này phải phân phối những nhu yếu bảo đảm an toàn đã được nhà nước phát hành và người sản xuất phải tuân thủ những đặc tính kỹ thuật của tiêu chuẩn mà mình đã công bố. Tuy nhiên, để quản trị chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa tương thích với mức độ bảo đảm an toàn của nó, nhà nước cần phải xác lập những loại sản phẩm, hàng hóa có năng lực gây mất bảo đảm an toàn để có phương pháp quản trị tương thích sao cho vừa bảo vệ bảo đảm an toàn của mẫu sản phẩm, hàng hóa vừa tôn vinh tính tự chủ, tự chịu nghĩa vụ và trách nhiệm của người sản xuất, kinh doanh thương mại .
Như vậy, chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa được nhìn nhận trên cơ sở những đặc tính kỹ thuật đơn cử của những tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật yên cầu loại sản phẩm, hàng hóa phải cung ứng nên chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa biểu lộ được giá trị ‘ ‘ định tính ‘ ‘ và ‘ ‘ định lượng ‘ ‘, chứ không ở mức độ giá trị tốt – xấu, cao – thấp, mê hoặc .
4. Không phân biệt về yêu cầu an toàn đối với sản phẩm, hàng hoá
Nội dung xuyên thấu của pháp lý về chất lượng loại sản phẩm N, hàng hóa là mẫu sản phẩm, hàng hóa phải bảo đảm an toàn cho con người, gia tài nên nhu yếu bảo đảm an toàn so với mẫu sản phẩm, hàng hóa là nhu yếu chung, thống nhất. Do vậy, luật không có quy định khác nhau về nhu yếu bảo đảm an toàn của mẫu sản phẩm, hàng hóa mà chỉ quy định loại sản phẩm, hàng hóa phải bảo vệ bảo đảm an toàn cho người tiêu dùng và xã hội. Hàng hóa, mẫu sản phẩm cùng loại có nhu yếu bảo đảm an toàn như nhau, không có sự phân biệt đối xử hoặc tạo sự độc lạ nhằm mục đích gây ra những rào cản so với đối tượng người tiêu dùng này, tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho đối tượng người tiêu dùng khác. Sự không phân biệt về nhu yếu bảo đảm an toàn so với loại sản phẩm, hàng hóa bộc lộ trên một số ít phương diện : không phân biệt chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa giữa hàng hóa trong nước sản xuất với hàng hóa nhập khẩu ; chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa không nhờ vào vào chủ thể tạo ra mẫu sản phẩm, hàng hóa ( doanh nghiệp nhà nước hay doanh nghiệp dân doanh, doanh nghiệp có vốn của tổ chức triển khai, cá thể Nước Ta hay doanh nghiệp có vốn của tổ chức triển khai, cá thể quốc tế ) và nguồn gốc nguồn gốc của loại sản phẩm, hàng hóa ( mẫu sản phẩm, hàng hóa do nước nào sản xuất ). Việc không phân biệt về nhu yếu bảo đảm an toàn so với mẫu sản phẩm, hàng hóa bảo vệ việc cạnh tranh đối đầu lành mạnh của những doanh nghiệp trên thị trường, bảo vệ quyền bình đẳng của mọi chủ thể kinh doanh thương mại trong nền kinh tế thị trường, đồng thời cũng bộc lộ việc tuân thủ những cam kết quốc tế mà Nước Ta tham gia và tương thích với thông lệ quốc tế .
Sự không phân biệt về nhu yếu bảo đảm an toàn so với mẫu sản phẩm, hàng hóa còn bộc lộ ở những tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật mà loại sản phẩm, hàng hóa phải cung ứng để được phép lưu thông trên thị trường. Theo Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật thì tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật quy định mức số lượng giới hạn của những đặc tính kỹ thuật của mẫu sản phẩm, hàng hóa để bảo vệ bảo đảm an toàn được vận dụng thống nhất cho mẫu sản phẩm, hàng hóa trong nước sản xuất cũng như hàng hóa nhập khẩu, hàng hóa do mọi chủ thể kinh doanh thương mại hợp pháp tạo ra .5. Trách nhiệm dân sự do vi phạm pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hoá
Trách nhiệm pháp lý này được vận dụng với người có hành vi vi phạm những quy định của pháp lý về chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa. Thông qua nghĩa vụ và trách nhiệm này tôn vinh nghĩa vụ và trách nhiệm của những tổ chức triển khai, cá thể sản xuất, kinh doanh thương mại trong việc bảo vệ chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa của mình trước xã hội, người tiêu dùng, đồng thời bảo vệ quyền, quyền lợi hợp pháp của người tiêu dùng. Vi phạm những quy định của pháp lý về chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa là một dạng vi phạm pháp luật dân sự nên nghĩa vụ và trách nhiệm do vi phạm những quy định của pháp lý về chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa là một dạng của nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự [ 2 ]
Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm những quy định của pháp lý về chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa đã được quy định trong Bộ luật Dân sự, Luật Thương mại. Tuy nhiên, những quy định này còn rất chung chung, mang tính nguyên tắc, rất khó vận dụng trong thực tiễn để bảo vệ người bị thiệt hại, nhiều vi phạm quy định của pháp lý về chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa chưa được kiểm soát và điều chỉnh Ví dụ, Điều 630 Bộ luật Dân sự quy định : Cá nhân, pháp nhân, những chủ thể khác sản xuất, kinh doanh thương mại không bảo vệ chất lượng hàng hóa mà gây thiệt hại cho người tiêu dùng thì phải bồi thường. Tuy nhiên, cá thể, pháp nhân, những chủ thể khác sản xuất, kinh doanh thương mại là người sản xuất, người nhập khẩu hay người bán hàng chưa được quy định rõ sẽ dẫn đến đùn đẩy nghĩa vụ và trách nhiệm hoặc không xác lập được nghĩa vụ và trách nhiệm ; hoặc theo quy định trên chỉ có người tiêu dùng mới được bồi thường, còn người mua không được quyền này mặc dầu bị thiệt hại là không tương thích với nguyên tắc nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thường của pháp luật dân sự ( người bị thiệt hại phải được bồi thường ) .
