Cách xử lý và phòng tránh dị ứng do côn trùng đốt

Trungtamthuoc.com – Theo thống kê, tỉ lệ người trưởng thành bị phản ứng tại chỗ khi bị côn trùng chích là từ 2-26%, dị ứng toàn thân là 0,3-7%. Tại các nước châu Âu, mỗi năm có tới hàng trăm người chết do bị côn trùng đốt gây ra phản ứng dị ứng cấp tính toàn thân.

1 Dị ứng do côn trùng đốt là gì?

Dị ứng côn trùng đốt là phản ứng của hệ thống miễn dịch đối với các nọc độc từ vết chích của côn trùng. Các dị ứng có thể nhẹ và chỉ phản ứng tại chỗ như bị sưng phồng và mẩn đỏ da hoặc nặng gây sốc phản về và tử vong. Bởi vậy cần nhận biết và xử trí kịp thời khi bị côn trùng đốt để tránh những nguy hiểm không đáng gặp.

Dị ứng do côn trùng đốtTheo thống kê, tỉ lệ người trưởng thành bị phản ứng tại chỗ khi bị côn trùng chích là từ 2-26 %, dị ứng body toàn thân là 0,3 – 7 %. Tại những nước châu Âu, mỗi năm có tới hàng trăm người chết do bị côn trùng đốt gây ra phản ứng dị ứng cấp tính body toàn thân .

Các họ côn trùng khi đốt thường dễ gây ra dị ứng nhất là ong (ong vàng, ong bắp cày, ong mật,…), kiến (kiến lửa thường gây sốc phản vệ), muỗi, rệp, ruồi trâu,…

2 Cơ chế dị ứng côn trùng đốt

Khi nọc độc của những loại côn trùng được đưa vào khung hình người, mạng lưới hệ thống miễn dịch sẽ xem chúng như kẻ xâm nhập phạm pháp và mở màn sản sinh ra những kháng thể để chống lại chúng .Nếu lần tiên phong bị đốt, lượng kháng thể được tạo ra tương đối nhỏ. Ở nhưng lần tiếp theo, quy trình sản sinh kháng thể nhanh và mạnh hơn nhiều lần cùng với giải phóng những histamine và chất gây viêm khác khiến người bị côn trùng đốt Open những triệu chứng dị ứng .

3 Các biểu hiện khi bị côn trùng đốt

Khi bị côn trùng đốt hầu hết ai cũng có gặp phải những phản ứng tại chỗ như sưng đổ, đau và ngứa tại vị trí bị cắn. Đây là phản ứng dị ứng nhẹ, nếu không dùng thuốc thì cũng chỉ vài giờ hoặc vài ngày sau sẽ tự khỏi. Một số loại kiến cắn hoàn toàn có thể gây ra những bọng nước nhỏ và biến thành mụn mủ rồi khỏi trong 1-2 tuần .

Da nổi mẩn và ngứa khi bị côn trùng đốtNếu da của bạn nhạy cảm, những vết sưng tấy này hoàn toàn có thể tăng trưởng thành từng mảng đường kính từ trên 10 cm và lan rộng dần ra xung quanh, thậm chí còn là body toàn thân kèm với những triệu chứng viêm như căng thẳng mệt mỏi, sốt, đau đầu, …Một số người gặp phải phản ứng dị ứng body toàn thân thường có những bộc lộ như :

• Da ngứa, nổi mẩn, ban đỏ,…
• Đau bụng, nôn mửa hoặc tiêu chảy.
• Sốt, co giật, đau nhức xương khớp.
• Phù thanh quản, tắc nghẽn phế quản, phù phổi.
• Hạ huyết áp động mạch, loạn nhịp tim, mất ý thức.[1]

Các triệu chứng body toàn thân trên hoàn toàn có thể là biểu lộ của sốc phản vệ mà nếu không cấp cứu kịp thời nó hoàn toàn có thể khiến bạn tử trận. Bở vậy, nếu sau khi bị côn trùng đốt mà bạn có những biểu lộ không bình thường không chỉ trên da mà còn ở những cơ quan khác hãy đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được giải quyết và xử lý và có hướng điều trị tương thích. Hoặc nếu sau vài ngày mà những biểu lộ trên da không thuyên giảm cũng nên liên hệ với chuyên viên da liễu để có hướng xử lý tránh làm mất nghệ thuật và thẩm mỹ .

4 Chẩn đoán dị ứng côn trùng đốt

Khi đến những cơ sở y tế để thăm khám, những bác sĩ thường đặt ra những câu hỏi sau để ship hàng cho việc chẩn đoán :

• Bạn bị côn trùng cắn ở đâu và đã bị bao lâu?
• Các triệu chứng mà bạn đang gặp là gì? Bắt đầu xuất hiện khi nào?
• Vị trí vết đốt và mức độ khó chịu? Đã lấy nọc độc ra chưa?
• Bạn đã xử lý như thế nào? Có sử dụng thuốc điều trị nào chưa?

Nếu thực trạng dị ứng nghiêm trọng, những bác sĩ hoàn toàn có thể chỉ định làm thêm một vài xét nghiệm khác để chấn đoán nguyên do và đưa ra hướng điều trị cho tương thích. Ví dụ như :

• Test da: Một lượng nhỏ dung dịch chứa nọc độc của côn trùng nghi ngờ gây dị ứng sẽ được tiêm vào da (thường là trước cẳng tay). Nếu sau khoảng 15-20 phút, da ở vị trí đó bị ửng đổ thì có thể xác định bạn dị ứng với nó.
• Xét nghiệm kháng thể IgE đặc hiệu: Sau khi bị đốt, lượng kháng thể IgE có thể vẫn còn thấp và không phát hiện được nhưng sẽ tăng lên trong vòng vài ngày hoặc vài tuần. Nếu ban đầu chưa phát hiện ra kháng thể thì có thể làm xét nghiệm lại sau 2 tuần.