Nhằm hoàn thành xong chế tài nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự do vi phạm quy định của pháp lý về chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa trên cơ sở Bộ luật Dân sự, Luật Chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa có những quy định đặc trưng về nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự 1 số ít điểm mới đáng quan tâm sau :
– Xác định rõ nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thường của cá thể, pháp nhân, những chủ thể khác sản xuất, kinh doanh thương mại vi phạm những quy định của pháp lý về chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa mà gây ra thiệt hại cho người khác. Việc xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thường này dựa trên nguyên tắc người có hành vi trực tiếp gây thiệt hại phải bồi thường cho người bị thiệt hại. Nguyên tắc này bộc lộ : Người sản xuất, người nhập khẩu phải bồi thường thiệt hại cho người bán hàng hoặc người tiêu dùng khi hàng hóa gây thiệt hại do lỗi của người sản xuất, người nhập khẩu không bảo vệ chất lượng hàng hóa ; người bán hàng phải bồi thường thiệt hại cho người mua hàng hoặc người tiêu dùng trong trường thiệt hại phát sinh do lỗi của người bán hàng không bảo vệ chất lượng hàng hóa. Các quy định làm rõ nghĩa vụ và trách nhiệm của người gây thiệt hại, do đó là cơ sở để người bị thiệt hại nhu yếu bồi thường thiệt cho mình .
+ Xác định quyền được bồi thường thiệt hại không những của người tiêu dùng mà còn của người mua so với những thiệt hại do vi phạm những quy định của pháp lý về chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa gây ra. Bộ luật dân sự chỉ quy định người tiêu dùng có quyền được bồi thường ( Điều 630 Bộ luật Dân sự ). Theo pháp luật dân sự, người mua là người có quan hệ thanh toán giao dịch trực tiếp với người sản xuất, người nhập khẩu hoặc người bán hàng nên khi người mua bị thiệt hại do hành vi vi phạm những quy định của pháp lý về chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa của người sản xuất, người nhập khẩu hoặc người bán hàng gây ra thì người mua phải được bồi thường. Trong thực tiễn người mua hoàn toàn có thể đồng thời là người tiêu dùng nhưng cũng hoàn toàn có thể không phải là người tiêu dùng – người không có quan hệ, thậm chí còn không biết về người bán ( mua về để khuyến mãi cho người khác ). Do vậy, quy định chỉ người tiêu dùng có quyền được bồi thường như Bộ luật dân sự là không hài hòa và hợp lý, là hạn chế quyền của người mua với tư cách là một bên của thanh toán giao dịch về hàng hóa – một quyền rất cơ bản đã được quy định trong Bộ luật Dân sự. Quy định người mua được quyền bồi thường thiệt hại trong Luật Chất lượng, mẫu sản phẩm hàng hóa hoàn toàn có thể xem là đã lấp được “ lỗ hổng ” của Bộ luật Dân sự .
– Quy định đơn cử những loại thiệt hại mà tổ chức triển khai, cá thể vi phạm những quy định của pháp lý về chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa gây ra phải bồi thường cho người bị thiệt hại. Trên cơ sở những quy định về bồi thường thiệt hại của Bộ luật Dân sự [ 3 ], Luật Chất lượng loại sản phẩm, hàng hóa đã quy định đơn cử những loại thiệt hại được xác lập để bồi thường : thiệt hại về giá trị hàng hóa, gia tài bị hư hỏng hoặc bị hủy hoại ; thiệt hại về tính mạng con người, sức khỏe thể chất con người ; thiệt hại về quyền lợi gắn liền với việc sử dụng, khai thác gia tài và ngân sách hài hòa và hợp lý để ngăn ngừa, hạn chế và khắc phục thiệt hại .