5 Cách xử lý khi bị côn trùng cắn

5.1 Điều trị phản ứng tại chỗ lan tỏa

Bị côn trùng đốt sưng đỏ bôi thuốc gì? Với những người chỉ bị mẩn ngứa nhẹ trên da và biến mất ngay trong thời gian ngắn thì không cần phải sử dụng thuốc điều trị. Bạn chỉ cần loại bỏ nọc độc côn trùng ra khỏi da bằng nhíp hoặc kim đã khử trùng và rửa sạch vị trí đó. Có thể chườm nước đá để nhanh khỏi hơn nếu vết đốt bị sưng nhẹ. Nặng hơn một chút thì dùng kem bôi như ydrocortisone hoặc Calamine bôi vào vết cắn tối đa 2 lần/ngày.

Dùng kem bôi điều trị vết đốt côn trùng

Lưu ý không nên gãi các vị trí tránh làm xước da và vùng ngứa mẩn lan rộng hơn.

Trường hợp bị ngứa ngáy không dễ chịu, sưng tấy, nổi mày đay thì uống thuốc kháng histamine và chườm lạnh tịa chỗ để giảm những triệu chứng này. Thuốc thường sử dụng là :

• Chlorpheniramine 4mg: Người lớn dùng không quá 6 viên/ngày, cách 4-6 giờ uống 1 viên. Trẻ nhỏ từ 2 tuổi trở lên dùng với liều 0,35mg/kg/ngày.
• Cetirizine: Người từ 12 tuổi trở lên dùng liều 10mf/ngày, trẻ từ 5-11 tuổi dùng 5-19mg/ngày, trẻ từ 2-3 tuổi dùng 2,5-5mg/ngày.
• Nếu sưng nhiều nên uống Corticosteroid phối hợp với thuốc kháng Histamine và bôi kem.

Lưu ý là trẻ nhỏ dưới 2 tuổi hoặc phụ nữ có thai không được dùng những loại thuốc này khi chưa được bác sĩ được cho phép .

5.2 Phản ứng dị ứng toàn thân

Các phản ứng dị ứng body toàn thân, đặc biệt quan trọng là sốc phản vệ hoàn toàn có thể tiến triển rất nhanh, thậm chí còn là khiến người bệnh tử trận trong thời hạn vài phút nếu không kịp thời cấp cứu .

Phác đồ điều trị côn trùng đốt cho các trường hợp có phản ứng toàn thân như sau:

• Mày đay, phù mạch nhẹ: dùng kháng Histamin đường uống.
• Mày đay, phù mạch nặng: dùng kháng Histamin đường uống hoặc Prednisolon hoặc Epinephrine (đường tiêm).
• Phù thanh quản: dùng Epinephrine đường hít hoặc tiêm bắp.
• Co thắt phế quản: dùng Salbutamol dạng xịt hoặc Epinephrine.
• Sốc phản vệ: tiêm bắp Epinephrine kế hợp bù dịch và thuốc kháng histamin + Corticoid (tiêm tĩnh mạch). Trường hợp bệnh nhân bị tụt huyết áp kéo dài cần truyền liên tục Dopamin hoặc Norepinephrine.[2]

​ Với những người có tiền sử bị dị ứng body toàn thân do côn trùng đốt nên tự dự trữ trong hộp thuốc cấp cứu những thuốc Epinephrine tiêm tự động hóa, thuốc kháng Histamin và Corticosteroidd để tự dùng trước tránh thì trạng bệnh quá nặng không kịp tới bệnh viện để xử trí. Sau khi dùng thuốc vẫn phải nhanh gọn liên hệ với bác sĩ hoặc đưa người bệnh tới cơ sở y tế ngay .Một số thuốc đơn cử bạn hoàn toàn có thể tàng trữ là Epipen ( Epinephrien tiêm tự động hóa ), Cetirizine 10 mg hoặc Fexofenadine 180 mg ( thuốc kháng histamin ) và Prednisolone 50 mg ( Corticosteroid ) .Cách tự xử trí khi bị đốt :

• Dùng các thuốc trên theo liều lượng khuyến cáo hoặc liều lượng đã tham khảo trước từ bác sĩ điều trị.
• Chuẩn bị Epipen để tiêm và tiêm ngay vào bắp đùi bệnh nhân nếu xuất hiện các triệu chứng phản ứng toàn thân.

6 Phòng ngừa dị ứng do côn trùng đốt

Để ngăn ngừa côn trùng đốt, cách tốt nhất là tránh tiếp xúc trực tiếp với chúng mà không có đồ bảo lãnh bằng cách :Tránh đi chân trần trên bãi cỏ .Không nên đi chân trần 

Tránh xa các khu vực có nhiều bụi rậm, cây cối um tùm.

Đậy kín nắp những thùng rác hoặc đổ rác tiếp tục để tránh lôi cuốn côn trùng .Các đồ ăn thừa nên cất vào hộp có nắp kín hoặc dữ gìn và bảo vệ trong tủ lạnh để tránh kiến bò .Khi thao tác ngoài vườn, những nơi nhiều côn trùng trú ngụ hãy mặc quần áo dài tay, đội mũi, bịt khẩu trang, … đế tránh bị đốt .

Tài liệu tham khảo

Source: https://suachuatulanh.edu.vn
Category : Nhà Cửa