– Quy định những trường hợp được miễn trách nhiệm bồi thường trên cơ sở nguyên tắc của pháp luật dân sự là một người chỉ phải bồi thường nếu có triển khai hành vi có lỗi gây ra thiệt hại của người khác. Đây là những trường hợp được miễn trách nhiệm bồi thường mà chưa được quy định trong luật dân sự và luật thương mại. Căn cứ vào quan hệ người tiêu dùng với người cung ứng loại sản phẩm, hàng hóa, luật phân biệt mà theo đó miễn trách nhiệm bồi thường so với thiệt hại của người mua, người tiêu dùng :
– Người sản xuất, người nhập khẩu không phải bồi thường trong những trường hợp : người bán hàng bán hàng hóa đã hết hạn sử dụng ; người tiêu dùng sử dụng hàng hóa đã hết hạn sử dụng ; đã thông tin tịch thu hàng hóa có khuyết tật đến người bán hàng, người tiêu dùng trước thời gian hàng hóa gây thiệt hại ; mẫu sản phẩm, hàng hóa có khuyết tật do phải tuân thủ quy định bắt buộc của cơ quan nhà nước có thẩm quyền ; trình độ khoa học, công nghệ tiên tiến của quốc tế chưa đủ đế phát hiện năng lực gây mất bảo đảm an toàn của loại sản phẩm, hàng hóa tính đến thời gian chúng gây thiệt hại ; thiệt hại phát sinh do lỗi của người bán hàng, người mua, người tiêu dùng .
– Người bán hàng không phải bồi thường trong những trường hợp : người tiêu dùng sử dụng hàng hóa đã hết hạn sử dụng ; đã thông tin hàng hóa có khuyết tật đến người mua, người tiêu dùng nhưng người mua, người tiêu dùng vẫn sử dụng hàng hóa đó ; hàng hóa có khuyết tật do người sản xuất, người nhập khẩu phải tuân thủ quy định bắt buộc của cơ quan nhà nước có thẩm quyền ; trình độ khoa học, công nghệ tiên tiến của quốc tế chưa đủ để phát hiện năng lực gây mất bảo đảm an toàn của hàng hóa tính đến thời gian hàng hóa gây thiệt hại ; thiệt hại phát sinh do lỗi của người mua, người tiêu dùng .
Bảo đảm chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa có ý nghĩa rất quan trọng với người tiêu dùng, người sản xuất và nhà nước trong việc duy trì bảo mật an ninh, trật tự công cộng và quyền lợi vương quốc. Việc bảo vệ chất lượng mẫu sản phẩm, hàng hóa gắn trực tiếp với nghĩa vụ và trách nhiệm của người sản xuất và nhà nước, trong đó người sản xuất chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trực tiếp và đa phần, Nhà nước có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ chất lượng mẫu sản phẩm hàng hóa nhưng nhà nước không can thiệp trực tiếp vào quy trình tạo ra loại sản phẩm, hàng hóa của người sản xuất. Nhà nước trải qua việc phát hành những văn bản quy phạm pháp luật, những tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, những công cụ quản trị khác và kiểm tra việc thực thi những quy định này, ảnh hưởng tác động đến những yếu tố hình thành chất lượng của loại sản phẩm, hàng hóa để bảo vệ bảo đảm an toàn cho mẫu sản phẩm, hàng hóa được đưa ra thị trường sử dụng. / .Ths Chu Đức Nhuận
Nguồn: Tạp chí Nghiên cứu lập pháp điện tử[ 1 ] [ 1 ] Ví dụ, Phần Lan phát hành Luật loại sản phẩm chất lượng hàng hóa năm 1990, Trung Quốc năm 1993, Nhật Bản năm 1994, Đan Mạch năm 1994, Lat via năm 2000, EU năm 2001, Nước Hàn năm 2001, Thụy Điển năm 2004 .
[1][2] Theo quy định của Bộ luật Dân sự, trách nhiệm dân sự do vi phạm các quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hóa có thể là trách nhiệm theo hợp đồng hoặc trách nhiệm ngoài hợp đồng.
Xem thêm: Chiều cao xe tải bao nhiêu là phù hợp? – Dịch Vụ Chuyển Nhà Trọn Gói Kiến Vàng Giá Rẻ Hà Nội
[2] Các Điều 608, Điều 609 và Điều 610 của Bộ luật Dân sự
(MKLAW FIRM: Bài viết được đăng tải nhằm mục đích giáo dục, phổ biến, tuyên truyền pháp luật và chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước không nhằm mục đích thương mại. Thông tin nêu trên chỉ có giá trị tham khảo và có thể một số thông tin pháp lý đã hết hiệu lực tại thời điểm hiện tại vì vậy Quý khách khi đọc thông tin này cần tham khảo ý kiến luật sư, chuyên gia tư vấn trước khi áp dụng vào thực tế.)
Source: https://suachuatulanh.edu.vn
Category : Vận Chuyển
